Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық униврситеті әлеуметтік-гуманитарлық факультеті



бет6/30
Дата15.03.2023
өлшемі134,33 Kb.
#74467
түріСабақ
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   30
Синергетикалық әсер оның негізгі үш құраушысынан құралады:
ұйым өзінің көптеген мүшелерінің күш-жігерін біріктіреді; жай бұқаралық, яғни көптеген күш-жігерлердің бірмезгілділігі энергияны өсіреді;
ұйымның элементтері – бірліктердің өзі оған кіре отырып едәуір өзгешеленеді: олар ішінара мамандандырылған, демек тек белгілі бір функцияларды ғана атқаратын бірбағытты элементтерге айналады. Жеке адамның әрекетінің бұл мамандандырылған бірбағыттылығы да оның энергиясын күшейтеді, өйткені энергия бір нүктеге шоғырланады;

  1. басқарушы ішкі жүйенің арқасында адамдардың әрекеттері синхрондалады, бұл да ұйымның жалпы энергиясының артуының қуатты көзі болады.

Ұйымға тән белгілерді бөліп қараумен қатар олардың белгілі бір тұрпаттамасы да болады. Ұйымдар көбіне ресми және бейресми болып бөлінеді.
Ресми ұйым. Бұл әлеуметтік ресмилендіру, яғни құқықтық, ұйымдық және әлеуметтік мәдени нысандардағы стандарттық, тұлғасыз мінез-құлық үлгілерін мақсатты түрде қалыптастыру негізінде құрылған ұйым. Ресми ұйымның басты функциясы - адамдар қоғамдық еңбектің құралдарымен және мақсаттарымен бір тұтастыққа біріккен гетерогендік жүйені құру.
Ресми ұйымдардың негізгі ерекшеліктерін былай сипаттауға болады;
1) ол оңтайлы, яғни оның негізінде орындылық принципі, белгілі мақсатқа саналы түрде қозғалу жатыр;
2) ол принципті түрде тұлғасыз, яғни араларында алдын ала жасалған бағдарлама бойынша стандартталған (“кіршіксіз”) қарым-қатынастар орнатылатын абстрактілі жеке адамдарға арналған; бұл бағдарламада жеке адамдар арасындағы қызметтестіктен басқа ешқандай қарым-қатынастар болмайды, онда функционалдықтан басқа ешқандай мақсаттар көзделмейді, демек ол әдейі біржақты да. Өз дамуының шегіне жеткен дәрежесінде ресми ұйымның бұл ерекшеліктері оның бюрократтық жүйесіне өзгереді және оған ұйымның жеке жақтары мен элементтерін абсолюттендіру, оларды дербес құндылықтар дәрежесіне көтеру және қызмет ету құралдарын мақсатқа айналдыру тән болады.
Қоғамдық еңбектің тиімділігін қамтамасыз етудегі ресми ұйымның орасан артықшылықтарымен қатар, оның шектеулілігін атап өткен жөн, өйткені ол қоғамдағы барлық ұйымдық қарым-қатынастарды қамти алмайды. Сондықтан оның шегінен тыс немесе, тіпті, оның ішінде ұйымдасудың басқа түрі - бейресми ұйым құрылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   30




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет