Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі министерство образования и науки республики казахстан



Pdf көрінісі
бет51/62
Дата06.03.2017
өлшемі5,71 Mb.
#8091
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   62

Аймақтық логистикалық орталықтар 

Аймақтық  логистикалық  орталықтар  нақты  –  «мультимодалды жҥк терминалдары» 

деген  атпен  таныс.  Фирмалардың  логистикалық  орталықтарынан  айырмашылығы, 

коммерциялық  негізде  басқа  фирмаларға  логистикалық  қызметтер  кҿрсетуге  арналған 

жақсы  жабдықталған  ірі  кҽсіпорындар.  Кҿрсететін  қызмет  спектірі  ҿте  кең,  сондықтан 

аймақтық  логистикалық  орталықтар  осы  қызметтерді  кҿрсетуге  арналған  ҽр  тҥрлі 

бҿлімдерден  тҧрады.  Аймақтық  логистикалық  орталықтар негізінен ҽр тҥрлі фирмалардың 

тапсырысы  бойынша  қажетті  қызметтерді  кҿрсетіп,    жҥктерді  массалық  ҿңдеуге 

мамандандырылған.  Операциялардың  кҿлемінің  ҥлкендігінің  есебінен  олардың  ҿзіндік 

қҧны    жоғары  емес,  сондықтан  да  оларға  қойылған  тарифтер  тҧтынушылар  ҥшін  де  қол 



«Транспортная  наука  и инновации»,  посвященная  Посланию  Президента  РК  Н.А.  Назарбаева   

«Нҧрлы  жол  - путь  в будущее» 

 

Материалы  XXXIX Республиканской научно-практической конференции студентов 

327 

жетімді.  Кейбір  кҿтерме  сауда  фирмалары  ҿздерінің  бҿлімшелерін  ҧстауға  кҿп 



шығындалмас  ҥшін,  олардан  бас  тартып,  логистикалық  орталықтармен  келісім  жасауды 

қалайды.  



Логистикалық орталықтарды кӛлік жолдарының қиылысқан жерлеріне және 

тауар  ӛндіретін  ірі  ӛндіруші    мен  тҧтынушыларға  жақын  орналастырған  тиімді. 

Себебі, бҧл кӛліктік шығындарды қысқартуға мҥмкіндік  береді.  

Қазіргі  уақытта  барлық  дамыған  елдерде  сыртқы  сауданың  барлық  айналымы 

(импорт  жҽне  экспорт),  сонымен  қатар  ішкі  тауар  айналымының  кҿп  бҿлігі  аймақтық 

логистикалық  орталықтар  арқылы  іске  асырылады.  Олар,  мемлекеттің  экономикалық 

ҽлеуетін  қолдауға  маңызды  болып  табылады.  Логистикалық  орталықтар  арқылы 

мемлекетімізге  маңызды  кҿлемде  шет  ел  валютасы  тҥсіп  отыр.  Олардан  алынатын  салық 

еліміздің  бюджетіне  кҿп  ықпалын  тигізеді.  Мемлекет    ҥкіметі  логистикалық 

орталықтардың    табысты  қызметіне  қызығушылықпен  қарап,  оларға  қолдау  кҿрсеруде. 

Кҿбінесе,  бҧл  қолдау  логистикалық  орталықтарды  тҧрғызуға  жҽне пайдалануға қаржылық 

жеңілдіктер  беру тҥрінде іске  асырылады.  

Жеке 

фирмалардың 



орталықтарына 

қарағанда 

аймақтық 

логистикалық 

орталықтардың  келешегі  зор.  Олар  арқылы  ҥлкен  кҿлемде  ақпараттар  ҿтеді  жҽне 

басқарылады,  ал  ақпарат  ағымдарының  оңтайландырылуы  маңызды  экономикалық 

тиімділікті  береді.  Қорғаудың  заманауй  ҽдістері  қҧпия  ақпараттардың  ашылуына  жол 

бермеуіне  кепілдік  береді,  тіптен,  біртҧтас  ақпараттық-аналитикалық  орталықтарда  да. 

Аймақтық 

логистикалық 

орталықтардың 

қызметтерін 

пайдалануға 

толығымен 

бағытталған  фирмалар,  логистикалық  орталықтармен  жедел  байланысқа  шығу  ҥшін, 

олардан  тҥскен  ақпараттарды  талдау  жҽне  жаңа  міндеттер  қою  ҥшін  ҿздерінің  кішігірім 

логистикалық орталықтарын сақтап қалады.  

Кең таралған аймақтық логистикалық орталықтың қҧрамы 

Логистикалық  орталықтың  қҧрушысы  болап,  оның  ақпараттық-аналитикалық 

орталығы табылады. Логистикалық орталықтардың басқа  да негізгі  бҿлімшелері  болып:   

  жҥктерді  ҿңдеудің  заманауй  ҽдістерін  пайдаланатын,  жҥктерді  тиеуге,  тҥсіруге, 

жинақтауға  арналған қҧрылғылармен жабдықталған кең қоймалық ғимараттар; 

  халықаралық  стандарттағы    контейнерлерді    (1A  жҽне  1CC  типті)    сақтауға 

арналған ашық  контейнер алаңдары; 

  қоймалардың  жҽне  контейнерлердің  тҥсіру    алаңдарына  вагондарды  беруді 

қамтамасыз  ететін темір жол стансалары;  

  ыдысты  дара жҥктер ҥшін мамандандырылған, кҿп жағалаулары бар теңіз немесе 

ҿзен порттары; 

     қоймалардан  немесе  контейнер  алаңдарынан  тиелуге  немесе жҥк тҥсіруге кҥтіп 

тҧрған автокҿліктерге  арналған алаңдар; 

  халықаралық  стандарттағы контейнерлерді тасымалдауды қамтамасыз ететін авто 

жҽне электр тиегіштерінің  парктері; 

  кҿбінесе  кҿлденең  тиеу-тҥсірудің  ҽдісіне  арналмаған  автотиегіштердің  кҿмегімен 

тиелетін кемелерге  арналған крандар паркі; 

 ҽр тҥрлі фирмаларға  жалға беруге  арналған ҿндірістік  алаңдар; 

  жалға  берілетін  қонақ  ҥйлер  мен  мейрамханалар,  дҽмхана  жҽне  демалуға 

арналған басқа да ғимараттар; 

  ҽр  тҥрлі  фирмаларға  кеңсе  ҥшін    жалға  беруге  арналған  қосымша  алаңдары  бар 

ҽкімшілік  ғимараттар; 

    жер  шарының  кез  келген  нҥктесінен  байланыс  қызметін  қамтамасыз  ететін 

заманауй технологиялық  қҧралдарды қолданатын байланыс қызметі; 



«Транспортная  наука  и инновации»,  посвященная  Посланию  Президента  РК  Н.А.  Назарбаева   

«Нҧрлы  жол  - путь  в будущее» 

 

Материалы  XXXIX Республиканской научно-практической конференции студентов 

328 

    логистикалық  орталықтар  қызметкерлерінің  жҽне  олардың  клиенттерінің 



қауіпсіздігін  жҽне    материалдық  қҧндылықтардың  қауіпсіздігін  қамтамасыз  ететін 

қауіпсіздік  қызметі; 

    ҿртті  байқап,  тауарды  тауарлар  ҥшін  минималды  шығын  келтіре  отырып 

ҿшірумен,   заманауй ескерту  қҧралдарымен жабдықталған,  ҿртке қарсы қызмет; 

    логистикалық  орталықты  ҽуежаймен,  вокзалдармен  жҽне  жақын  тҧрғын  

пункттерімен  байланыстыратын ортақ қолдану кҿліктерінің  аялдамалары;   

  логистикалық  орталықтың  қызметкерлері  мен  клиенттерінің  автокҿліктері 

тҧрақтайтын кҥзетілетін  тҧрақ; 

  жер  телімін  қайта  алып  сату  мҥмкіндігінің  алдын  алу  ҥшін  берілетін  ҧзақ 

мерзімді  жалға  беру  (мысалы,  30  –  50  жылға).  Ҽр  тҥрлі  кҽсіпорындар  мен  ғимараттар 

тҧрғызу  ҥшін  жалға  берілетін  жер  телімдері  (мысалы,  ірі  фирмалардың  жекеменшік 

жағалаулары). 

Жалға  алынған  ғимараттары  бар  логистикалық  орталықтарда  кҿптеген  жеке 

ҧйымдар мен кҽсіпорындар орналасып, қызмет атқарады, олар:   

  логистикалық  орталықтардың  қызметтерін  пайдаланатын  кҿтерме  сауда 

фирмалары  немесе  олардың  филиалдары.  Жаңадан  қҧрылатын  фирмалар  логистикалық 

қызмет кҿрсететін  бҿлімдерге  жақын орналасу артықшылығына ие; 

 логистикалық орталықтардың қызметін  пайдаланатын интернет – дҥкендер; 

  логистикалық  орталықтың  аймағында  тиімді    қызмет  ететін  ҿндіруші  фирмалар. 

Олар  негізінен  жҥктерді    қайта  ҿңдеумен  (мысалы,  тауарларды  орау,  қҧю,  жеңіл  ҿңдеу 

немесе оларды сатуға  дайындау); 

  логистикалық  орталыққа  ды  клиенттерге  де  тиесілі  кҿлік  қҧралдарын  жҿндеу 

бойынша қызмет  кҿрсететін  ҿндіруші  фирмалар;  

  тауар  биржаларының филиалдары (клиенттердің бар болуы жағдайында). Ҽрине, 

бурыннан қызмет атқарып келе жатқан, жақсы атауға ие болған  тауар биржаларын кҿшіру 

дҧрыс, бірақ  логистикалық  орталықтың аймағына жаңа тауар биржасын қҧру тиімді; 

    жеткізушілермен    келісім  бойынша  сатылған  техникаларға  кепілдікпен    жҿндеу 

жҽне қызмет кҿрсетумен  айналысатын фирмалар мен фирмалардың филиалдары; 

  жасалған  келісіммен  сҽйкес  жҥк  тасымалдауды  қамтамасыз  ететін  кҿлік 

компанияларының филиалдары; 

  жер  шарының ҽр нҥктесінде орналасқан контейнерлерді тапсыру мен жалға беру 

мҥмкіндігі  бар ҥлкен контейнер паркі  бар контейнерлік  компанияның филиалдары; 

  қажетті  кҿлік  қҧжаттарын  рҽсімдеумен  қоса  айналысатын  халықаралық 

тасымалдаушы  компаниялардың филиалдары;  

  клиенттердің  сеніміне  ие  болған  ірі  банк  филиалдары.  Банк  арқылы  клиенттер 

арасындағы кҿптеген қаржылық операциялар іске  асырылады; 

  тасымалданатын  жҥктер  сақтандырылатын    атақты  сақтандыру  компаниясының 

филиалы.  

  Бҧған    қажетті  қҧжаттарды  рҽсімдеумен  кҿбінесе  клиенттер    айналысады,  ал, 

логистикалық фирмалардың қызметкерлері  олардың бҧйрығы бойынша орындайды.  

 жарнама материалдарын дайындаумен айналысатын жарнама фирмалары; 

 логистикалық орталықтың клиенттерінің  жҧмыстарын атқаратын, заң фирмалары; 

  логистикалық  орталықтың  қызметкерлерінің  қҧзырынан  тыс  шығатын 

проблемалар бойынша кеңестік  қызмет  кҿрсететін  консалтингті фирмалар; 

 жеке тҧлғаларға автокҿліктерді   жалға беретін фирмалар; 

  кҿтерме  жҽне  бҿлшек  сауда  фирмалары.  Оларды  логистикалық  орталықтардың 

қоймаларына жақын орналастыру кҿліктік  шығындарды ҥнемдеу; 


«Транспортная  наука  и инновации»,  посвященная  Посланию  Президента  РК  Н.А.  Назарбаева   

«Нҧрлы  жол  - путь  в будущее» 

 

Материалы  XXXIX Республиканской научно-практической конференции студентов 

329 

  кеден.  Кеденнің  логистикалық  орталықтарға  жақын  орналасуы  ҥлкен  кқлемдегі 



импорттық жҽне экспорттық жҥктерге  экономикалық тҧрғыдан тиімді.   

  Аймақтық  логистикалық  орталықтар  барлық      аталған  мекемелердің  тізімімен 

қамтылған  деп  айтуға  болмайды.  Нақты  жағдайларға,  сҧраныс  деңгейіне    байланысты 

олардың кейбірі  болмауы мҥмкін.   

  Логистикалық  орталықтардың  негізгі  қаражат  кҿзі  болып,  кҿрсететін  қызметтерге 

тҿленетін  қаржы  табылады.  Клиенттерді  тарту  мақсатында  кҿрсететін  қызметтерге 

тҿменгі  тарифтер  қойылады,  бірақ  логистикалық  орталықтардың  ҥлкен  айналымына 

байланысты  оларды  пайдалану  ҥлкен  кіріс  ҽкелетін  бизнес  болып  табылады. 

Логистикалық  орталықтардың  қосымша  қаржы  кҿзі,  ҿндірістік  ғимараттар  мен  кеңселерді 

жалға  беру,  логистикалық  орталықтың  сайтында    фирмамен  сатылатын  тауарлар  туралы 

мҽліметтерді  орналастыру,    қарапайым  жарнамаға  тҿлемдер,  басқа  да  қызмет  тҥрлерінен 

тҥсетін тҥсімдер  болып табылады.  

  Логистикалық 

орталықтарда 

айналыстағы 

ақпараттық, 

қаржылық 

жҽне 


материалдық  ағымдарды  басқару,  ақпараттық-аналитикалық  орталықтың  кҿмегімен 

жҥзеге  асырылады.  Оның  қҧрамына  жоғарғы  білікті  инженер-логисттер  кіреді. 

Ақпараттық-аналитикалық  орталықтар  белгіленген арналар бойынша ғаламторға шығатын 

жергілікті  желіге  жалғанған  заманауй  компьютерлермен  жабдықталған.  Бағдарламалық 

қамтамасыз  етудің  негізін  жетілдірілген  автоматтандырылған  басқару  қҧрайды.  Ондағы 

банк    логистикалық  орталықтарға  қатысты  барлық  ақпараттардың  сақталуын  қамтамасыз 

етеді.  Ақпараттық-аналитикалық  орталықтың  негізгі  тҥрлерінің  бірі  болып,  ғаламторда 

арнайы  қҧрылған    логистикалық  орталықтардың  клиенттері  –  фирмалармен  сатылатын 

тауарлар  туралы  ақпараттар  сақталатын    сайттар  табылады.  Мҧндай  жарнама  тиімді 

болып  табылады,  себебі,  аймақта    сатылатын  тауарлар  туралы  толық,  ҽрдайым 

жаңартылып  отыратын    ақпараттар  бар  логистикалық орталықтың кҽсіби қҧрастырылған 

жҽне  тыңғылықты  қызмет  кҿрсетілетін  сайттар  жеке  фирмалардың    ҽр  кезде  сапалы бола 

бермейтін  сайттарына  қарағанда    тҧрақты  тҧтынушылармен  жиі    қаралады.  Сонымен 

қатар  бҧл  сайт  арқылы  ақпараттық  қызмет  кҿрсету  бойынша  кҿптеген  тапсырыстар 

тҥсуде. Бҧл қызметтердің  сапасы логистикалық орталықтың биік  беделімен кепілденген.   

Ресейдің  логистикалық  орталықтары.  Қазақстанда  аймақтық  логистикалық 

орталықтардың  желісі  қҧрылуда.  Мысал  ретінде  Татарстан  Республикасындағы 

логистикалық  орталықты  айтуға  болады.  Татарстан    ірі  кҿлік  жолдарының  қиылысында  

орналасқан,  сондықтан  да  логистикалық  орталықты  тҧрғызуға  қолайлы  жер  болып 

табылады.  Республикада  стратегиялық  маңызы  бар  темір  жол  қиылысы  бар.  Батысқа 

Москва  арқылы  темір  жол  Украинаға,  Белорусқа,  Балтика  елдеріне,  ары  қарай  Батыс 

Еуропаға    барады.  Шығысқа  темір  жол  магистралі  Екатеринбургқа,  Сібірге,  таяу  Шығысқа 

барады.  Оңтҥстік  бағытта  темір  жол  Ульяновск  арқылы  Поволжье,  Кавказ  жҽне  Орталық 

Азияны  байланыстырады.  Солтҥстік  бағытта  темір  жол  Марий   Эл республикасына жҽне 

Киров облысына барады.  

Республика  аумағында  федералды  маңызы  бар  автокҿлік  магистральдары 

қиылысады.  Москвамен  тура  автокҿлік  қатынасы  бар.  Татарстан  арқылы  магистральды 

мҧнай  жҽне  газ  қҧбырлары,  азық  қҧбырлары  жҥргізілген.  Казанда ірі халықаралық ҽуежай 

бар.  


 

ПАЙДАЛАНҒАН  ҼДЕБИЕТТЕР  ТІЗІМІ 



 

1.

 



Назаренко  В.М.,  Назаренко  К.С.  Транспортное обеспечение внешнеэкономической 

деятельности. - М.: Центр экономики и маркетинга, 2000. 

2.

 

Мажарова  В.  Транспорт  в  Казахстане:  современная  ситуация,  проблемы  и 



перспективы развития. – Алматы, КИСИ, 2011. 

3.

 



Савинов А.С. Транспортное обеспечение внешнеторговой деятельности в наземных 

сообщениях.  Хабаровск,  ДВГУПС, 2007. 



«Транспортная  наука  и инновации»,  посвященная  Посланию  Президента  РК  Н.А.  Назарбаева   

«Нҧрлы  жол  - путь  в будущее» 

 

Материалы  XXXIX Республиканской научно-практической конференции студентов 

330 

Секция №11 

 

ПРОБЛЕМЫ ДУХОВНО

-

НРАВСТВЕННОГО ОБНОВЛЕНИЯ В ХОДЕ 

МОДЕРНИЗАЦИИ КАЗАХСТАНСКОГО ОБЩЕСТВА

 

 

 

ИГРА  КАК СРЕДСТВО  СОЦИАЛИЗАЦИИ 

 

Кумбагисова  Д.К.  –  студентка  (г.  Алматы,  АФ  НОУ  ВПО  «Санкт-Петербургский 



Гуманитарный университет профсоюзов») 

Лулудова  Е.М.,  профессор  (г.  Алматы,  АФ  НОУ  ВПО  «Санкт-Петербургский 

Гуманитарный университет профсоюзов») 

 

Социальные  отношения  многообразны  и  вариативны  –  по  специфике 



возникновения,  по  масштабу  социальных  функций,  по  воздействию  на  субъекты.  Такое 

положение  определяет  интерес  к  различным  формам  социальных  отношений  как  со 

стороны различных наук (социологии, социальной психологии, политологии), так и среди 

представителей  разных  философских  школ.  Каждое  из  направлений  трактует  явление 

социальных отношений, исходя из своих методологических принципов, и соответственно 

вносит в толкование понятий свой определенный смысл.  

  Социальное  отношение  является  понятием,  объединяющим  целый  ряд  других 

явлений:  социальное  взаимодействие,  социальное  действие,  коммуникация,  игровое 

действие  и  др.  Социальной  мыслью  сделано  многое  для  уточнения  философского 

толкования данных понятий. Например, общение определяется как специфический способ 

взаимоотношений,  которому  присуще  установление  и  обновление  уз  преемственности  и 

творчества  в  предметной  деятельности,  но  не  сводимые  к  ней.  Понятие  «социальная 

коммуникация»  употребляется  в  различных  смыслах,  однако  общим  для  всех  является  ее 

рассмотрение  как  средства  связи  социальных  субъектов.  Социальное  взаимодействие 

можно  представить  как  способности  индивидов  к  сознательной  структуризации 

социального  бытия  путем  объективного  перехода  к  состоянию  диалога,  направленных 

либо  на  среду,  либо  друг  на  друга  акций,  имеющих  цель  вызвать  вполне  определенную 

ответную  реакцию.  Причем  состояния  межличностного  диалога  в  своей  совокупности 

постоянно  воспроизводят  структурные  свойства  более  масштабных  социальных  систем, 

таких как  человечество в целом, отдельные общности, малые социальные группы и др. 

Можно  сказать,  что  диалог  представляет  определенный  организующий  принцип 

социального  бытия. Данное положение провозглашается самими субъектами социального 

бытия,  так  как  для  прогрессивного,  устойчивого  развития  общества  необходимо 

противопоставить  хаосу  систему.  Социальный  диалог  и  выступает  этой  системой 

социального взаимодействия, провоцируя изначально явления, актуализирующие бытие, а 

затем  переводя  систему  социума  в  разряд  самоорганизующихся.  Этот  дуализм  и 

определяет,  с  одной  стороны,  достаточно  четкую  структуру  явлений  социального 

взаимодействия, а с другой – позволяет выделить достаточно большое разнообразие форм 

и видов его проявления.   

Одной из форм социального взаимодействия, с нашей точки зрения, является игра. 

В русском языке слово «игра» изначально использовалась при определении множества как 

теоретических и метафорических явлений, так и обыденных, что, естественно, затрудняло 

и  затрудняет  возможность  четкого  определения  игры  как  понятия.  Предполагаем,  что 

невозможно  уяснить  сущность  игры,  пытаясь  ее  описать,  опираясь  на  языковые 

ассоциации  и  внешние  признаки,  большая  часть  которых  характерна  для  всех  видов 

человеческой  деятельности.  Для  уточнения  понятия  игры  в  социальных  отношениях, 

воспользуемся  определениями  игры  в  широком  понимании  (основное  значение)  и  узком 


«Транспортная  наука  и инновации»,  посвященная  Посланию  Президента  РК  Н.А.  Назарбаева   

«Нҧрлы  жол  - путь  в будущее» 

 

Материалы  XXXIX Республиканской научно-практической конференции студентов 

331 

(метафорическое,  опосредованное  применение  термина),  которые  мы  трактуем 



следующим  образом. 

Узкое  понимание:  под  термином  «игра»  понимаются  какие-либо  внезапные, 

нетривиальные  изменения  (игра  света,  воды,  ветра  и  т.д.)  и  определяется  деятельность 

тренировочно-соревновательного типа  

Широкое понимание: игра – структура, модель, идеальная социальная организация, 

существуя  внутри  которой  субъект  наигрывает  те  или  иные  ситуации,  тем  самым 

бесконечно 

раздвигая 

границы 

своего 


индивидуального 

существования 

и 

самоактуализирует  себя;  тип  взаимоотношений,  социального  взаимодействия,  благодаря 



которым происходит самопрезентация социального субъекта   

Предметом  нашего  исследования  является  область  широкого  понимания  игры, 

определить  сущность  и  содержание  которого  возможно  через  категорию  «социальная 

деятельность».  Под  социальной  деятельностью  мы  понимаем  активный  творческий 

процесс  проявления  сущностных  сил  социального  субъекта,  включающих  в  себя  как 

усвоение  индивидуумом  знаний  и  опыта,  накопленных  человечеством  до  него,  так  и 

объективизацию  личностного  социального  опыта,  выражающуюся  в  стремлении  к 

изменению реальности и презентации себя окружающим. 

Возможность  обеспечения  истинной  коммуникации,  ведущей  в  перспективе  к 

самореализации  субъекта,  установлению  межличностных  отношений  является  главной 

характеристикой  социального  действия.  Кроме  того,  социальная  деятельность 

характеризуется  через  потребности, цели и средства их достижения. Именно потребность 

–  основной  внутренний  побудитель  любой  деятельности.  Потребности  имеют,  как 

правило,  предметную  направленность,  то  есть, субъектом мотивируется необходимость в 

чем-то  определенном,  в  некоем  предмете.  Поскольку  потребность  в  какой-то  мере 

определяет 

деятельность, 

то 


предполагаем 

и 

существование 



потребности, 

соответствующей игровой деятельности. Важна также и проблема мотивировки игры. Как 

известно,  мотивация  –  это  детерминация,  реализующаяся  через  психику.  Мотив  как 

побуждение  и  сознательное  основание  игры,  связан  не  с  ее  результатом,  а  с  самим 

процессом, способным радовать и приносить удовлетворение своим осуществлением.  

Специфика  игры  выражается  и  в  том,  что,  основываясь  на  универсальной 

потребности  человека  в  самореализации,  она  вырастает  из  противоречия  между 

сложностью  социальной  системы  деятельности  и  недостаточным уровнем возможностей 

субъекта  для  непосредственного  вхождения  в  нее.  Игра  есть  средство  разрешения  этого 

противоречия, позволяющая ее субъекту овладеть способами человеческой деятельности в 

условно-символической  форме.  Кроме  того,  в  игре  реализуется  потребность  индивида  в 

проектах  не  существующего,  но  желаемого,  -  благодаря  способности  человека  к 

«опережающему  отражению»  (П.Анохин).  Важнейшим,  сущностным  признаком 

человеческой  деятельности  К.Х.Момджян  называет  способность  к  эвристическому 

символическому  поведению.  Данная  способность,  по  нашему  мнению,  развивается  у 

индивидов и ярче всего проявляется в игре. 

Игровая  деятельность,  в  отличие  от  основной  (неигровой)  социальной 

деятельности,  строго  ориентирована  не  столько  на  результат,  сколько  на  сам  процесс 

игры.  В  игре  допустимы  и  естественно  ожидаемы  также  нерациональные  шаги  игроков, 

приоритеты  –  ситуативны.  Игровую  деятельность  можно  охарактеризовать  как 

специфический  вид  добровольной  и  свободной  социальной  деятельности,  одной  из 

важнейших особенностей которой является амбивалентность, проявляющаяся в том, что, с 

одной  стороны,  играющий  субъект      осуществляет  реальное  действие,  с  другой  –  сама 

деятельность носит характер условности. 

Структуре 

игровой 


деятельности 

присущи  все  признаки  социального 

взаимодействия. Она состоит из системы сознательных действий, которые организованы, 

целесообразно  направлены,  известным  образом  мотивированы  и    определенной  мере 



«Транспортная  наука  и инновации»,  посвященная  Посланию  Президента  РК  Н.А.  Назарбаева   

«Нҧрлы  жол  - путь  в будущее» 

 

Материалы  XXXIX Республиканской научно-практической конференции студентов 

332 

выявляют  отношение  субъекта  игровой  деятельности  к  окружающей  природной  и 



социальной действительности. 

Однако  существуют  и  специфические  отличия:  игра  свободна,  непрагматична  по 

своему  характеру  и  непродуктивна  по  сути,  но  самоценность  и  самоцельность  игры  не 

отменяет  ее  результата,  заключающегося,  прежде  всего,  в  получении  опыта 

самопревосхождения.  Игра  –  это  самопроизвольная  деятельность,  осуществляема  без 

давления  практической  необходимости.  Можно  сказать,  что  строение  игры  кодирует  и 

передает некоторые проекции социального бытия как целого. 

Ситуационное  окружение,  состоящее  из  определенного  числа  социальных, 

культурных  и  физических  факторов,  делающих  возможным  осуществление  социальной 

деятельности и, в то же время ограничивающее пространство деятельности в игре, может 

быть сколь угодно изменено, в соответствии только лишь с одним фактором – принятыми 

участниками правилами игры. 

Характеризуя  роль  игры  в  процессе  развития  личности,  следует  выделить 

следующие  моменты.  Во-первых,  игра  является  важнейшей  формой  жизнедеятельности 

ребенка,  при  помощи  которой  происходит  его  приобщение  к  реальному  миру  взрослых, 

овладение  детьми  элементарными  предметными  действиями  и  правилами  поведения, 

регулирующими  межличностное  общение  как  в  детском  коллективе,  так  и  во  взрослом. 

Во-вторых,  детская  игра  является  средством  типизации  общения,  в  результате  чего 

происходит  формирование поведения, мышления, выработка необходимых стереотипов  – 

иначе  говоря,  одним  из  основных  механизмов  социализации.  В-третьих,  игра  является 

важным  фактором  активизации  творческих  способностей  человека,  возможностей  его 

самореализации и организации свободного времени. В игре повышается «отчуждаемость» 

от  конкретной  поведенческой  ситуации,  от  обыденного,  неигрового  мира;  тем  самым 

появляется  возможность  приобретения  индивидом  нового,  отличного  от  жизненного, 

дополнительного нетривиального опыта. 

Таким  образом,  игру  можно  трактовать  как  одну  из  форм  социального 

взаимодействия,  что  способствует  расширению  социального  пространства  соотношений 

личности и раскрытию особенностей социального взаимодействия. 

 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   62




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет