«Қазақстан ғылымының дамуы мен келешегі жастар көзімен»

Сулейман Демирель атындағы универсиет 
Университет имени Сулеймана Демиреля 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
«Қазақстан ғылымының дамуы мен келешегі жастар көзімен» атты студенттердің 
ІІ ЖОО аралық дәстүрлі ғылыми конференциясының  
ЕҢБЕКТЕРІ 
 
 
ТРУДЫ  
ІІ межвузовской традиционной студенческой конференции «Развитие и 
перспективы Казахстана глазами молодых» 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Алматы-Қаскелең, 2013 
 
 

УДК 378 
ББК 74-58 
Қ 14 
 
 
 
 
«Қазақстан  ғылымының  дамуы  мен  келешегі  жастар  көзімен»  атты 
студенттердің  ІІ  ЖОО  аралық  дәстүрлі  ғылыми  конференциясының  еңбектері  .  – 
Алматы, 2013. - 307 бет.  – қазақша, орысша, ағылшынша. 
 
 
 
 
 
 
 
Бұл жинаққа «Қазақстан ғылымының дамуы мен келешегі жастар көзімен» атты 
студенттердің  ІІ  ЖОО  аралық  дәстүрлі  ғылыми  конференциясында  (филология, 
экономика,  педагогика,  ақпараттық  технология  салаларына  қатысты)  жасалған 
баяндамалар  енгізіліп  отыр.  Ғылыми  жинақ  ізденушілер,  магистранттар  мен 
студенттерге арналған. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
УДК 378 
ББК 74-58 
Қ 14 
 
 
 
ISBN 9965-792-65-8                                                                                  SDU, 2013 
 
 
 
 
 
 

Ұйымдастыру алқасы: 
 
Сейітқұлов Н. – Ғылыми істер жөніндегі проректор 
Қыдыр Т. – Ғылым департаментінің директоры 
Әмірғалиева С. – Экономика және әкімшілік ғылымдары факультетінің деканы 
Гаипов Д. – Филология және педагогикалық мамандықтар факультетінің деканы 
Алиев Г. – Инженерлік және жаратылыстану ғылымдары факультетінің деканы 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

ЭКОНОМИКА ФАКУЛЬТЕТІ 
ЭКОНОМИКА КАФЕДРАСЫ 
1/1 – секция 
CURRENT ISSUES IN FINANCE AND ECONOMICS 
 
 
УДК 338. 24:34 
  
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ БАСҚАРУ КАДРЛАРЫН ДАЙЫНДАУДЫҢ   
КӨКЕЙТЕСТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ 
 
Ә.Б. Бәкірова,  магистрант
 
Фурсов В.Г.-э.ғ.д.,профессор; ғылыми кеңесші 
Сулейман Демирель атындағы университет, Экономика және әкімшілік ғылымдар 
факультеті 
 
 Аңдатпа.  
Мақалада жоғары оқу орнындағы басқару кадрларын дайындауға арналған.Басқару кадрларын 
дайындаудағы көкейтесті мәселелер қарастырылған. 
Сонымен  қатар,  мақалада  білім  беруді  жүзеге  асыру  жүйесіндегі  кадр  құрамын  басқарудың 
негізгі  мақсаттары  көрсетілген.  Басқару  кадрларын  дайындаудың  дүниежүзілік  тенденцияларын 
қарастыра  отырып,  Қазақстан  Республикасындағы  кадрларды  басқару  жүйесіне  талдау  жасалған. 
 
 
Кілт сөздер: кадр менеджменті, басқару кадры. 
      
Қазақстанның саяси және экономикалық жүйесінің өзгеруі,  қоғам дамуында білімді  де білікті 
сапалы кадрлармен қамтамасыз ету міндетін алға қойды. Мемлекеттің маңызды және ажыратылмас 
қызметі- ол мемлекеттік кадр саясаты. 
Кадр әлеуеті [1] қоғам дамуының аса маңызды факторына айналды, ол жеке тұлға мүддесіндегі 
де,  сондай-ақ,  қоғам  мүддесіндегі  де  қажеттілікті  реттеуді  көздейді.  Біріншіден  мемлекеттік  кадр 
саясатын  реттеу-  экономикасы  дамыған  мемлекеттерден  артта  қалмауды  көздейді.  Екіншіден, 
бүгінгі  күні  еліміздің  кадр  әлеуетінің  сапалық  және  сандық  сипаттамасын  бақылап  қана  отыру 
жеткіліксіз. Экономикаға қанша кадрдың қажет екеніне болжам жасау қажет. Үшіншіден, даярлап 
шығарған  кадрлардың  экономиканың  қажеттіліктеріне,  талаптарына  сай  келмеуінде.Төртіншісі  – 
кәсіби біліктілік құрылымының, сұраныс пен ұсыныстың теңгерімсіздігі. 
Кадрларды басқару саясатының салалары төмендегі суретте кескінделген          (1 сурет). 
Кадрларды  жоспарлау-  қызметкерлердің  санын,  олардың  біліктілік  деңгейін  анықтау,  оларды 
жоспарлауда қай салаға қанша қажеттігін, қажетті  қызметкерлерді  қалай тартуға болатынын және 
әлеуметтік-материалдық  аспектілерді  ескере  отырып,  артық  кадрларды  қысқарту  мәселесін,  штат 
қысқартуды, кадрлардың біліктілігін арттыруды мақсатты түрде жоспарлау, жоспарланған кадрлық 
іс-шараларға  кететін  шығындарды  есептеу  (кадрларды  ұстауға  жұмсалатын  шығындар) 
сұрақтарына жауап беруге тиіс.  
 
Кадрларға қажетті 
сұранысты анықтау 
 
 
Білімді, білікті кадр- 
ларды тарту 
 
Басқару кадрларын 
пайдалану 
 
Кадрларды  еңбекке 
ынталандыру (еңбек ақы 
төлеу, әлеуметтік қызмет 
көрсету саяса- ты, еңбегін 
 
 
Басқару 
кадр саясаты 
 
Кадр құрамын да- 
мыту қажеттіліктері    ( 
шетелге курстарға жіберу, 
біліктілігін арттыру, 

бағалау, әр түрлі марапаттау 
түр- лері) 
семинар кон- 
ференцияларға қатысу)  
                                                       
Кадр құрамын 
жаңалау 
 
 
Әлеуметтік-
материалдық қатынастар 
 
Кадрларды 
ақпараттық қамтамасыз 
ету 
 
Сурет 1– Басқару кадр саясатының салалары 
 
Дүниежүзілік  тәжірибеде  [7],  [15]  кадрларды  бағалаудың  негізгі  түрлері  бар,  оларды  келесі 
кесте түрінде көруге болады (1-кесте).  
                                                              
  Кесте 1 – Кадрларды  бағалау әдістері  
 
Графикалық профиль 
әдiсi 
Шартты бағалау өлшеуiштер орынына (әр түрлi 
сапалары бойынша бағаланатын нүктелерiнiң сандық 
мән жалғастыратын сызықтар Ломандарды профиль) 
бағалардың график түрiнде формасын қолданылады. 
Әдiс бағаланатын тамаша қызметкермен көрнекi 
салыстыруды өткiзiп, сонымен бiрге өзара әр түрлi 
қызметкерлердi салыстыруға мүмкiндiк бередi 
Коэффициент әдiсi 
Бағаның факторлары бөлінеді және әр түрлi топтары 
үшiн бағаланатын бұл факторларының нормативтiк 
мәндерiмен анықталады. Нақты нәтиже нормативпен ара 
қатыста болады, нәтижесінде қызметкерлердiң бағасын 
салыстыру және өткiзуге мүмкiндiк беретiн әр түрлi 
коэффициенттер пайда болады  
Келеңсіз жағдай әдiсi  
 
Келеңсіз жағдайда қызметкердің жауапты шешім 
қабылдауы (бейтаныс мәселесiнiң шешiмi, даулы 
жағдайды шешу және тағы басқалар) бағаланады  
Еркiн немесе жеке 
құрлымдық талқылау әдісі  
Еркiн формада немесе алдын ала жасалған 
бағдарлама бойынша жұмыс жоспар мен нақты 
нәтижелер талқылауы жүргiзiледi 
Өзін-өзі бағалау және 
өзiне есеп беру әдiсi 
Ұжымның алдында жазбаша немесе ауызша өзiн-өзі 
бағалау. Ұжымдағы жағымды әлеуметтік-
психологиялық жағдайда бұл әдіс моральдық 
жауапкершiлiктiң жоғарылауына мүмкiндiк береді. 
 
 «Қазақстан  –  2030»  стратегиясында  [12]      айқындалған  мемлекеттік  кадрды  дамытудың 
басымдықтары:  «кадрларды  жалдау,  даярлау  және  жоғарылату  жүйесін  жақсарту»;  «халыққа 
қызмет  ететін  маман  кадрларды  дайындау»;  «жоғары  білікті  кадрды  қалыптастыру  және  қолдау» 
осы тұжырымдамамен Қазақстан Республикасы мемлекеттік кадр саясаты қызметінің жаңа моделін 
қалыптастыру негізіне алынған.  
         Қазақстан Республикасындағы басқару кадрларын дайындаудағы көкейтесті мәселелер:  
1.    Менеджмент, қаржы және экономика магистрларын сапасыз дайындау 
2.    Сапасыз оқытушылар құрамы 
3.    Магистр мамандықтарына арналған әдістемелік құралдардың жетіспеушілігі 
4.    Магистранттарды сабаққа жібермеу 
5.    Шетелден маман оқытушыларды аз шақыру 
6.    Компьютерлік  класстардың, зертханалардың, құрылғылардың  жетіспеуші-                 

       лігі  
7.    Қазақстан ғылымында жастардың аздығы 
8.    Өндірістік тәжірибенің сапасының төмендігі 
9.    Отандық кітаптар мен оқу-әдістемелік құралдардың жеткіліксіздігі 
 
           Қазақстан Республикасындағы [11], [16] кадрларды дайындауда оқыту жүйесіндегі 
көкейтесті мәселелер:  
1.Университеттерде МВА -магистрлік бағдарламалардың жоқ болуы 
2.Ғылыми-зерттеу зертханаларының болмауы 
3.Қазақстанда экономикалық білім беруді дамыту стратегиясының жоқ болуы  
4.Мамандандырылған рейтингтер мен  бағдарламалардың жоқтығы 
5.Бағдарламаларды  тыңдауға  адамдарды  таңдауда  қателіктер  жіберу,басқару  тәжірибесі  жоқ 
адамдарды таңдау.  
6.Мамандандырылған  білікті  оқытушылардың  және  қазақ,  ағылшын  тілінде  сабақ  беретін 
оқытушылардың жетіспеушілігі.  
7.Біздің оқытушылардың шетелге барып сабақ беруге жарамсыздығы. 
8.Халықаралық ұтқырлық тыңдаушыларының жетіспеушілігі (қазақстандықтар да, шетелдіктер 
де) 
9.Қазақстандық кейстердің жеткіліксіздігі 
10.
 
Экономикалық білім статистикасының төмендігі 
11.
 
Банкалардағы білім несиелерінің жоғары болуы  
12.
 
Мамандандырылған ұйымдардың болмауы. 
Қазақстан Республикасындағы басқару кадрларын дайындаудағы көкейтесті мәселелерін  
шешу үшін төмендегі іс-шаралар жүргізілуі қажет:  
· Университеттерде магистрлерді дайындауда сапасына көңіл бөлу; 
· Штатты білімді де білікті профессор-оқытушылар құрамымен толықтыру.  
· Магистратура мамандықтарына арналған оқу-әдістемелік құралдарды    
 толықтыру;  
· Магистранттардың толықтай сабаққа үзбей қатысуын қадағалау,тексеру; 
· Шетелден университеттерге маман профессор оқытушыларды көптеп      
  шақыру; 
· Компьютерлерді,білім үдерісіне қажетті құрылғыларды сатып   алу, зерт-   
  ханаларды көптеп ашу; 
· Жастарды ғылымға тарту жұмыстарын ұйымдастыру; 
. Өндірістік тәжірибенің сапасын арттыру; 
. Қазақ тіліндегі оқулықтар мен оқу-әдістемелік құралдарын көптеп шығару 
 
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ: 
1  Управление персоналом /Под ред. Т.Ю. Базарова. М., 2004. 
2  Травин В.В., Дятлов В.А. Основы кадрового менеджмента. М.: Дело, 1998. 
3  Одегов Ю.Г., Журавлев П.В. Управление персоналом. М.: Финстат- информ, 2003. 
4  Магура М.И. Поиск и отбор персонала. М.: Бизнес-школа Интел-Синтез, 1999. 
5
  Формирование  инновационного  ресурса  педагогических  кадров  системы  образования  через 
развитие  системы  повышения  квалификации:  сборник  рекомендаций
/
  под  ред.  А.Г. Каспржак, 
Е.Я. Коган, О.Е. Лебедева и др. - М.: Универ- ситетская книга, 2007. - 288 с.
 
6  Всемирный банк. Национальный фонд подготовки кадров. Центр мониторинга 
человеческих ресурсов Академии народного хозяйства. Москва 2006. Обучение на протяжении 
жизни  в  условиях  новой  экономики  (Серия  “Актуальные  вопросы  развития  образования”)  −  М.: 
“Алекс”, 2006. − 264 с. 
7    Международные  правовые  акты  и  документы  по  развитию  европейской  интегра-  ции  в 
образовании  и  исследованиях:  Европейское  образовательное  пространство:  от  Лиссабонской 

конвенции о признании до Болонского процесса". /  Под ред. Лукичева Г.А. − М.:  Готика, 2004. − 
384c. 
8    Олейникова  О.Н.,  Муравьева  А.А.  Система  квалификаций  в  странах  ЕС  //Среднее 
профессиональное  образование  /  Приложение  к  ежемесячному  теоретическому  и  научно-
методическому журналу “СПО”. − 2006. − №3. − С.42-59.
 
9 Тряпицын А.В. Построение программ профессиональной подготовки менеджеров в контексте 
современных интеграционных процессов. // Журнал.Человек и образова- ние. – 2005. - №3. – С.54-
58  
10 
Данельченко  Т.А.  Мониторинг  качества  подготовки  слушателей  в  учреждении  про 
фессионального  образования.  //  Тенденции  дополнительного  профессионального  образования  в 
контексте  современной  образовательной  политики:  Материалы  Всероссийской  научно-
практической  конференции:  в  2  ч.  -  Москва-Челябинск:  Изд-во  ИИУМЦ  «Образование»,  2010.  - 
С.49-53. 
11. Высшее образование Казахстана.аналитическая служба Рейтингового агенства РФЦА.Отчет 
на 2012г. Проблемы кадрового состава.Стр.15-17. 
12. «Қазақстан – 2030» стратегиясы. 
13. ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаевтың халыққа жолдауы. «Стратегия-2050» 
14.ҚР  Президентінің  2011  жылғы  21  шілдедегі  №119  Жарлығымен  бекітілген  «Қазақстан 
Республикасы мемлекеттік қызметтің жаңа моделінің Тұжырымдамасы». 
15. Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет  істер агенттігі  Төрағасының 2012 жылғы 16 
қаңтардағы №02-01-02-/9 бұйрығы: «Персоналды басқару тиімділігін бағалау әдістемесі».  
16. ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаевтың 2012 жылғы 27 қаңтардағы «Әлеуметтік-эконо- микалық 
жаңғырту – Қазақстан дамуының басты бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауы. 
 
Аннотация.  
В  статье  рассматривается  подготовка  управленческих  кадров  в  высших  учебных  заведениях. 
Рассматривается актуальные проблемы подготовки управленческих кадров в Республике Казахстан. 
А  также,  рассматривается  основные  цели  управления  кадрами    в  системе  реализации 
образовательных услуг. Рассматривая всемирные тенденции управленческого кадра, анализируется  
национальные тенденции кадрового обеспечения Республики Казахстан. 
 
Abstract.  
The article considers the training of managerial staff in higher education institutions. We consider the 
current problems of management training in the Republic of Kazakhstan. The main objectives of personnel 
management in the realization of educational services are also studied here.  Considering the global trend 
of management training, the national trend of staffing in the Republic of Kazakhstan is analyzed. 
 
УДК 331.257 
 
ACCUMULATIVE PENSION SYSTEM OF KAZAKHSTAN 
 
Zhunussova A.Z. 
Izekenova A.K., Master in Economics 
Suleyman Demirel University, Faculty of Economics and administrative sciences 
 
Abstract 
The aim of this work is to study and analyze the development of the accumulative pension system in 
Kazakhstan based on an analysis of the activity results of pension funds to identify problems of the pension 
market as a whole and suggest ways to solve these problems, develop plans and recommendations directed 
on further dynamic development of the system. 
Keywords: Accumulative pension funds, reforms of pension system, pension assets. 
 

Social protection is an integral function of any oriented state. Countries of the former socialist camp, 
including the USSR, had social security system which is corresponded to socio-economic regime of those 
times. Economic reforms in these countries, including Kazakhstan, based on liberalization of all aspects of 
public life which led to the deterioration of the situation in the social sphere and through social safety nets. 
With the collapse of the Soviet Union there was the destruction of a unified pension system. The old 
system  was  tied  to  a  planned  economy,  which  constructed  in  accordance  with  the  principle  of  solidarity 
between generations by virtue of its global and complex system of relations between the regions. 
The Republic of Kazakhstan is one of the first in the post-Soviet countries which has moved from a 
state of "solidarity" to the accumulative pension system. Pension provision in the Republic of Kazakhstan 
holds a leading position in  the social protection system and affects  the interests of more than 1.6 million 
retirees and about eight million members of accumulative pension system.  
Modern  pension  system  in  Kazakhstan  begins  from  June  20,  1997  when  the  Government  of 
Kazakhstan approved the concept of reforming the pension system in the country and was admitted to the 
Law  №136  "On  pension  provision  in  the  Republic  of  Kazakhstan."  The  transformation  of  the  socio  - 
political  system  and  the  transition  to  a  market  economy  demanded  a  fundamental  change  in  government 
policy on social security. Based on a successful  preparatory work the government begins to create a new 
and effective accumulative pension system to meet modern requirements of social and economic reality.  
All  system  of  pension  provision  is  assigned  by  the  Law  on  three  juridical  entities:  the  accumulative 
pension  funds,  the  companies  on  management  of  accumulative  pension  assets  (thereafter  –  MCPA)  and 
bank-custodians. Consider structure of pension system in Figure 1. 
 
Figure 1 – Main entities of accumulative pension system and their functions 
Note – compiled by the author 
 
These  structures  are  mutually  control  each  other  and  are  financially  liable  for  their  actions,  which 
mean system of multilevel control. State control is made through the Financial Supervision Committee. In 
addition,  between  the  custodian  bank  and  the  management  company  of  accumulative  pension  assets 
(MCPA) should not be affiliated, as the bank is obliged to regulate the compliance of financial instruments 
in which assets are invested with the standards set by the National Bank of Kazakhstan. 
Accumulative  Pension  Funds  (thereafter  APF)  are  on  the  front  lines  of  an  accumulative  pension 
system. They take the pension contributions, keep records of individual pension savings, inform investors 
about the status of their accounts and on reaching the retirement age investor pays a pension. On January 1, 
2013  in  the  country  comprised  of  10  pension  funds.  Number  of  branches  of  pension  funds  is  120.  This 
means that the funds operate in a competitive environment.  
Holding  licenses  for  investment  management  of  pension  assets  have  13  legal  entities,  of  which  10 
funds  are  licensed  to  independently  manage  pension  assets.  At  the  reporting  date  10  banks  engaged  in 
custodian activities.  
For  the  year  2012  there  was  an  increase  in  the  number  of  contributors  (recipients)  for  mandatory 
pension  contributions  and  the  amount  of  pension  savings.  Retirement  savings  of  contributors  (recipients) 
was  increased  to  531.8  billion  (20.1%),  on  January  1,  2013  amounted  to  3  183.2  billion  tenge.  Average 
increase in pension assets for the period from 1 January 2012 to 1 January 2013 amounted to 44.7 billion 
tenge.  Total  pension  contributions  have  increased  over  the  year  by  467  billion  (23.3%),  it  was  2  470.1 
billion  on  January  1,  2013.  The  amount  of  "pure"  investment  income  (net  of  commissions)  from  the 
     MCPA 
Investing pension 
assets 
 Pension fund 
Bank-custodian 
Collection of pension 
contributions and 
pension payments 
 
Storage and 
accounting of 
funds  

investment  of  pension  assets  credited  to  the  accounts  of  depositors  (recipients)  as  of  January  1,  2013 
amounted to 667.4 billion tenge. In 2012 “net” investment income increased by 0.1%. 
 
Table 1. Indicators of pension savings, pension contributions and net investment income 
(bln tenge) 
Pension accumulations 
01.01.20
10 
01.01.20
11 
01.01.20
12 
01.01.2
013 
Retirement savings 
1 860,5 
2 205,9 
2 651,4 
3 188,3  
The growth rate of 
retirement savings 
31,0% 
18,6% 
17,4% 
20,1% 
Pension contributions 
1 448,8 
1 821,7 
2 003,7 
2 470,1 
The growth rate of 
pension contributions 
22,3% 
25,7% 
10,0% 
23,3% 
“Net” investment income 
481,7 
571,4 
555,1 
667,4 
The growth rate of “net” 
investment income 
56,9% 
18,6% 
-2,9% 
20,2% 
The share of "net" 
investment income in the 
amount of pension savings 
25,9% 
25,3% 
20,9% 
21,0% 
Source - Committee for the Regulation and Supervision of Financial Market and Financial 
Organizations 
 
 
On 1 January 2013 the largest amount of pension savings had 4 funds: "Halyk Bank of Kazakhstan" - 
1  06263  billion  (33.3%),  "State  National  Pension  Fund"  -  624.6  billion  (19.6%),  "Ular  Umit"  -  401.0 
billion (12.6%) and "Grantum" - 305 billion (9.6%) of the total amount of pension savings in all funds, in 
aggregate, these four funds hold 75.1% of all pension funds. 
 
 
Figure 2. The amount of pension savings of funds 
Note – compiled by the author. 
 
On  January  1,  2013  total  invested  pension  assets  amounted  to  3  129.4  billion,  increasing  by  583.2 
billion or 22.9% from 2012. 
In the investment portfolio of pension funds the proportion of government securities issuers by RK is 
50.5% of the total invested pension assets (1 579.4 billion) and compared to the same figure as at January 
1, 2012 increased by 425.4 billion tenge. Percentage of non government securities of RK as of January 1, 
2013  amounted  to  26.0%  of  the  total  invested  pension  assets  (812.1  billion).  Such  a  forced  moderately 

conservative  approach  to  investing,  there  are  both  positive  and  negative  sides.  Positive  moment  is  that  a 
significant  proportion  of  pension  assets  are  in  the  form  of  reliable  tools,  slightly  subject  to  price 
fluctuations in the stock market. The negative side is the low yield of government securities and limiting 
effect on the liquidity of the APF. 
For 15 years, the accumulated yield was 341%, and inflation was 218%, but since 2004, accumulated 
inflation rate of return ahead of revenue from investment in APFs. Average yield of accumulative pension 
funds  over  the  past  five  years,  almost  two  times  lower  inflation  rate.  Kazakh  pension  funds  continue  to 
attempt to defeat inflation.  
At present in the Republic of Kazakhstan there is a quite an active discussion to improve the pension 
system, the main core of which are the pension funds. Starting with path of the pension reform in 1997, the 
current pension system in Kazakhstan was held a certain way of development. Pension funds have become 
major institutional investors who hold a significant place in the economy of Kazakhstan. At the same time, 
disadvantages, which are currently characterized by the Kazakh pension system are low levels of financial 
literacy  and  investment  culture  among  the  population,  insufficient  coverage  of  services  from  pension 
funds,  primarily  we  are  talking  about  agriculture  and  self-employment,  lack  of  retirement  savings  for  a 
decent level of pensions  at old age, underdeveloped system of voluntary pension savings, the shortage of 
attractive  and at the same time reliable and liquid securities. 
Since the reform of the pension system of Kazakhstan there is a big problem that is always present and 
may  become  obsolete  in  the  future  itself  is  the  rapid  aging  of  the  population.  In  order  to  neutralize  this 
effect, the state can develop a program that will help strengthen the employment of older workers. Cutting 
the employment potential  of the country only by  increasing the age limit for retirement  -  is  not  decision. 
The  government  fistful should make  changes  and amendments  to the legislation, use programs  to  reduce 
deaths, revise the principles of medicine throughout Kazakhstan, increase standard of living in society. 
So  this  year,  on  April  2,  2013  it  was  adopted  a  resolution  to  increase  the  retirement  age  of  women 
from the Republic of Kazakhstan from 58 years old to 63. Unification of the pension age for women will 
be implemented in stages over 10 years, each year increasing the retirement age of 6 months starting from 
2014. According to the head of the Ministry of Labor, today the total number of women account is about 
3.8  million  (or  45%),  also  the  average  size  of  women  pension  accruals  is  25%  lower  than  men.  In 
economic  terms,  this  is  a  calculated  move.  Another  question  to  rise  the  retirement  age,  should  improve 
working  conditions.  For  the  beginning  the  state  should  increase  productivity  and  in  parallel  should  be 
developed trade union movement, which would protect the rights of employees. 
Retirement  savings  are  a  special  investment  tool.  First  of  all,  this  is  “long”  money,  they  will  claim 
only  after  45  years  in  retirement.  However  during  the  20  years  of  their  existence  it  was  revealed  major 
problems in their functioning. Lack of development of securities market has meant that there is no place to 
invest  retirement  savings.  Development  of  an  accumulative  system  depends  on  the  profitable  use  of 
pension assets in various financial instruments. Many experts believe that the list of financial instruments, 
in which can be invested pension assets, we need to expand. Today APFs buy only standard tools - and this 
is  a  time  when  brokers  and  major  international  financial  institutions  offer  a  wide  range  of  structural 
instruments.  One  of  the  major  investments  should  be  the  contributions  to  our  economy,  investing  in 
innovative projects  and  new construction. Therefore in  Kazakhstan  with  the aim of revitalizing the stock 
market,  as  well  as  diversification  of  investment  portfolios  of  pension  funds,  need  IMPA  acquire  the 
pension assets stocks included in the official list of KASE below the "A" at the possibility of hedging and 
diversification of risk.  
We should also focus on the volume of investment of pension assets in other asset classes, particularly 
in  real  estate.  Given  the  global  risk  fluctuations  and  shocks  in  the  global  capital  markets,  leading  to  the 
bankruptcy  and  insolvency  of  powerful  corporations  of  national  governments  to  invest  in  land  and  other 
categories  of  real  estate  has  always  been  considered  the  mechanism  of  insurance  to  related  risks. 
Percentage  of  pension  assets  invested  in  real  estate,  in  most  countries  is  in  the  range  of  8%.  However, 
despite  the  outward  appearance  of  the  attractiveness  of  investing  in  real  estate,  investment  managers  of 
pension funds do not always provide the advantage of this instrument is given its disadvantages in terms of 
market liquidity. 

National producers could be a good starting point for investment which is expected to be practically 
without risky debt securities. So in 2012, it was launched a completely new program  - the National  IPO. 
This  is  a  good  way  for  long-term  investment.  According  to  experts,  this  program  should  increase  the 
overall profitability of the entire pension system,  return on pension savings, and it is thus to increase the 
level  of  funded  pensions.  But  nevertheless  it  is  still  difficult  to  say  what  the  results  will  be  on  pension 
returns from participating in this program, as well as a long-term process. We hope that in the future, this 
program  will  be  able  to  realize  all  of  their  goals,  thereby  ensuring  the  growth  recovery  of  the  national 
economy, which will also have a positive impact on the profitability of the pension funds. 
From this year it has begun a stormy discussion on the modernization of the pension system,  namely 
to the unification of all pension funds in one. The main reason for scoring the idea of creating a single fund 
is  the poor performance  of the existing pension funds.  Founder  and shareholder of a single pension fund 
will be the Government of the Republic of Kazakhstan. Management of pension funds and their investment 
will be carried out by the National Bank of Kazakhstan. Pension assets will be stored in the National Bank, 
which  will  keep  a  record  of  all  transactions  on  the  accumulation  of  pension  assets,  their  location.  This 
consolidation  and  management  of  pension  assets  under  the  supervision  of  the  National  Bank  will  more 
effectively and safely dispose of the savings of our citizens. 
Now some of the country's population is not covered by accumulative pension system. That is, even 
though they work and receive a salary, pension contributions they have no received. The main reasons for 
creating a single fund is an exactly increase in the number of contributors and ensure all the conditions for 
mandatory retirement savings. In addition, we have to think about that a single system of pension saving is 
easier  to  monitor  and  control  for  our  pensions  and  accounting  investors.  This  should  allow  a  more 
transparent and efficient system.  
In  general,  the  transition  to  the  new  system  will  be  virtually  invisible  to  us  -  just  our  pension 
contributions  and  the  income  of  the  top  10  pension  funds  now  exist  in  different  banks  will  move  to  one 
state pension fund. The ownership of the retirement savings remain with us completely and all obligations 
of the pension contracts will be taken by government.  
At the moment  in  our  country the state is  constantly develop  system  for pensioners  and make every 
effort so  that  every citizen will be confident  that his  pension will be enough  for a decent  life. Today the 
task is the maximum efficient use of resources of pension funds for economic growth and increase revenue 
contributors.