Ас ќорыту ж‰йесініњ физиологиясы



бет2/12
Дата02.12.2023
өлшемі0,72 Mb.
#131744
түріҚұрамы
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Байланысты:
Анатомия 7

Ауыздағы ас қорытылу.
Ас қорыту ауыздан басталады. Ауызға келіп түскен тағам мұнда 15-20 секундтай кідіреді. Осы уақыттын ішінде тағам шайналып ұсатылады, сілекеймен шыланып жұмсарады, астың дәмі, физикалық қасиеттері туралы мағлұмат алынады. Көмірсу ыдырай бастайды. Ауыз ішінде ас кесегінІң ыстык-суықтығын, жұмсақ- қаттылығын сезетін рецепторлармен жанасып тітіркенеді, бүдан пайда болған қозу бет (VII); тіл-жұткыншак (IX); үшкіл (V) жүйкелер мен кезеғен жүйке аркылы орталык жүйке жүйесіндегі рефлекстер орталығына барып жетеді. Сол жүйкелерден келген эфферентік серпіністер ас кесегінің ауызда шайналып, жұтылуын реттейді де ас қорьтту бездерінің сөл шығаруын, ішек-қарынның кимылын күшейтеді. Мұнымен қатар рефлекстік жолмен зат алмасуы, жүрек соғуы, қан айналысы, дем алу процестері де өзгереді.
Ауыз қуысында асқорытылуы

1

Амилаза

Күрделі көмірсуларды (полипептиттерді) дисахаридке дейін ыдыратады.

2

Мальтаза

Дисахаридтерді моносахаридке дейін ыдыратады

3

Лизоцим

Ауызға түскен микробтарды өлтіреді

4

Муцин

Шайнаған тағамды ылғалдап, жұмсақ түйіршіктер түзіп жүтуды жеңілдетеді.

5

Қан ағысын тоқтататын ферменттер

Жаралардан кан аққанда қан ағуды тоқтатады





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет