Қазақстан республикасы 45minut kz – 45minut org



Pdf көрінісі
бет3/37
Дата02.01.2017
өлшемі8,22 Mb.
#1000
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   37

Тәрбиелік мақсаты: Жинақылыққа, зейін қоя білуге өз бетінше  ойлануға тәрбиелеу;
Сабақ түрі:                Жаңа сабақ       Сабақ әдісі:              дәріс, сұхбат, ақпараттық.
Сабақ көрнекілігі:  Кестелер,суреттер, интерактивті тақта    Пәнаралық байланыс: медицина, 
Сабақ барысы:     Ұйымдастыру:         Сәлемдеу,түгендеу,бейімдеу
І. Үй тапсырмасы    1.Кім жылдам?
1.Бұлшық еттердің маңызы? 
2.Адамда қанша қаңқа бұлшық еттері бар ? 
3.Бұлшық еттің құрылысы қандай?
4.Бұлшық еттер сүйекке қалай бекиді?
5.Бірыңғай салалы бұлшық еттердің құрылысы қандай?
6.Көлденең жолақты бұлшық еттің құрылысы қандай?
7.Бұлшық еттің негізгі топтары қандай?
8. Қаңқа бұлшық етін қандай топтарға бөлуге болады?
9.Бас бұлшық еттері және олардың маңызы
10.Тері бұлшық еттері және олардың маңызы?
11.Аяқ – қол бұлшық еттері және олардың маңызы 
12. Біздің денеміздегі ең ұзын бұлшық ет қайсысы?      
2. Топтастыру     
3.Кім тапқыр?   Мына сурет нені бейнелейді.
4. Сәйкесін тап (суреттері көрсетіледі)
Таспа   бұлшық еті,  санның төрт басты бұлшық еті, бөксе бұлшық еті  балтыр бұлшық еті , делта тәрізді  бұлшық ет, екі 
басты бұлшық ет  Бицепс,үш басты бұлшық ет  Трицепс, кеуде, қарын, қарын тік  бұлшық еттері,  арқа  жалпақ бұлшық еті , 
трапеция тәрізді  бұлшық ет, ұзын, қысқа , жалпақ бұлшық еттері , айналма ,сақина    бұлшық еттері
5. Білгім келеді
Жаңа сабақ 
Бұлшық еттердің жұмысы. Бұлшық ет қозғалысының реттелуі
Динамикалық  жұмыс            
Статикалық жұмыс
Бүгу  және   жазу   бұлшық еттері
Бұлшық ет жұмы  сын жүйке жүйесі басқарады
Қажу  -  бұлшық еттердің қалыпты физиологиялық күйі
Еңбек физиологиясын орыс ғалымы И.М.Сеченов зеріттеді
                   6. Сұрақты суреттеу
1-
Бұл бұлшық еттер,екі, үш басты түрлері қолды жазып бүгеді.
1.
 Бетке белгілі бір  көрініс береді.
2.
Көптеген ішкі мүшелер, тамырлар қабырғасын құрайды.
7. Сызықтық диктант     
Ия –                       Жоқ -  
Бұлшық еттер  жиырылғанда қанды қозғалысқа  келтіреді.Аяқты бүгу рөлін санның екі басты бұлшық еті мен балтырдың
төрт басты бұлшық еті, ал жазу рөлін санның үш басты бұлшық еті атқарады.Бұлшық ет жұмысын жүйке жүйесі басқарады.
Дене еңбегі болмасабұлшық еттер дем алып қалады. Бірақ бұлшық еттер ұзақ уақыт дене еңбегін   көп атқарса, қажуы
мүмкін. Қажу бұлшық еттердің қалыпты физиологиялық күйі. Қажу орталық жүйке жүйесінде жүретін     процестермен
байланысты емес
8. Семантикалық карта (кестемен көрсетіледі)
9. Сәйкестендіру
14

1.Ұзын бұлшық еттер
2. Жалпақ бұлшық еттер
3. Қысқа бұлшық еттер
А) трапеция тәрізді бұлшық ет
Ә) құрсақтың тура бұлшық еті
Б) сыртқы қабырға аралық бұлшық ет
В) құрсақтың көлденең бұлшық еті
Г) иықтың екі басты бұлшық еті
Ғ) балтыр бұлшық еті
Д) ішкі қабырғааралық бұлшық ет
Үйге тапсырма: Бұлшық еттердің жұмысы. Бұлшық ет қозғалысының реттелуі Бұлшық еттер    тақырыбына  ребус, 
жұмбақтар құрастырып келу
Қорытынды: бағалау
* * * * *
Ақтөбе қаласы, Сазды орта мектебінің 
физика пән мұғалімі Утегулова Г.А.
Практикалық жұмыс: Қозғалыстың салыстырмалылығы
Сабақтың мақсаты:
1. Білімділік мақсаты: оқушыларға материялық нүкте, троектория, жол және орын ауыстыру туралы ғылыми түрде 
түсіндіру.             
2. Дамытушылық мақсаты: оқушылардың логикалық ойлау қабілетін дамыту.  
3. Тәрбиелік мақсаты: Адамгершілікке, ұқыптылыққа, алғырлыққа, имандылыққа баулу.
Сабақтың түрі: жаңа білімді қалыптастыру.
Сабақтың әдіс-тәсілдері:  жаттығулар орындау.
Сабақтың көрнекіліктері:оқулық
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылардың көңілін сабаққа аудару, құралдарын тексеру.
ІІ. Жаңа сабаққа дайындық.
1. Механикалық қозғалыс.
2. Жолтуралыне білесің?
3. Уақыт, жылдамдық.
4. Планетаныңтүрлеріната.
ІІІ. Жаңасабақтытүсіндіру.
Практикалық жұмыс «Қозғалыстың салыстырмалылығы»
Мақсаты: Мысалдар келтіре отырып қозғалыстың салыстырмалылығын біліп, түсіну.
1-тапсырма. Механикалық қозғалысқа анықтама бер. Механикалық қозғалысты не себептен салыстырмалы деп санаймыз?
2-тапсырма.  Автобустағы   жолаушының   қандай   денелермен   салыстырғанда   тыныш   отырғаның,ал   қандай   денелермен
салыстырғанда қозғалып бара жатқаның көрсетіндер.
3-тапсырма.  Жермен   салыстырғанда   біркелкі   және   түзусызықпен   ұшып   келе   жатқан   ұшақтың   пропеллері   ұшының
траекториясы қандай? Есепті санақ жүйесі: а)пропеллермен; ә) ұшақтың корпусымен; б) жермен байланысқан болуы тиіс.
4-   тапсырма.  Машинаның   жүрген   жолын   және   жүру   уақытын   анықта.   Машинаның   жылдамдығын   есепте.   Құрал-
жабдықтар: ойыншық машина, секундомер, сызғыш
Кестені толтыр. 
Жүрген жол, м
Уақыт, с
Жылдамдық, м/с
Жылдамдық, км/сағ
Қорытынды жаса.  Үй тапсырмасын тексеру. Тапсырманы тексеру.
VI. Оқушылар білімін жан-жақты тексеру.
6-жаттығуды әр оқушы жекелей оқып сұрақтарына жауап беру.
1. Жүрілген жолдың орын ауыстыруда найырмашылығы неде?
2. Дененің бастапқы орны мен оның жүріп өткен жолының ұзындығы белгілі болса, дененің соңғы орнын табуға бола ма?
3. Трaектория деген не?
V.
Үйге тапсырма. 11-16 тақырыптар
* * * * *
Лингвистический КВН ( для учащихся 5 класса )
                                                                              Кызылординская область  город Аральск
                                                                               средняя школа № 13  имени Т.Г.Шевченко.  Калыбаева Жанар
Цели:   обучающая: углубить и расширить кругозор знаний учащихся о языке;
  развивающая: развивать и укреплять навыки критического мышления, повышать  грамотность учащихся;
воспитательная: прививать любовь к  языку. 
В нашем КВН участвуют три команды. 
Разминка
1. Что можно видеть с закрытыми глазами? (Сон)
2. Ты за ней, она от тебя, ты от нее, она за тобой (Тень)
3. Кто говорит на всех языках? (Эхо)
4.Какой месяц короче всех? (Май)
15

5. Сколько раз старик ходил к морю в сказке А. Пушкина « Сказка о рыбаке и рыбке», чтобы рыба выполнила пожелание 
старухи? (5 раз)
6. В каком месяце 28 дней? (В любом)
7. В каком слове сорок гласных ? (Сорока).
8. Как называется человек, который обучает чему-нибудь? (учитель).
9. Сколько слогов в слове ПЕРЕМЕНА?(4)
10.Как пишутся названия городов? ( с большой буквы)
1 конкурс «Блиц-опрос» (Команда отвечает быстро и правильно на вопросы)
Каждой команде будет задано по 5 вопросов, если команда не сможет ответить, отвечает другая команда.
№1.  
1. Главный член предложения, обозначающий действие предмета. (Сказуемое).
2. Второстепенный член предложения, который отвечает на вопросы какой?  чей? и обозначает признак предмета. 
(Определение).
3. Сколько букв в русском алфавите? (33)
4. Сколько гласных звуков в русском языке? (6) а,и,о,у,ы,э
5. Изменяются ли имена существительные по числам? (Да).
№2
1. Второстепенный член предложения, который обозначает место, время, способ действия. (Обстоятельство).
2. Главный член предложения, обозначающий предмет. (Подлежащее),
3. Как называется предложение, которое содержит просьбу, совет, приказ. (Побудительное).
4. Сколько согласных букв в русском языке? (21)
5.Изменение имен существительных по падежам называется ( склонением)
 №3.
1. Часть слова, которая стоит после корня и служит для образования новых слов (суффикс)
2.На какой вопрос отвечают глаголы прошедшего времени? (что делал? или что сделал?)
3.Второстепенный член предложения, который отвечает на вопросы косвенных падежей                  ( дополнение)
4. Сколько гласных букв в русском языке? (10)
5.Слова, имеющие одно значение, называются (однозначными)
2 конкурс «Слоговой аукцион» (Составьте как можно больше слов со слогом «ра», «ма», «па» в начале слова, середине и 
конце слова за одну минуту)
3 конкурс «Грамотеи» 
Девочка Оля написала письмо своему дяде с ошибками. Найдите их, исправьте.
                                   Жалоба.   
                    Дядя, прашу тибя, памаги.
          Тваей плимяннице оле,
          А то небудет её наги
          В этой пративно школе.
          Мне вчера за дектант на слава
          Учитель поставил два,
          А сам скозал, что маю работу
          Даже несмок прочитать.
          Попраси его, дядя, исправить двойку
          И паставить мне пять.
4 конкурс «Исправь пословицу»
№1 
Одна голова хорошо, а две некрасиво.
Чтение – лучшее мучение.
№2
Одна нога здесь, а другая в гипсе.
Скучен день до вечера, коли делать уроки.
№3
Друзья познаются на контрольной.
После драки шапками не машут.
5 конкурс «Продолжи алфавит» ( Назовите следующую букву в алфавите)
№1     Г –      К -        О- 
№2     Ж-      Ц-         У-
№3     Ь-       В-          С-
6 конкурс «Выбери правильный перевод»
№1
Однозначное слово     Сөздің тура мағынасы
Переносное значение слова           Көп мағыналы сөз
Многозначное слово                  Сөздің ауыспалы мағынасы
Прямое значение слова             Бір мағыналы
№2
Имя прилагательное         Есімдік
Местоимение                     Зат есім
Имя существительное       Етістік
Глагол                               Сын есім
№3
16

Подлежащее         Анықтауыш
Обстоятельство      Баяндауыш
Сказуемое               Пысықтауыш
Определение           Бастауыш
 Конкурс капитанов
7 конкурс «Загадки-шутки» 
1. Чем кончаются день и ночь? (мягким знаком)
2. Что стоит посередине земли? (буква М)
3. Чем кончается лето и начинается осень?(буквой О)
8 конкурс  «Построй треугольник»
Составьте треугольник, начиная с одной  буквы и добавляя по одной букве к каждому новому слову
9 конкурс        "Помоги собрать зверей»
Ан-ло-ти-ди-па-ко-дил
ко-кро-шим-ко-зе-пан-рил
на-мот-ге-бе-раф-е-ги
мур-го-ла-ле-бра-браз-жи!
( Антилопа, крокодил,шимпанзе.дикобраз, жираф,бегемот, зебра)
10 конкурс «Цепочка слов» ( арбуз, заяц, цирк, карандаш ...)
* * * * *
ВИТАМИНДЕР. БАЯНДАМА
Ақтөбе  қаласы  Cазды  орта  мектебі.
Биология  пәнінің  мұғалімі Тапаева  Молдир  Худайбердиевна
                      
          Тақырыбы:    Витаминдер      
        « Ең  алдымен  әрбір  адамның  организмінде  оған  қарсы  алатындай   мөлшерде  күш – қуат  болуы  керек»,- деп  
есептейді  тәжірибелі  мамандар, ал   күш – қуаттың  негізі – витаминдер  екендігі  белгілі.
   - Әрине, витаминнің  пайдалылығына  ешкім  күмән  келтірмейді. Оның  сіздің  денсаулығыңызды  сауықтырып  қана  
қоймай, сонымен  бірге  әрдайым  әсем, жас  қалпыңызды  сақтап  қалуыңызға  тигізер  ықпал  мол. Бірақ  ең  басты  мәселе  
қала  дәрәханаларының  сөрелерінде  қаптап  тұрған, құрамында  витаминдер  мен  минералдары  бар  кешенді  
препараттардың  қайсысын  сатып  алған  жөн?  Міне, ең  басты  әңгіме  осы. Сондықтан  да  витаминді  жүйелі  түрде  
пайдалану  үшін  сауаттылық  керек, анығырақ  айтқанда, дәрігердің  аннайы  кеңесі  мен  нұсқауына  құлақ  түру  аса  
маңызды. Өйткені   витаминдер  иммундық  жүйені  нығайту  мен  бірге  организмдегі  зат  алмасуды  жақсартады.
       Құрылғанына  биыл  сегіз  жыл  толған  « Vita-Food»  медициналық  орталығына  келіп  емделушілер  қатары  уақыт  
өткен  сайын  молая  түсуде.  Орталық  мамандар  сырқаттанушыларды  жан-жақты  дәрігерлік  бақылаудан  өткізгеннен  
кейін, организмді  зиянды  заттардан  тазартып, қажетті  витаминдердің  маңыздылығы  өте  жоғары.  Оны  жүйелі  түрде  
пайдаланудың  нытижесінде  адамның  психикалық, эмоционалдық  жағдайы, жұмыс  істеу  қабілетімен  бірге  иммундық  
жүйесі  де  жақсарады.  Және де  қазіргідей  экалогиялық  ауыр  жағдай, ауа  мен  судың   ластануы  адам  денсаулығына  
едәуір  зиян  келтіреді. Мәселен, жыл  сайын  атмосферадағы  200 миллион  тонна  қатерлі  шаң-тозаң, өзге  де  зиянды  
заттар  таралады. Сонда  мұндай  қауіп-қатерден  қалай  қорғануға  және  оның  қалай  алдын  алуға  болады?
            Көңіл-күйдің  көтеріңкі, сыртқы  келбетінің  көрікті  болуы  жүйке  жүйесінің  жұмысына, денсаулыққа  тікелей  
байланысты.  Бұл  орайда  сізге  ағылшынның  атақты  Джин-джи  фирмасының  өнімдерін  Ұлыбританияның  
фармацевтикалық  фабрикасы  мен  біздің  медициналық  орталықтың  арасында  тығыз  байланыс  орналасқанына  сегіз  
жылға  жуықтады.  Осы  уақыт  ішінде  Лондоннан  тікелей  алынған  жоғары  сапалы  витаминдерді  пайдаланып,  
денсаулығын  түзегендер  қатары  аз  емес, дейді    « Vita-Food»   медициналық  орталығының  директоры, дәрігер-терапевт  
Бақыт  Оспанова  бізбен  әңгімесінде.
            Бақыт  Ахметқалиқызының  1990-шы  жылдардың  басында  Мәскеуде, Ұлыбританияның  корольдік  
фармацевтикалық  қоғамы  сарапшыларымен  кездесуі, оның  үлкен  істі  қолға  алуына  мұрындық  болды. Шетелдік  
мамандардың  бай  тәжірибесіне   сүйене  отырып, ол  витаминмен  емдеудің  ең  тиімді  әрі  ықпалды  жолын  іздестіре  
білді. Әбір  адамның  өзіне  ғана  тән  болып  келетінтабиғи  ережелерін  егжей  тегжейлі  ескеріп, ең  қажетті  витаминдерді 
іріктеп  алуға  баса  көңіл  бөді.  Артық  салмақтан  арылғысы, сондай-ақ  керісінше  салмақ  қосқысы,  келетіндердің  зат  
алмасу  процесі  бұзылған, басқа  да  әртүрлі  дертке  шалдыққандардың  әрқайсысына  қолданар  емдомныңең  әуелі  тиімді 
әрі  шипалы  жағы  молынан  қарастырылуы  тиісті  нәтижесін  көрсетуде.  « Vita-Food»   орталығына  келген  әр  адам  өз  
денсаулығын  компютерлік  экспресс  диагностикадан  өткізе  алады.  Олар  сонымен  қатар  « Эффилиз»  фнацуз  
бағдарламасы  негізінде  емделушілерге  қажетті  жеке  диеталық  тағам  құрамын  ұсыну  мен  бірге, салмақты  қалпына  
келтіру  жөнінде  дәрігерлік  кеңес  те  береді.
            Бұл  салада  мол  тәжірибе  жинақтаған  маман  Бақыт  Оспанованың  айтуынша, сапалылығы  мен  құндылығы  аса  
жоғары  витаминдерді  сауатты  және  жүйелі  түрде  пайданану  организмнің  әрқилы  ауруларға  қарсы  тұра  білу  
қабілетін  қалыптастырады.  «Шын  мәнінде  кез  келген  аурудың  асқынуы, ең  алдымен  адамның  иммундық  жүйесінің  
әлсізденуінен  бастау  алады.  Ауыр  сырқатқа  шалдығып, көп  мөлшерде  дәрі дәрмек  қабылдау  организмдегі  зат  алмасу  
процесінің  сөзсіз  бұзылуына  әкеліп  соқтырады.  Сондықтан  да  сонымен  бір  мезгілде  С,Д  және  В  тобындағы  
витаминдерді,  калий, кальцийді  пайдаланған  жөн»  деп  ескертеді  Бақыт  Ахметқалиқызы. Аяғы  ауыр  әйелдер:  А, В6,  
В12,  С,  Е  какльций,  магний, мырышты  міндетті  түрде  алуы  керек  болса, компьютермен  жұмыс  істейтін, сондай-ақ  
орта  жастағы  адамдарға,  құрамында  мырыш,  антитоксиданты  бар  витаминдер  жиынтығы  аса  қажет  екен.
          « Vita-Food» медициналық  орталығының  мамандары  ем  қабылдаушылардың  ең  алдымен  жас  ерекшеліктеріне  
басты  назар  аударады.  Витаминдерді  мөлшерден  тыс  көп  пайдаланудың  да  зияндылығы  мол.  Мәселен, Д  витаминінің
көп  мөлшерде  қанда   кальцийдің  ұзақ  сақталуына  соқтырса,  тиаминді,  яғни  В1  ді  ұзақ  уақыт  пайдалану  қалқанша  
безіне  кері  әсер  етуі  мүмкін  және  осы  топтағы  өзге  витаминдер  жетіспеушілігін  тудырады.  Тағамды  мүлдем  аз  ішіп,
өзіне  қатаң  түрде  шектеу  қою  арқылы  ысылғысы  келетін  әйелдердің  арасында  кедейсоқ  ауруға  шалдыққан,  
17

сырқаттардың  аз  емес  екендігін  дәрігер  жасырмайды.  Алдын  ала  дайындықсыз, дәрігер  көмегінсіз  күрт  салмақ  
жоғалту  мамндардың  айтуынша, организмде  иодтың,  мырыштың,  кальцийдің  және  В  тобындағы  витаминдердің  
жетіспеушілігіне,  яғни  ауыр  науқасқа  әкеліп  соқтырады.  Есте  болатын  жайт  витаминдер  мен  минералдық  заттар  
ешқашан  денеге  артық  салмақ  қоспайды.  Сондықтан  тағамды  шектеген  жағдайда  организмге  қажетті  минералды  
витаминдер  жиынтығын  міндетті  түрде  пайдаланған  жөн.  Сонымен  жалпылай  алғанда,  С  витамині  ( аскорбин  
қышқылы )  организмнің  инфекцияға  қарсы  тұру  қабілетін  жақсартса, В  витамині  бар  тобындағылар  күш  қуатты  
молайтады, ал  Е  витамині  организмнің  қорғаныс  қабілетін  күшейтіп,  клеткалардың  қартаю  процесін  реттейді.  Демек, 
бұған  шығатын  қорытынды:  дұрыс  таңдап  алынған  витаминдер  мен  минералдық  заттар  ғана  тіршілік  көзін  ашып,  
адам  өмірінің  ұзаруына  көмектеседі.  Бірақ  қандай  жағдайда  да  дәрігердің  ақыл  кеңесіне  құлақ  түру  қажеттілігін  
орталық  мамандары  жиі  еске  салып  отырады.                                                                                                                                   
* * * * *
Қарасай ауданы, Алматы обл, Тұрар ауылы  "Ә. Байсалбаев атындағы орта мектеп 
мектепке дейінгі шағын орталықпен" КММ 
бастауыш сынып мұғалімі Джумекеева Молдир Адилхановна 
  Сабақтың тақырыбы: Зат есімнің жекеше және көпше түрлері.
Сабақтың мақсаты: Зат есімнің жекеше және көпше түрлері туралы түсінік беру, сөйлем ішінен таба білуге үйрету.
Сабақтың міндеттері:
А) білімділік: оқушыларды зат есімнің жекеше және көпше түрлері туралы түсініктерін кеңейте отырып сөйлем ішінен 
тауып сұрақ қоя білуге, сауатты жазуға дағдыландыру.
Ә) дамытушылық: ойын түрлері арқылы ізденімпаздық қабілеттерін, ой-өрісін дамыту түрлі тапсырмалар орындау 
барысында танымдық іскерлік есте сақтау қабілеттерін арттыру.
Б) тәрбиелік: оқушыларды ұйымшылдыққа, ауызбіршілікке бірін-бірі сыйлай білуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: жаңа сабақ
Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап.
Сабақтың көрнекілігі: кестелер, слайд
Пәнаралық байланыс:әдебиеттік оқу
Сабақтың барысы:
І) Қызығушылықтарын ояту
1.Психологиялық дайындық (слайд-2)
Айналаға алақанмен,
Жылулықты шашайық.
Сәттілік тілеп, күлімсіреп,
Біз сабақты бастайық.
2) Үй тапсырмасын тексеру А)4-жаттығу, 152 бет
«Күннің көзін» бұлттан арылту» ойын - жаттығуы арқылы тексеру
Күннің көзін бұлттар жауып тұрады.Әр бұлттың артында «Өтініш» мәтіні бойынша сұрақтар жазылып тұрады.Оқушылар 
сұрақтарға жауап береді.
1. Нұрдәулет қандай оқушы?
2. Нұрдәулеттің қандай жаман әдеті бар?Мысалмен дәлелде.
3. Нұрдәулеттің үндемей қалуының себебі неде?
4. Нұрдәулет неге өкінді?
5. Нұрдәулеттің қылығына қандай баға бересің?
1) Дәптерге күнді жазу
2)Көркем жазу (кК қҚ)
3)Оқулықпен жұмыс 
3-жаттығу, 154 бет
1.Мұғалімнің оқуы
2.Іштей оқу
3.Дауыстап оқу
4.Сөздік жұмыс (слайд-7)
ЖОТА – 1. Тау қырқасы, жал, үстірт. 2. Адамның, малдың арқасы, жоны.
ҚИЯ – Бip жағына қарай қисайған, құлама, тік. ~ жартас, ~ бет, ~ жол.
5.Көптік жалғаулары бар сөздерді көшіріп жазу
Бұлттар, боталар, жоталар (тақтада орындалады)
6.Сөз құрамына талдау
4) Сәйкестендіру тесті
Іні...............................лар
Қарындаш.................лер
Терезе........................дар
Ағаш...........................дер
Жіп..............................тар
Жүзім..........................тер
(жұмыс әдісі:жеке - жұп, жария ету)
5).Сергіту сәті
6) Семантикалық карта (слайд-8) и/б тақтамен тексеру
7) «Алдар Көсе мен ұры» ертегісінен үзінді көрсету 
Ертегідегі зат есімдерді «ішіне - сыртына» кестесіне толтыру
18

Ішіне (з.е. жекеше түрі)
Кітап
Қой
Ат
Домбыра
Ұры
Сыртына (з.е. көпше түрі)
Шыршалар
Сыйлықтар
Гүлдер
ІV. Үйге тапсырма беру.
V.Бағалау.
* * * * *
Оңтүстік Қазақстан облысы Отырар ауданы Ынталы ауылы 
Әбіш Байтанаев атындағы негізгі орта мектеп КММ
қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі  Қияс Сәуле Әбдікәрімқызы
Сабақтың тақырыбы: «Алтын сақа» ертегісі
Сабақтың білімділік мақсаты:  «Алтын сақа» ертегісі бойынша алған білімдерін пысықтау.
Сабақтың дамытушылық мақсаты: ертегіні мазмұндау және талдай отыра ойларын тиянақты жеткізе білуде ойлау 
шеберліктерін дамыту.
Сабақтың тәрбиелік мақсаты: ертегіні оқи отыра қазақ әдебиетінің бай мұрасына деген сүйіспеншіліктерін арттыру.
Сабақтың типі: қорытынды сабақ
Сабақтың әдісі: мұғалім сөзі, сұрақ - жауап, салыстыру
Жұмыс түрлері: топпен жұмыс, деңгейлік тапсырмалар.
Сабақтың көрнекілігі: суреттер, кестелер
Пәнаралық байланыс: орыс әдебиеті
Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру:
1) Сәлемдесу;
2) Оқушыларды түгелдеу
II. Қайталау 
Сұрақтар:
1) Халық ауыз әдебиетінің түрлері қандай?
2) Ертегілердің жанрларын атаңдар
3) Ертегі дегеніміз не?
4) Ертегілер бізге қалай жеткен?
5) Ертегілердің түрлерін атаңдар.
Өткен сабақта қандай ертегімен таныстық?
- Осы шығарма ертегінің қандай түріне жатады?
- Қиял - ғажайып, себебі, бұл ертегіде ғажайыптар, өмірде болмайтын оқиғалар кездеседі.
Оқушылар мысалдармен дәлелдейді.
1) «... Өкпе суға батып кетіп, жалмауыз кемпір болып шығады...»
2) «... Батыр қотыр тайды жүгендегенде қотыр тайдың ауруы жазылады...»
3) «... Кемпір бір тісін жұлып алғанда, аттың бір аяғы жұлынып түседі...» - Осының бәрі қандай көркемдегіш құралға 
жатады?
- Әсірелеу (гипербола)
Екі түлкі адамдардың мінезін, іс - әрекетін көрсетіп тұр.
- Пернелеу (аллегория)
«... Ат басындай алтын, көзі алақандай болу»
- Теңеу (сравнение)
III. Жаңа сабақ
1) Үйде алдын ала оқыған ертегінің мазмұнын орысша айтып беру.
2) «Алтын сақа» ертегісінің ішкі мазмұнына назар аудару.
Суреттер арқылы мазмұнын еске түсіру.
А) Жоғалған алтын сақа (қара сөзбен айтып беру) 
Ә) Жалмауыз кемпір мен баланың кездесуі (рольдік оқу) 
Б) Жалмауыз кемпір және екі түлкі (қара сөзбенайтып беру) 
В) Жалмауыздан құтылу(оқу) 
Енді ертегінің мазмұнын деңгейлік тапсырмалар арқылы қорытындылаймыз.
Негізгі деңгей   «Алтын сақа» ертегісі бойынша кестені толтыру(6 - флипчарт)
Ертегінің түрі Кейіпкерлер Ертегі қалай басталады Ертегі қалай аяқталады
жағымды жағымсыз
Орта деңгей
1.«Алтын сақа» ертегісі қалай басталып, қалай аяқталады? Орыс ертегілерімен салыстыр
2. Ертегілер неге жақсылықпен аяқталады? Ойыңды дәлелде.
Ортадан жоғары деңгей
«Алтын сақа» ертегісін неге қиял - ғажайып ертегісіне жатқызамыз? Ойыңды ертегі мазмұны бойынша дәлелде.
Жоғары деңгей
19

Ертегінің негізгі идеясы қандай? Дәлелдеп беріңіз.
Мұғалім сөзі: Қазақ халқының «Адам досымен, ағаш тамырымен мықты» деген мақалы бекер айтылмаса керек. Достарының
көмегі арқасында бала өз мақсатына жетті. Ендеше, сендер де бір - бірлеріңнен достық көмектеріңді аямауларың керек.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   37




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет