Қазақ және түрік тілдеріндегі жаңа қолданыстардың лингво-когнитивтік даму жүйесі
Зерттеудің әдістанымдық негіздері
жүктеу/скачать 2,66 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Зерттеу жұмысының теориялық маңызы
| Зерттеудің әдістанымдық негіздері
. Жаңа сөзжасам мәселесі мен оның когнитивтік аспектісіне қатысты: Н.М. Шанский, А.А. Уфимцева, Т.В. Попова, Н.З. Котелова, В.И. Заботкина, С.И. Тогоева, А. Вежбицкая, В.Н. Телия, Е.С. Кубрякова т.б. ресейлік ғалымдардың тұжырымдары жұмыста ғылыми- әдістемелік тұрғыдан пайдаланылды. Жаңа ұғымды атауға байланысты жаңа қолданыс мәселелелерінің қазақ тіл білімінде талқылануы мен ұлттық сипаттағы жаңа сөздердің когнитивтік аспектілерінің қалыптасуына үлес қосқан: Ә. Қайдар, Р. Сыздық, Ө. Айтбайұлы, Б. Қалиұлы, Н. Уәли, А. Алдашева, Қ. Қадырқұловтың т.б. және когнитивистика саласына қатысты қазақстандық ғалымдар: Г.Г. Гиздатов, Э.Д. Сулейменова, Ш. Жарқынбекова, С. Ақаев, Қ. Айдарбек, Э. Оразалиева, С. Исақова, Н. Аитова т.б. еңбектерінің ғылыми тұжырымдары жан-жақты қарастырылды. Газет лексикасының қоғамдық-әлеуметтік қызметінің тарихи даму барысын арнайы зерттеген: Б. Әбілқасымов, С. Исаев, Б. Момынова, Ш. Мәжітаева, Қ. Есенова, Ж. Ибраева т.б. ғалымдардың зерттеулері де жұмыста тиімді пайдаланылды. Түрік тілінің терминологиялық қорының қалыптасу, реттелу мәселесі: B. Brendemoen, R. Dankoff, G.L. Lewis, Ahmet Besim Atalay, Mehmet Fuat Köprülü, Zeki Velidi Togan, Ahmet Caferoğlu, Reşit Rahmeti Arat, Hasan Tahsin Banguoğlu, Vecihe Hatipoğlu Kılıçoğlu, Hasan Eren, Zeynep Korkmaz, Osman Nedim Tuna, Muharrem Ergin, Talat Tekin, Doğan Naci Aksan, Emin Özdemir, Necmettin Hacıeminoğlu, Şinasi Tekin, Berke Vardar, Mustafa Canpolat, Tuncer Gülensoy, Hamza Zülfikar, Ahmet Bican Ercilasun, Ahmet Topaloğlu, Süer Eker т.б. түркиялық және шетелдік зерттеушілердің еңбектерінде қамтылған. Зерттеу жұмысының теориялық маңызы . Қазақ және түрік тілдеріндегі жаңа қолданыстардың лингвокогнитивтік даму жүйесін зерттеу барысында жасалған тұжырымдар мен нәтижелер санадағы жаңару мен тілдегі жаңа 9 сөзжасам үдерісін жете тануға септігін тигізіп, лексикология, семасиология, терминжасам, лингвокогнитология, ономасиология салаларына да өзіндік деңгейде үлес қосады. Жұмыстағы жаңа қолданыстардың түркі тілдеріне ортақ ассимиляциялану мүмкіндігінің сарапталуы, сондай-ақ қазақ және түрік тілдеріндегі жаңа қолданыстардың қалыптасу ерекшеліктері мен қағидаттарын лингвокогнитивтік тұрғыдан салыстырмалы түрде талдауға талпыныс осы мәселенің түркітанудағы ғылыми негізін жетілдіре түседі. Қазіргі егеменді қазақ мемлекетінің мәртебесіне сәйкес оның дүниежүзілік аренадағы саяси, экономикалық, мәдениетаралық коммуникациядағы сұранысына сай дүниенің тілдік бейнесінің нақты ұлттық белгілерінің тілдік парадигмасын кеңейту – өзекті мәселе. Бұл, атап айтқанда, ұлттық сананың жаңа қырларын ашып, тілдің елтанымдық мәнін айқындайтын заманауи тілдік таңбаны дамытуды қажет етеді. Бұл, өз кезегінде, біріншіден, тіл мен таным сабақтастығын дәлелдеуді жаңа нақты дәйектік деңгейге көтереді. Екіншіден, әлеуметтік сипаттағы қазіргі қазақ қоғамының рухани-мәдени, ғылыми-экономикалық т.б. өзекті мәселелерімен үндесіп, нақты қоғамдық сұраныстарды қанағаттандырады. жүктеу/скачать 2,66 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|