Тақырыбы Гидростатика негіздері
1. Сұйықтың тыныштық күйі және әсер етуші күштер
2. Гидстатикалық қысым
3. Гидростатикалық қысымның қасеттері
4. Гидростатиканың негізгі теңдеулері
5. Деңгей беті , оның қасиеттері және теңдеулері
6. Пьезометрлік және гидростатикалық напор
7. Паскаль заңы
8. Дене батырылған кездегі сұйықтың қысымы және сол дененің жағдай . Архимед заңы
9. Цилиндрлік беттердегі сұйықтың суммалық күші күші
Гидростатика – сұйық және газдың тепе теңдік заңдарын зерттейтін сұйық және газ механикасының бөлімі. Сұйық тепе теңдікте болған кезде , яғни тыныштық күйде болса, онда ол идеал сұйық қасиеттеріне өте жақын қпсиеттермен сипатталады.
Сұйықтың тыныштық күйі және әсер етуші күштер
Тыныштық күйде тұрған сұйыққа екі ішкі күш ісер етеді: массалық (көлемдік ) күш және беттік күш .
Массалық күш – сұйық массасына пропорцинал ішкі күштер ( егер масса біртекті болса сұйық көлеміне, яғни барлық көлемдегі оныңтығызлығы бірдей болады ) – ол инерция күші және ауырлық күші .
Беттік күштер – берілген массада шекаралық беттеріндегі нүктелерге ісер ететін күштер. Олар атмосфералық қысымға, қазандағы бу қысымына, поршень қысымы және т. б. байланысты .
2. Гидростатикалық қысым
Сұйық тепе теңдік күйде тұрған кезде әсер етуші ішкі күштерге байланысты сұйықта гидростатикалық қысым пайда болады.
Гидростатикалық қысым – тыныштықта тұрған сұйықтың түбінде орналасқан нүктедегі сығылу кернеуі .
Кез-келген пішінді ыдыста орналасқан тыныштықта тұрған сұйықтың кейбір көлемдерін 2.1 суретте қарастырамыз. Ондағы көлемге әсер етуші ішкі күштердің ( оның ішінде сұыйқтың ауырлық күші ) әсерінен сұйықтың ішінде берілген көлемнің барлық нүктедлерінде ішкі күштер пайда болады.
Сурет 2.1 – Гидростатикалық қысымды анықтау схемасы
Бұл көлемді ойша екі бөлікке бөлеміз жазықтығын алып жоғарғы бөлігін жоқ деп санаймыз . Төменгі бөліктегі тепе теңдікті сақтау үшін Для сохранения равновесия нижней части к плоскости жазықтығына сұйық көлемінің жоғары бөлігінің төменгі бөлігіне әсерін алмастыратын күш қосу қажет. Ол үшін жазықтығынан кез - келген нүктесін аламыз және оның жанынан шағын ауданын белгілейміз. Бұл ауданның центріне ауданның барлық нүктелеріне қосылған, барлық тепе теңдік күштерімен сипатталатын Р күшін орналастырамыз.
Егер күшін шамасын аудан шамасына бөлсек, онда бірлік аудандағы орташа қысым мәні пайда болады, яғни орташа гидростатикалық қысым және ол келесі формуламен анықталады
, (2.1)
мұндағы - орташа гидростатикалық қысым ;
- гидростатикалық қысымның суммалық күші .
Егер ауданды азайтса, онда күште азаяды, бірақ нақты гидравликалық қысым анықтайтын қатынасы соңғы шама болып саналады, Па
. (2.2)
Гидростатикалық қысым – қысым күшінің болған кездегі өзі әсер ететін жазықтықтың ауданына қатынас шегі.
Достарыңызбен бөлісу: |