Т/Ж1.Көркем шығарманың мазмұны мен пішіні
Т/Ж3.Көркем шығармадағы образ
Т/Ж2.Әдеби шығарманың тұжырымдамасы
Т/Ж4.Шығарма үзінділерімен жұмыс
А/И2. Автор бейнесі
Б/С1.Тарихи және көркемдік құндылығы
Б/С3. Әдеби эссе
|
7.Т/Ж1.Әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау.
7.Т/Ж3.Көркем шығармадағы кейіпкерлердің типтерін жасалу тәсілдері тұрғысынан анықтау.
7.Т/Ж2.Әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау.
7.Т/Ж4.Көркем шығармадағы кейіпкер бейнесін ашып, үзінділерді жатқа айту.
7.А/И2.Эпикалық, поэзиялық, драмалық шығармадағы автор бейнесін анықтау.
7.Б/С1.Кейіпкерлердің іс-әрекеті мен автор берген портреттік мінездемені салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру
7.Б/С3.Шығарманы ұлттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу.
|
Т.
«ДЖИГСО» әдісі
1-қадам. Сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтап, тақырып бойынша білімді өзектендіреді;
2-қадам. Мәтін бөліктеріне сай топ мүшелерінің әрқайсысы тапсырмаларды бөліп алады:
-Көрікті Көкше және Абылай
-Баян бастаған ел қорғандары
- « Баянсыз қанатымды қалай жаям?!»
- « Жорықта жауының бір сұлуын алып қайтқан..»
- « Өлтірдім бе, інімді алаштың намысы үшін..»
«Елі үшін төккен ерлер қанын жұтқан... жер ұмытпас»
3-қадам. Сараптау топтарына қайта бөлінеді (1-бөлікпен жұмыс жасағандар бір топқа, 2- бөлікпен жұмыс жасағандар екінші топқа, т.с.с.).
4-қадам. Сараптау тобында өздері оқып шыққан үзіндіге талқылау жасайды, топ мүшелеріне түсінікті етіп жеткізудің жолдарын белгілейді.
5-қадам. Өз топтарына барып, сараптау тобында талқылап келген тапсырмасын түсіндіреді, өзара сұрақтар қояды.
Қалыптастырушы бағалау.
ЖЖ
«Сегіз қырлы ой»
Гарднер бойынша көп қырлы зияттың 8 жолы
Сандар
|
|
Сөздер
|
|
Адамдар
|
Ұлтымыздың айбары болған Абылай хан бейнесі
|
Көңіл- күй
|
Ақын көңіл -күйіндегі алаңдаушылықтың себебіне назар аудару
|
Табиғат
|
|
Әрекет
|
Қалмақ қызына тән мінездемелерді тауып, талдау;
|
Дыбыстар
|
Махаббат сезімінің құрбаны Ноян
|
Көзқарас
|
Баянның батырлығы Алашқа аян
|
Екі идея:
1.оқушылардан әр бұрыштағы тірек сөздер мен тақырып сұрағын сәйкестендіру сұралады.
2. оқушы сегіз бұрышты өз сұрағын құрастыру үшін қолданады.
Жұптық бағалау.
Ж/ЖЖ/Т.
«Үш түрлі күнделікпен» жұмыс
1-қадам. Шығармадағы кейіпкерлерді анықтап, мәтінмен танысады.
2-қадам. Мәтінді оқу барысында жеке күнделік толтырады.
Мәтіннен ерекше әсер еткен жолдар
|
Жеке түсінік беру: осы дәйексөзді не үшін жаздыңыз? Қандай ой туғызды? Соғанбайланысты қандай сұрақ туды?
|
«Мұғалімге
хат»
(сұрақтар)
|
|
|
|
3-қадам. Жұмыс нәтижесін жұпта, топта талқылау.
Топтық бағалау.
Ж /Т.
«Басымдылық пирамидасы»
1-қадам. «Ми шабуылы» Шешуге тиісті мәселе ұсынылады:
Сөйлеп тұрған кім?
Қандай пікір тұрғысынан сөйлеп тұр?
Бұл үн қалай жасалған?
Не мақсатпен?
2-қадам. Мәселе жайлы өз білімдерін көрсетеді ,шешімінің әр нұсқасын оқушылар жеке анықтайды
3-қадам.Топта мәселе шешімдерінің түрлі нұсқаларының өлшемдері мен таңдау себебін түйіндеп, ең ыңғайлы нұсқаны таңдайды.
4-қадам. Қабылданған шешімнің салдары қандай болатынын талдайды.
Сыртқы қайшылық
|
Ішкі қайшылық
|
Жеке тұлғалар арасындағы қайшылық
( конфликт)
|
Кейіпкерлер арасындағы идеялар қайшылығы
|
Топтар арасындағы қайшылық
|
Кейіпкерлер арасындағы құндылықтар қайшылығы
|
Белгілі бір оқиға немесе жағдайдан туындаған қайшылық
|
Кейіпкер эмоциясы арасындағы қайшылық
|
Қалыптастырушы бағалау
Ж/ЖЖ/Т.
«Тұжырымдамалық кесте»
1-қадам. Мұғалім сыныпқа кесте үлгісін ұсынады:
|
Баян
|
Ноян
|
ашу мен ыза
|
|
|
«қызғаныштың қызыл итіне» жем болған
|
|
|
күйініш
|
|
|
өлшеусіз қайғы
|
|
|
өзегін өртеген өкініш
|
|
|
«бөбек пішін»
|
|
|
қаралау мен ақтау
|
|
|
намыс
|
|
|
ар алдында арылу
|
|
|
жас боп ағытылған жан күйзелісі
|
|
|
2-қадам. Оқушылар кестені оқыған мәліметтері негізінде толтырады.
3-қадам. Жұппен, топпен талқылауды шығарманың тарихи, көркемдік құндылығына ұластырады.
Қалыптастырушы бағалау.
Ж.
Эссе тақырыбы:
Ар-намыс мәселесін автор «Батыр Баян» шығармасында қалай көтерген?
Жетістік критерийіне сай бағалау.
|
Мұғалім қалауы бойынша презентация жасатуға, сұрақтар қоюға, басқа да тапсырмалар беруге болады.
Жасалу тәсілдеріне қарай образ бірнеше түрлі: юморлық образ, сатиралық образ, фантастикалық образ, трагедиялық образ, геройлық образ, т.б.
Портрет – кейіпкердің психологиялық мінездемесін құрайтын бөліктердің бірі.
Эпизод (грек.epeisodion-кірістіру) – әдеби шығарма сюжетіндегі өз мәні бар жеке оқиға немесе оқиғаның бас-аяғы тиянақты бір бөлшегі.
Эпизодтық кейіпкер-шығармада жеке бір оқиғада ғана бой көрсететін жанама кейіпкер
Әртүрлі идеялар мен көзқарастарды қарастыруға болады.
Тартыс (конфликт лат. сonflictus -қақтығыс) – көркем шығармадағы сюжет желісіне арқау болатын, айрықша шиеленіскен түрде көрініс беретін қақтығыс, қайшылық, күрес.
Ұсынылған тақырып бойынша көзқарасын шығармашылықпен жеткізе алуға бағыттаңыз.
|
Ш.Уәлиханов
«Исторические предания о батырах XVIII века»
Ж.Аймауытов. «Мағжанның ақындығы туралы», 1996.
http://kazneb.kz/FileStor
М.Әуезов«Мағжанды сүйемін!» , 3-том, 1996
http://elib.nklibrary.kz/catalog/item3.html
http://www.bilimland.kz/kk/content/structure/1141-qazaqadebieti#lesson=7951
file:///C:/Users/User/Downloads/253-489-1-SM.pdf
http://massaget.kz/okushyilarga/uy_tapsyirmasyi/
режиссері - С.Тәуекел, сценарий авторы – С.Елубай
«Батыр Баян» фильмі
http://kivvi.kz/watch/qct69lr2jyoa/
http://music.zakon.kz/76539573-bekbolat-tleuhan-batyr-bayan.html
http://old.abai.kz/node/5594
http://www.adebikz.com/books/view/category/4
http://anatili.kazgazeta.kz/?p=21111
https://baq.kz/kk/regional_media/post/5826
|
