Бағыттары ІІ халықаралық ғылыми-практикалық конференция материалдары Современная система дошкольного образования

 

291 

 

- вызвать интерес к природе родного края, любовь к ней, желание беречь её. 

 Для  воспитания  экологической  культуры  в  нашем  детском  саду  проводятся 

занятия, на которых обобщаем, углубляем весь опыт и знания, полученные в процессе 

наблюдений  опытов  трудовой  деятельности  в  уголке  природы  и  на  участке 

дошкольного учреждения. 

На  занятиях  формируем  -  обобщённые  представления  тех  знаний,  которые  дети 

накопили  об  овощах  и  фруктах,  о  домашних  и  диких  животных,  птицах,  сезонных 

явлениях.  Особое  внимание  уделяем  вопросам  и  поисковым  ситуациям.  Дети  сами 

находят ответ на поставленные вопросы и находят выход из поставленной ситуации, 

что  позволяет  им  самостоятельно  устанавливать  причины  и  связи  между  живой  и 

неживой природой, ребёнок делает свои выводы. 

Большое  значение  мы  уделяем  комплексным  занятиям,  построенным  на  смене 

деятельностей.  Они  позволяют  детям  эмоционально  выразить  своё  отношение, 

сформировать  у  них  эстетические  чувства.  Мы  учим  детей  передавать  в  своих 

рассказах  и  работах  свои  чувства,  своё  отношение,  те  эмоции,  которые  ребёнок 

испытывает,  когда  слушает  музыку,  рассматривает  репродукцию  картины,  а  затем 

отражает это в своей работе (рисунке, аппликации, лепке). 

Важное  значение,  мы  отводим  знакомству  детей  с  писателями  природоведами: 

Бианки,  Пришвина,  Чарушина,  Соколова-  Микитова  и  др.  Благодаря  этим 

произведениям  дети  знакомятся  со  многими  интересными  фактами,  которые 

недоступны для их наблюдения. 

Мы учим детей почувствовать и полюбить природу так , как это отразили в своих 

произведениях писатели. Чтение и заучивание стихотворений о природе формирует у 

детей  эстетическое  воспитание,  они  учатся  наслаждаться  красотой  природы.  И  это 

чувства  должно  сформировать  их  практическую  деятельность  охраны  природы, 

умножению её богатств.  

Особое внимание мы уделяем воспитанию любви к Родине. У детей воспитываем 

эмоционально-  положительное  отношение  к  тем  местам,    где  он  родился  и  живёт, 

развивая умение видеть и понимать красоту родного края, желание узнать  больше об 

особенностях  родного  края    и  связать  это  с  традициями  и  праздниками  казахского 

народа. 

Поэтому  знакомство  с  казахскими  народными  играми,  праздниками,  народным 

творчеством, традициями, является неотъемлемой частью экологического воспитания. 

А  знакомство с произведениями казахстанских авторов, в которых отражены яркие  

события  особенности  природы  Казахстана,  способствует  формированию  у  детей 

гордости и любви к Родине, вызывают желание бережно относиться к окружающему 

миру. 

Необходимо помнить, что основной  деятельностью дошкольников  является игра. 

Поэтому  используя  различные  игровые  элементы  в  процессе  экологического 

воспитания,  мы  повышаем  активность  детей  в  процессе  обучения,  снижаем 

утомляемость,  формируем  интерес  к  познавательной  деятельности,  развиваем 

эмоциональную отзывчивость. 

Результаты проведенных обследований показали, что у детей появилось увлечение, 

уважительное  восхищение  к прошлому,  восхищение  художественными  ценностями, 

 

292 

 

искусством, ощущения связи с окружающей средой, откуда возникает в детских душах 

желание узнать, соприкоснуться, запомнить воссоздать, придумать что-то своё. 

Наша  работа,  занятия,  беседы,  углубляют  и  расширяют  связь  детей  с  Родиной, 

понимания души и таланта своего народа, осознанного и эмоционального отношения 

к её богатствам, силе и красоте. 

   

Литература: 

Аубакиров Р. Ж. Изобразительная деятельность. Алматыкытап.2003г. 

Грибовская.А.  Ознакомление  дошкольников    с  народным  декоративно- 

прикладным исскуством. Ребёнок в дет. саду.2006г.№6. 

Ковригина.  О.  Н.  Изготовление  узорных  изделий  в  детских  дошкольных 

учреждениях. Алматымектеп1989г. 

 

 

ИГРА, КАК ОДНО ИЗ СРЕДСТВ РАЗВИТИЯ ПОЗНАВАТЕЛЬНОЙ 

 КОМПЕТЕНТНОСТИ  ДОШКОЛЬНИКОВ    

 

Бодрова Д.В., Медведева О.В., Фунтикова Т.И. 

КГКП д\с «Балдырган» г. Караганда 

                    

                                                          « Усвоение ребенком новых знаний и умений,   

                                                       формирование его способностей происходит не  

                                                       путем   пассивного     восприятия    воздействий  

                                                       воспитателя,  а  в  активной  форме в процессах  

                                                       различных видов детской деятельности». 

                                                                                                              А.В.Запорожец 

 

        Современные условия характеризуются гуманизацией образовательного процесса, 

обращением  к  личности  ребёнка,  развитию  лучших  его  качеств,  формированию 

разносторонней и полноценной личности. Реализация этой задачи объективно требует 

качественно  нового  подхода  к  обучению  и  воспитанию  детей,  организации  всего 

образовательного процесса.                                                                      

        Чтобы 

обеспечить  постоянный  рост  самостоятельности  и  творчества 

дошкольников,  их  обучение  должно  стать  развивающим,  увлекательным,  проблемно 

игровым.  

                  Работая  над  развитием  логического  мышления  детей,  их  познавательной 

активности,  любознательности,  стремления  к  самостоятельному  познанию  и 

размышлению,  развитию  умственных  способностей  и  речи,  старались  для  каждого 

занятия  продумать  игровую  мотивацию,  с  целью  повышения  у  детей  интереса  к 

занятию,  создавали  состояние  увлечённости  и  умственного  напряжения.    При  этом 

учитывались следующие условия: 

 

 

 

293 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

         При  использовании  игровой  мотивации  сказочного  персонажа  или  несколько 

персонажей    на  занятиях    вызывали    у  ребёнка  чувство  доверия  к  ним,  стремление 

помочь им в выполнении различных заданий, действий, желание опекать их. Например: 

В гостях у  Незнайки; помоги колобку преодолеть препятствия; в королевстве зеркал и 

т. д. Поэтому занятия проходили в атмосфере повышенного старания.     

         Эмоциональная насыщенность связана также с их образностью и оригинальными 

игровыми  действиями:  перевоплощением  в  конкретный  образ,  использованием 

диалогов,  характеризующих  персонажей  и  их  действия.  Особая  роль  возлагалась  на 

метод замещения, когда различные знаки и символы, схемы и планы, вызывали у детей 

ассоциации  с  действительными  образами  –    а  это  предоставляло  ребёнку  большую 

свободу воображения, мышления и способствовало эмоциональной раскрепощённости. 

          Детям  нравилось  вновь  и  вновь  переживать  восхищение,  радость,  восторг, 

удивление, которые они испытывали при знакомстве с явлением, объектом, событием. 

Например:  «Откуда  пар  пришёл»  -  ребята    сделали  открытие:  вода  испаряется, 

превращается  в  капельки  и  идет  дождь.  А  если  собрать  все  капельки,  то  получится 

озеро. 

        Именно  в  игре  дети  практически  реализуют  то,  что  они  хотели  бы  увидеть  в 

будущем.  Играя,  они  изображают,  кем  они  хотят  стать.  Например:  дети  постоянно 

играли  в  МЧС,  изображая  спасателей.  Вокруг  них  создавались  различные  игровые 

ситуации, в которых  они  использовали  все свои полученные знания и умения, но при 

этом решались разные противоречия.  

          В своей работе  использовали разнообразный словесный материал, занимательные 

дидактические игры, технологии ТРИЗа (теория решения изобретательных задач). Это и  игры 

Составляющие 

компоненты 

интеллектуальной 

и 

практической 

деятельности детей 

Проце

сс

 с

ам

ос

тоя

те

льног

о пои

ска 

 

и 

откры

ти

е 

 н

овы

х з

н

ан

ий

 

Разно

обр

аз

ие 

 и

нт

ел

ле

кт

уал

ьн

ой

 и

 п

ракт

ич

ес

ко

й 

дея

те

льн

ост

и 

По

сто

ян

на

я см

ен

а 

фо

рм

ы 

во

пр

осо

в  

и 

за

дан

ий

 

С

одер

ж

ан

ие

 з

ан

яти

й 

– 

трудн

ое, 

н

о 

по

си

ль

н

ое

 

Ма

тер

иал

 с

вя

за

н 

на 

 о

сн

ове 

ли

чн

ого

 о

пыта 

ребён

ка 

 

Уч

ёт во

зр

ас

тн

ых

 о

со

бен

но

ст

ей

 р

ебён

ка

 

Эм

оц

и

он

аль

н

ость

 п

ед

агога

 

 

294 

 

на знакомство с противоречиями: «Хорошо - плохо» - где дети у определенного объекта, 

выделяли положительные качества, а затем  отрицательные  качества.  Например:  Дождь  - 

хорошо, т. к. он поливает  землю, моет дороги, ухаживает за растениями, можно бегать по 

лужам, птицы пьют из луж и купаются в них. Дождь это плохо. Можно намочить ноги, холодно, 

нет настроения и так далее. В игре «Вперёд - назад» - дети анализировали объект, сказав, 

чем удобен и не удобен он. Называя положительное качество, ребёнок делает шаг вперёд, 

отрицательное - шаг назад. В упражнении «Зачем? Какой?» - сначала дети придумывали 

способы использования объекта, а затем его признаки. После этого выбирали лучший способ. 

Н.  -р.:  чистый  лист  бумаги.  Рисовать,  вырезать,  промакивать,  писать.  Он  прямоугольный, 

белый, бумажный, гладкий. На нём лучше рисовать.       

        Детям  нравится  фантазировать,  и  здесь  нам  помогали  игры:  «  А  что  было  бы, 

если....», например: - а что было бы, если колобок был резиновым? Дети высказывали своё 

предположение: им бы играли как с мячиком; лиса бы подавилась... В игре «Бином фантазии» 

-  дети  выбирали  любые  объекты,  например:  животных  (на  начальном  этапе  два  зверя), 

затем  произвольно  соединяли  любые  части  этих  животных.  Получилось  фантастическое 

существо,  которому  можно  дать  имя,  соединив  части  имён  зверей  или  объектов.  Это 

фантастическое существо может выполнять множество функций. Например: ребята взяли лису 

и зайца, соединив переднюю часть зайца с задней частью лисы, у них  появился зверь - Зая-

Ли и За-Лис, который может прыгать, питается травой, и выбивает барабанную дробь по 

пню.                                  

          Для  развития  речевой  динамики  на  занятиях,  постоянно  задавали  вопросы:  «Какой?», 

побуждая  описывать  объект,  который  дети  видели,  и  «Как  ты  думаешь?  Твоё  мнение?», 

предлагая излагать свои мысли. При этом сразу не характеризовали ответ «правильно - не 

правильно», а продолжали  вместе с детьми искать другие варианты ответа, пока не приходили 

к общему мнению.    

         Очень интересен и эффективен приём - экспериментирование. Например: понять и 

осознать детям, что и в земле есть воздух, помог такой опыт. Взяли комочек земли и опустили 

в прозрачный сосуд, наполненный водой. Когда комок земли опустился на дно, из него начали 

выходить пузырьки воздуха. Опыт занимает непродолжительный промежуток времени, а какую 

положительную роль оказывает он. Ребёнок развивается, осознаёт, утверждается. 

       Такая  комплексная  разнообразная  познавательная  игровая  деятельность  дошкольников 

способствовала     повышению мотивации обучения детей, приобретения ими  новых знаний, 

мыслительных операций вариативного мышления. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

12

21

23

38

46

32

19

9

0

20

40

60

80

100

120

начало уч.года

конец уч.года

Сравнительная диаграмма уровня развития познавательной 

активности старших дошкольников

Высокикй

Хороший

Средний

Низкий

 

295 

 

 

      Так  происходило  по-настоящему  равноправное  общение  взрослого  и  ребёнка,  в 

результате которого дети учились «работать» в коллективе, самостоятельно находили 

выход из затруднительных ситуаций, проявляли сочувствие и оказывали помощь тем, 

кто в ней нуждается. А разве не эти качества составляют «багаж» будущей личности, 

способного  обеспечить  прогресс  нашего  общества,  как  в  экономическом,  так  и  в 

социальном плане... 

 

Литература 

1.

 

ГОСО РК,  2012 г. 

2.

 

Прохоровова Л. Н Организация экспериментальной деятельности дошкольников. 

2004 

3.

 

Посталовский И. З. Тренировка образного мышления 

4.

 

Соловьева Е. Как организовать поисковую деятельность детей. / 

Дошкольное воспитание. N 1, 2005 

 

ТІЛ АҚАУ ТОПТАРЫНДА М.МОНТЕССОРИ МАТЕРИАЛЫ БОЙЫНША 

ЖАСАЛҒАН ЖАТТЫҒУ ТҮРЛЕРІ АРҚЫЛЫ БАЛАНЫҢ ТІЛІН ДАМЫТУ 

 

Бопишева Ж.К 

«Бәйтерек» б/б КМҚК  

 

Адам – ғалам ғажайып жеке-дара, 

Жан құмары іздеген мәңгі сана. 

Өзіңді-өзің танысақ, істің басы, 

Түзеген өз ғаламын болған дана. 

 

Ақжан Әл-Машани[1] 

 

Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев өз сөзінде: «Қазіргі заман талабына сай, 

жан-жақты  жетілген,  бойында  ұлттық  сана  мен  ұлттық  психология  қалыптасқан 

имандылық  әдебі,  парасаты  бар  ұрпақ  тәрбиелеу,  өсіру,  білім  беру  бүгінгі  таңда 

отбасының, балабақшаның, барша елдің, халықтың міндеті», деп атап көрсеткендей, 

осыларды іске асыруда біздің алға қойып отырған басты мақсатымыз бен міндетіміз: 

адамгершілік,  рухани  дүниесі  бай,  қазақ  халқының  тарихы  мен  мәдени  мұрасын 

бойына сіңірген жеке тұлғаны қалыптасуына ықпал ету, білім беру саласында тілдік-

танымдық  құзыреттілікті  жоғары  сатыға  көтеру,  ата-аналармен  өзара  тығыз 

байланыста жұмысты нығайту, балаларды мектепке сапалы даярлауда ойын әрекеттері 

арқылы әлеуметтік құзыреттілігін арттыру[2]. 

Тіл  –  адамдардың  қарым-қатынас  құралы.  Ал  бала  тек  тілдің  көмегінмен  ғана 

әлеммен  тіл  табысады  ма?!  Қарым-қатынас  деген  біз  қаласақ  та,  қаламасақ  та 

өміріміздің алғашқы күнінен басталады. Ым, ишара, сезім мүшелері – біздің қарым-

қатынастағы  көмекшіміз.  Кейде  тіпті,  бізді  түсіну  үшін  қандай  құралдарды 

пайдаланып жүргенімізді де байқамаймыз. 

 

296 

 

Жылап жатқан баланы қолыңызға алсаңыз, ол жылағанын қояды. Неге ол бұлай 

болды?! Ол өзіне көңіл аударуды қалады, ал сіз болсаңыз оған ешқандай тіл қатпастан 

сұранысына  жауап  бердіңіз.  Сіз  баламен  алақаныңыздың  жылуымен,  мейірімді 

көзқарасыңызбен, түсінуге деген ниетіңізбен тіл қаттыңыз. 

Белгілі италияндық педагог, психолог, дәрігер Мария Монтессори үлкендер мен 

бала арасындағы қарым-қатынасқа үлкен мән берді. Ол ата-аналарға нәрестенің ым, 

ишарасынан оны бақылауды ұсынды. Мысалы, оның қолдарының қимылы арқылы. Ол 

ойыншыққа қарай талпынып, оны «Бер!», «Көрейінші!»,«Ұстағым келіп тұр!» - дейді. 

Бала  өмірінің  алғашқы  жылында  еш  тіл  қатпастан  бақылайды,  өтініштерді 

орындайды,  ойнайды.  Мұның  барлығын  өзін  сөзбен  білдіру  дайындау  деп  атауға 

болады.  Осы  кезеңде  оның  сезімдерінің  дамуына  қаншалықты  көңіл  бөлсек, 

айналасында болып жатқан жайттар туралы көбірек айтып түсіндірсек, соншалықты 

ол өскенде сөздік қоры бай, тілі анық болады. 

Бала  өмірінің  екінші  жылында  алғаш  рет  «ана»,  «әке»  деген  сөздерді  айтады. 

Бақытты күн! Және әр күн сайын бала бірнеше сөздерді үйренеді. Монтессори бала 

тілінің  жетіліп,  шыңына  жетуі  3  жас  пен  3,5  жас  аралығы  екенін  айтады.  Заманауи 

балалар психологтары мынандай тұжырым жасады: 2 жасқа қарай сау балада 200-ге 

жуық, ал 5 жасқа қарай 3000-ға жуық сөздер сөздік қорында болатынын атап көрсетті. 

М.Монтессори  ерте  жаста  балалардың  оқу  мен  жазуға  құлықтарының 

болмайтынын айтады. 6 жасқа дейін жазу мен оқуға өзіндік қабілеттері келгенге дейін 

оларды  күштеп  орындатуға  болмайды.  Ю.И.Фаусектің  бақылауы  бойынша 

жастайынан  Монтессори  құралдарымен  жаттыққан  бала  бес  жасқа  қарай  оқу  мен 

жазуды өз еркімен орындайтынын айтады[3 23б]. 

Баланың  жазбаша  және  ауызша  тілінің  дамуында  сенсомоторлық  дайындығы, 

қолдың  даму  ерекшеліктері  маңызды  рөл  атқарады.  Жазба  тілде  бастысы  саусақ 

қимылынын жетік дамуы, яғни бұл жоғары жүйке жүйесімен тығыз байланысты. 

Мұның  барлығы  үлкендердің  баланың  сенсомоторлық,  қол  бұлшықеттерінің, 

саусақ  қимылдарының  дамуына  үлкен  көңіл  бөлуді  талап  етеді.  2  жас  пен  6  жас 

аралығындағы  балаларды  зерттеу  барысында  адам  қолының  даму  кезеңдері  осы 

уақыттарды көрсеткен. 

Мария  Монтессори  ата-аналардың  балаларының  сөйлеуіне  аз  көңіл  бөлетінін 

айтқан. Оларға: «Егер бала үнсіздік жағдайында өмір сүрсе, оның тілі дами ала ма?!» 

деп сұрақ қойған. 

М.М. Кальцованың айтуынша:«Сөйлеудің дамуы моториканың дамуымен, әсіресе 

қол  саусақтарының  кіші  моторикаларының  дамуымен  тығыз  байланыста»-  дейді. 

Сондықтан балаларды М.Монтессори әдісіарқылы: ағаштан, пластмассадан жасалған 

текшелер,  құрастырғыштар,  пирамидалармен,  кубиктермен,  мозаикалармен  т.б. 

қолдана  отырып  дамыту.  Тапсырмаларға  кіріспес  бұрын  бала  әсіресе  қандай 

дыбыстарды айта алмайтынын, бұрмалайтынын тексеріп, анықтап алып, ол үшін оған 

атауларында керекті дыбыстары бар суреттерді ұсыну, егер бала бірнеше дыбыстарды 

дұрыс айтпаса, тапсырманы анықайтатын дыбыстардан бастау қажет[4 57б]. 

Ата-аналар  баламен  жұмыс  жасай  бастағанда  тек  Монтессориді  ойын  түрде 

берілгенқызықты тапсырмалар ғана эффективті болатынын есіне алуы қажет. «Мұнда 

кел,  сөйлеуді  үйренеміз!»,  -  деп  бұйрық  беруге  болмайды.  Мұндай  жағдайда  бала 

 

297 

 

қорқып,  ішінен  тұйықталып  алады,  тапсырмалар  пайдасыз  болып  шығады.  Ойын 

қызықты және мазмұнды болу керек, кейде балаға берген жауабы үшін сыйлық берген 

жөн.  Логопедтік  тапсырмалар  мектепке  жақсы  дайындық  бола  алады.  Дыбыстарды 

айтып  үйренуді  бастамас  бұрын  бала  дұрыс  айтпайтын  дыбыстарды  меңгеруге 

артикуляциялық  жаттығуларды,  тыныс  алу  жаттығуларын  орындау  керек. 

Тапсырмалар қысқа болу керек, кем дегенде 15 минут жүргізілуі қажет. 

Логопед  тәрбиешімен  бірге  балаларды  жеке  және  топтық  оқу  іс-әрекетінде 

қолданған  Монтессори  әдісі  негізінде  арнайы  бақылап,  балалардың  сөйлеуді  бұзу 

құрылымын,  өздерін  ұстау  ерекшеліктерін,  жеке  дара  мінездерін  анықтайды.  Бұл 

кезеңнің  негізгі  міндеті  –  логопедтік  топта  тату  балалар  ұжымын  қалыптастыру. 

Балалар  ұжымын  қалыптастыру  сөйлеу  топтарында  өзін  ұстаудың  тәртібі  мен 

талаптарын  түсіндіруден,  сабырлы  бірлескен  ойындарға  оқытудан,  әр  балаға  ақ 

ниеттілік, ықылас білдіру жай-күйін жасаудан басталады. 

Логопедтік-түзету  жұмысында  сөйлегендегі дем  шығарудың  маңызы  зор.  Дұрыс 

сөйлеудің  негізгі  жағдайы  –  бұл  бір  қалыпты  және  ұзақ  дем  шығару,  нақты  және 

қатайту артикуляциясы. Әр жаттығуда балалардың назары – жайлы, күш салмай дем 

шығаруға, айтылатын дыбыстардың ұзақтығы мен дауысына аударылады. Логопед ауа 

жұтқанда бала өз денесін бос қойып, иығын түсіңкі ұстауын қадағалайды. 

Балаларға қолдың ұсақ мотрикасын жіңішке сызықтар сызу арқылы жаттықтыруды 

ұсынады,  яғни  үзік  сызықтар  мен  пішіндерді  бастыру,  қию.  Бұл  арқылы  топтың 

барлығының  міндеті  болып  табылатын  қолдарын  жазуға  бейімдеп  қана  қоймай, 

сонымен бірге ұсақ моторика мен артикуляциялық аппараттардың өзара байланысы, 

яғни логопедтік түзету жұмысы іске асырылады. 

Монтессори  материалдары  бойыншажасалған  жаттығуларды  балалардың 

логопедтік-түзету  әрекеттерінде  өткен  мәліметтерді  қайталауға  бағытталады.  Бұл 

логопед  маманының  баланың  қиындықтарын  анықтап,  оны  жеңуге  көмектесуіне 

мүмкіндік береді. Ойын ойнайтын бос уақытта балаға жай дидактикалық ойын емес, 

Монтессори материалдары бойыншажасалған жаттығуларды  орындау. 

Арнайы жабдықталған құралдармен жұмыс жасап жүрген балалар заттарды сипап 

сезеді, оларды негізгі үш саусақтың көмегімен ұстайды, тамшуырмен жұмыс істейді, 

қыштырғыштармен,  қысқыштармен  жұмыс  жасайды.  Балалар  заттар  мен  олардың 

жазықтықтағы  кескіндемелерін  салыстырады,  тәрбиешінің  атаған  заттарын  тыңдап, 

қабылдайды. Осылайша жазба тілі пайда болады. 

Тілдік  даму  кезеңінде  баланың  жазба  тілі  мен  оқуды  қабылдауға  дайын  кезін 

жіберіп  алмау  маңызды.  Жазу  мен  оқу  бір-бірімен  өте  тығыз  байланысты.Бірақ, 

М.Монтессори бұл екеуінің айырмашылығын байқайды. Жазу психомоторлы сипатқа 

ие және баланың одан да күрделі психикалық әрекеті – оқу. 

Монтессори  әдісі  –  антропологиялық  негізде  болғандықтан,  баланың  еркін 

құбылыстарын тереңдетіп, бөлшектеп оқытады. Сондықтан Монтессори жазуын «өз 

бетінше жазу әдісі» деп атайды. Балаға қолын дамыту мен жазу құралдарымен (қалам, 

қарындаш, қылқалам) жұмыс жасауды үйрете отырып, оған әуелі моторлы түрде сосын 

әріптердің  жазылуын  саналы  түсінуді  үйретсек,  бала  өз  бетінше  жазу  тілін  меңгере 

алатын болады. 

 

298 

 

Монтессори  материалы  бойынша  жасалған  жаттығулар  балаларды  практикалық 

өмірге дайындау немесе сезімдерін, математикалық қабілеттерін дамыту болғанымен 

бұл жаттығулар жанама түрде оларды арнайы құралдар көмегімен жазуға үйретуге де 

дайындап  отырады.  Балалар  дәндерді  шашып  бір  кеседен  екінші  кесеге  салғанда 

немесе  бауларды  байлағанда  анық  әрекеттер  мен  көз  өлшемдерін  жаттықтырады. 

Кедір-бұдырлы  тақтайшаларды  тегіс  тақталардан  ажыратқанда  тактильді  сезімдерін 

дамытады. Бала үш саусағымен цилиндр тетікті ұстағанда қарындашты дұрыс ұстауға 

бейімделеді. 

Өз  бетінші  жазу  құралдары  балаға  арнайы  ретпен  ұсынылады.  Әрбір  жаңа 

материалмен жұмыс жасау топтағы бір бала болсын дайын болғанда да енгізіледі. 

Бала әріптерді танып, олардан сөздер құрай бастағанда бала «тотальды» оқуға, яғни 

сөзді  жылдам  оқуға  дайын.  Ендігі  барлық  жәрдем  балаға  тілдік  дамуды  оңай  өтуге 

көмектеседі. Бала дыбыстық белгілермен жұмыс жасау кезеңіне өтеді. 

Оқуға арналған дидактикалық материалар бірнеше бөлімнен тұрады. Оны балаға 

ұсыну  қисыны  қарапайым:  нақтылы,  сезілетіннен  –  абстрактіліге,  белгілерге.  Бір 

уақытта және әркез баланың сөздік қорын кеңейту қағидасы сақталынады. 

Оқуға арналған дидактикалық материалар бірнеше бөлімнен тұрады. Оны балаға 

ұсыну  қисыны  қарапайым:  нақтылы,  сезілетіннен  –  абстрактіліге,  белгілерге.  Бір 

уақытта және әркез баланың сөздік қорын кеңейту қағидасы сақталынады. 

Барлық материал бірнеше топқа бөлінеді: 



 

Қол бұлшықеттері мен ұсақ моториканы дамыту жаттығулары; 



 

Кедір-бұдырлы әріптер жаттығуы; 



 

Жылжымалы әліпби; 



 

Сурет салу және штрихтау жаттығулары; 



 

Механикалық хат; 



 

Оқу. 

М.Монтессори  материалы  бойынша  жасалған  жаттығу  түрлерін  пайдалануда 

балалармен байланыстырып сөйлеу тілі мен сөздік қорын дамыту, фонетикалық және 

фонематикалық  талдау,  жинақтау,  жалпы  моторика  мен  қол  саусақтарының  ерікті 

моторикасы бойынша жұмыстар жүргізілді. 

Байланыстырып  сөйлеу  тілі  мен  сөздік  қорын  дамыту  деңгейін  анықтауда  сурет 

бойынша заттарды атау және сурет бойынша сөйлем құрастыру бөлімі бойынша ойын, 

тапсырма-жаттығулары жүргізілді. 

«Үш  қораптағы  сөз»  жаттығуы.  Мақсаты:  Сөздер  қорын  кеңейту.  Заттар  мен 

сөздерді топтастыру. Заттар  мен олардың атауларын сәйкестендіру. Айналасындағы 

үлкендердің  ықпалымен,  үздіксіз  қарым-қатынас  арқасында  баланың  сөйлеу  тілі, 

сөздік қоры күмәнсіз ұлғаяды. 

«Немотаблицадағы  сөздер»  жаттығуы.  Мақсаты:  Сөздер  қорын  кеңейту. 

Сөздерді 

дифференциациялау. 

Жазық 

денелер 

мен 

аталған 

сөздерді 

сәйкестендіру.Бала  бұл  құралдармен  кішкентай  ойыншықтан  жазық  затқа  ауысады. 

Нақты  бейнеден  абстрактілі  нәрсеге  өтеді.  Тіпті,  балаға  шәйнек,  төсек  немесе  итті 

үстелдің  үстіне  қойып  баланы  таңқалдырмай,  оларды  қатырма  қағаздан  қиып 

көрсетуге болады. Ол өз көзімен тура сол заттың атауымен аталатын заттарды көреді. 

 

299 

 

«Карта  ойыны»  жаттығуы.  Мақсаты:  Сөздер  қорын  кеңейту.  Топтастыру. 

Жалпылау.  Картада  салынған  суреттер  бойынша  атауларын  атап,  сәйкестендіру. 

Карталарды дайындау кезінде олардың анық, түсінікті, шынайы және бір картада тек 

бір ғана жануардың болуына көңіл бөлу керек. Суреттің фоны ақ, шеті тиісті түспен 

боялған болу керек (қызыл, жасыл, сары). Бұл материал балаға барлық жаттығулармен, 

кез келген картамен жұмыс жасауға мүмкіндік ашады. Тексеру карталары біріншіден 

балаға өзін-өзі тексеруге мүмкіндік берсе, екіншіден жалпылауды үйретеді. Олардың 

кейбіреулері тілдегі жалпылауыш сөздермен белгіленеді. Карталардағы суреттермен 

жұмыс жасау баланың асбтрактілі ойлауына тағы бір қадам жасайды. 

Баланың фонетикалық және  фонематикалық  талдау,  жинақтау  жолын анықтауда 

сөздің басындағы, соңындағы дауысты, дауыссыз дыбысты анықтау және сөйлемдегі 

сөздің  орны,  санын  анықтау  бойынша  мақсат  қоя  отырып  жаттығулар  жүргізілді. 

«Сөздерді ажырату» жаттығуы. Мақсаты: Оқығанды түсінуін, сөздер топтамасын, 

жалпылауыш сөздерді ажырату.Бала тек оқығанының бейнелі қабылдауына сүйенеді. 

Сөздерді  талдап  топтастырады.  Тапсырма  баланың  келесі  саты  сөйлемдер  мен 

байланысқан мәтіндерді оқуға дайындығын анықтайды. 

«Сөйлем құра» жаттығуы. Мақсаты: Жеке сөздерді сөйлемге біріктіру. Сөйлем 

деген түсінікпен таныстыру. Жеке сөздерді оқу мен түсінуге жаттықтыру.Бұл жаттығу 

интенсивті оқу кезеңінен кейін, жеке сөздерді оқи алатын балаға беріледі. Бұл жерде 

бала тілдегі сөздердің мәні мен әуені  топқа біріктірілгенін түсіну керек. Сөйлемдегі 

бірінші сөздің алғашқы әрпі белгіленеді. Уақыт өте келе жаттығуды қысқа аяқталған 

мәтін болатындай етіп күрделендіруге болады. 

«Шеңбердегі  дыбыстар»  жаттығуы.  Мақсаты:Дыбыстың  жіңішкеруін,  ана 

тіліндегі дыбыстарды тануын, сөздегі жеке дыбысты танып, оның заттың атауындағы 

орынын  анықтау.Бұл  жаттығудағы  ойыншық-затты  суретпен  алмастыруға  болады. 

Оларды  кез-келген  мөлшерде  таңдап  алуға  болады.  Жаттығу  бірнеше  рет  басқа 

заттарды немесе суреттерді қою арқылы қайталап жасауға болады. Бұл кезде балаларға 

әлі  дауысты,  дауыссыздар  туралы  мәлімет  берілмейді.  Салыстыру  әзірге  саналы, 

интуициялы түрде жүреді. 

Жалпы  моторика  мен  қол  саусақтарының  ерікті  моторикасының  баланың  жас 

ерекшелігіне  сай  қаншалықты  дамығанын  анықтау  мақсатында  қозғалыс  темпі, 

ритмикалық сезім, статистикалық, динамикалық координацияның қозғалысыанықтау 

барысында төмендегідей жаттығу түрлері жүргізілді. 

«Себеттегі  қыстырғыштар»  жаттығуы.  Мақсаты:  Қолдың  негізгі  үш 

саусағының (бас бармақ, сұқ саусақ, ортан терек) ұсақ моторикасын дамыту. Қолды 

жазуға  дайындау.  Бала  жазуды  бастамас  бұрын,  оның  саусақтары  жазу  құралдарын 

нық,  сенімді  ұстай  алатындай  дамыған  болуы  керек.  Кір  жайғыш  қыстырғыштарды 

бірнеше мәрте ашу, қысу баланың оң немесе сол қолының саусақ ұштарына керемет 

жаттығу  болады.  Баланың  қай  қолмен  көбірек  жұмыс  жасайтынын  байқап,  оңқай 

немесе  солақай  екенін  анықтауға  болады.  Бұл  бейімін  түзету  керек  емес.  Тіпті  екі 

қолмен  де  жұмыс  жасауды  үйретуге  болады.«Қатырма  қағазды  тігу»  жаттығуы. 

Мақсаты: қолдың ұсақ моторикасын дамыту. Саусақтар қимылын икемдендіру, зейінді 

шоғырландыру,  қолды  жазуға  дағдыландыру.Инемен  жұмыс  жасау,  әсіресе  инені 

сабақтау,  жіпті  түю  кіші  жастағы  бала  үшін  өте  қиын  тапсырма.  Баланың  зейінінің 

 

300 

 

шоғырлануын,  тапсырмаға  бейімделуін  бақылаған  да  дұрыс.  Бала  көз  мөлшермен 

өлшеуді, саусақтарын, нақты әрекеттері мен ретімен жұмыс жасауға жаттығады. 

«Түрлі-түсті  тамшылар»  жаттығуы.  Мақсаты:  қолдың  ұсақ  моторикасын 

дамыту. Саусақтар қимылын икемдендіру. Зейінді шоғырландыру. Қимыл-қозғалыс. 

Қолды  жазуға  дағдыландыру.жаттығулары  қолданылды.  Мұнда  бала  тамшуырмен 

жұмыс істеу арқылы саусақтарын дамытса, сонымен қатар түстерді ажыратып, оларды 

салыстыруға да үйренеді. 

ҰОІӘ,  шараларда,  ойын-сауықтарда,  әңгіме,  ертегілер,  ойындар,  қоғамдық 

жұмыстарға балалар ұжымын біріктіріп, М.Монтессори материалы бойынша жасалған 

жаттығуларды  қолданылуына  талдау  жасай  білетін  деңгейлерін  қалыптастырдық. 

Логопед  маманы  оқу  әрекетінен  тыс  уақыттарда,  оқу  әрекетінің  барысында 

М.Монтессори  әдіс-тәсілдері  арқылы    әр  баламен  жеке  және  топтық  түзету 

жұмыстарын  жүргізе  отырып,  балалардың  байланыстырып  сөйлеуін,  сөздік  қорын, 

фонетикалық  және  фонематикалық  есту  қабілетін,  қолдың  ұсақ  моторикасын 

дамытады. 

Жоғарыда  көрсетілген  жұмыстар  оқу-тәрбиелеу  үрдісіндеүлкен  көрсеткішке  ие. 

М.Монтессори  материалдарымен  жасалған  жаттығулар  барысында  баланың 

саусақтары бірден икемге келіп, нақты сызықты бірден түсіре алады. Ұсақ және дәл 

қимылды дамыту балаға тек өз ағзасын сенімді басқару үшін ғана керек емес. Қолдың 

ұсақ  қимылы  миды  және  оның  бақылағыштық,  талдаушылық,  бұйырғыштық,  есте 

сақтаушылық қабілетін дамытады. 

Сондықтан сөйлеуі бұзылған және тіл ақаулығы бар балалар тұйықталып, бойында 

толымсыздық  кешені  пайда  болмас  үшін,  ата-ана  тарапынан  қолдау,  мейірімділік, 

сүйіспеншілік, жылылық аса қажет. Қазіргі кезде экологиялық және психологиялық 

фактордың әсерінен сөйлеу қабілетінде ауытқуы бар және мүмкіндігі шектеулі балалар 

жылдан-жылға саны көбейіп келеді. Мұндай балаларға арналаған арнайы мектептер 

мен  оқыту  бағдарламалары  жоқтың  қасы.  Бұл  мәселе  психиатр,  логопед,  невролог, 

психолог  және  т.б.  мамандардың  және  қоғамның  араласуымен  шешілетін  өзекті 

мәселелердің бірі болып қала бермей әр маман өз тәжірибесімен бөлісе отыра, қажетті 

оқу құралдарын толықтырса игі іс болары сөзсіз. 

Балабақшадағы әрбір атқарылып жатқан ісімізді еліміздің ертеңі, болашағы үшін 

арнау өзіміздің басты парызымыз деп санаймыз. Осы шеберлік пен шыдамдылықты 

қажет  ететін  күрделі  үрдістер  кезінде  алынған  мектепке  дейінгі  білімнің  әрбір  бала 

үшін, сонымен қатар еліміздің болашағы үшін өмірлік маңызы зор. Әлемге танылған 

Тәуелсіз Қазақстанның жарқын болашақ бастауы болатын бүлдіршіндерімізді саналы 

азамат етіп тәрбиелеу. 

 

Қолданылған әдебиеттер 

1. Мұқанова Б.Ы., Төлеубекова Р.К. Педагогика. Алматы, 2003 

2.  ҚР-ның  президенті  Н.Ә.Назарбаевтың  халыққа  жолдауы  06.01.2016ж. 

««Қазақстан жаңа жаһандық ахуалда: өсім, реформалар, даму»». 

3. Буторина М., Хилтунен Е. Монтессори-материал. - М.: Мастер, 1992. 

4. Н. НефедоваМонтессори.М/Дети – другие/Москва, Карапуз, 2004. 

 

 

301 

 

МАТЕМАТИЧЕСКОЕ РАЗВИТИЕ ДОШКОЛЬНИКОВ ПОСРЕДСТВОМ 

ЛОГИЧЕСКИХ  ИГР, УПРАЖНЕНИЙ И МАТЕМАТИЧЕСКИХ СКАЗОК 

 

Боркунова  С. В., Казбаева Л.Н. 

КГКП  я/с «Куаныш»  г.Караганда 

 

Одна  из  основных  задач  дошкольного  образования  –  математическое  развитие 

ребенка. Оно не сводится только к тому, чтобы научить ребенка-дошкольника считать 

и измерять предметы, решать арифметические задачи, но и видеть в окружающем мире 

свойства,  отношения  и  зависимость  предметов,  уметь  передавать  их  с  помощью 

знаков-символов,  учить  выстраивать  умственные  операции,  логически  мыслить.

 

Формирование  начальных  математических  понятий и  действий проходит  те  же 

этапы,  что  и  всякое  умственное  действие.  На  первом  этапе  ребенок  осуществляет 

счетные  операции  лишь  с  опорой  на  внешние  предметы.  На  втором  этапе 

математические действия осуществляются в плане громкой речи. 

В 

процессе 

развития математических способностей у детей формируются психические и речевые 

способности. В работе с детьми используем разнообразный речевой материал: веселые 

стихи;  сказки;  рассказы  о  цифрах,  геометрических  фигурах;  отгадывание  загадок, 

решение  ребусов,  разучивание  считалок,  поговорок,  дразнилок.  Благодаря  такой 

работе у детей развиваются внимание, память, воображение, мышление. 

При изучении цифр, геометрических фигур предлагаем детям обследовательские 

действия. Этой деятельностью дети учатся рассказывать о свойствах, ощущениях, у 

них развивается двигательная и зрительная память. Широко используем в такой работе 

прием  штриховки  и  закрашивания.  Закрепляя  материал  по  данному  направлению, 

уточняем  знания  детей  о  цвете,  форме  предмета,  расположение  предмета  на  листе 

бумаги  и  в  пространстве.  При  составлении  цифр  из  кубиков  у  детей  развивается 

внимание,  память,  мелкая  моторика  пальцев  рук.  Для  развития  воображения 

используем    упражнения:  «На  что  похожа  цифра?»,  «Добавь  цифру»,  «Какое  число 

получилось?»,  в  процессе  которых  у  детей  развиваются  творческие  способности, 

фантазия, речь.   

 

 

 

 

 

 

 

В  процессе  использования  различных  видов  несложных  логических  игр  и 

упражнений у детей развиваются последовательность умственных действий, умение 

анализировать, сравнивать, обобщать по признаку, целенаправленно думать.  

Обучение  детей  по  данному  направлению  начинаем  с  более  простых  задач  и 

постепенно переходим к более сложным действиям. Организуя такую работу, ставим 

цель – научить детей приемам самостоятельного поиска решения задач, не предлагая 

никаких готовых способов.   

 

 

 

 

 

 

 

 

В  своей  работе  с  детьми  используем    логические  блоки  Дьенеша  и  палочки 

Кюизенера.  При  совместной  деятельности  с  детьми  используем  математические 

загадки,  задачи-шутки,  задачи  в  стихах,  упражнения,  направленные  на  развитие 

интеллектуальных операций, дидактические и подвижные игры по математическому 

развитию, физминутки, считалки, головоломки, задачи на сообразительность. 

В  своей  работе  используем  также  математические  упражнения,  которые 

направлены  на  развитие  интеллектуальных  операций  и  логического  мышления. 

 

302 

 

Дидактическая  игра  создает  условия  для  развития  самостоятельности,  уверенности, 

формирует  интерес  к  количественной  стороне  действительности,  оказывает 

положительное  влияние  на  дальнейшее  усвоение  математического  материала,  о 

количестве, счете, числе.  Очень  часто используем  в  работе  с детьми  дидактические 

игры с математическим содержанием.   

 

Головоломки  развивают  у  детей  умение  самостоятельно  осуществлять  поиск 

способов решения. Обучая детей решению головоломок мы придерживаемся  приема 

-  отпростого  к  сложному.  В  своей  работе  используем    разные  виды  головоломок: 

арифметические  (угадывание  чисел);  геометрические  (называние  геометрических 

фигур  и  форм);  буквенные  (решение  кроссвордов,  шарад,  анаграмм).  Такие 

головоломки  предназначены  для  развития  у  детей  сообразительности,  логического 

мышления. 

 

 

Детям от четырех до шести лет предлагаем  упражнения на составление фигур из 

счетных  палочек    и  спичек  .  Данные  упражнения  учат  дошкольников  искать  путь 

решения,  умению  планировать  ход,  высказывать  предварительные  суждения  или 

действовать  и  рассуждать  одновременно,  объясняя  способ  и  путь  решения. 

Упражнения  со  счетными  палочками  помогают  овладевать  мыслительными 

операциями. 

 

 

 

В  своей  работе  используем  считалки,  которые  интересны  и  доступны  детям. 

Данный  материал  используем  при  проведении  занятий,  подвижных  игр, 

физкультминуток. 

Огромную 

радость 

доставляют 

детям 

задачи 

на 

сообразительность.  Начинаем  решать  с  более  простых  задач,  которые  по  мере 

освоения можно постепенно усложнять.  

Для развития у детей математических представлений в своей работе используем 

занимательный  материал,  который  подбираем  исходя  из  цели  образовательной 

области, уровня развития ребенка. Методически правильно подобранный материал в 

работе  с детьми  способствует  развитию  логического  мышления,  наблюдательности, 

быстроты  реакции,  интереса  к  математическим  знаниям.  Обучение  через  игру, 

интересное и увлекательное занятие способствует постепенному переносу с игровойна 

учебную  деятельность.  Игра,  увлекающая  детей,  не  должна  перегружаться  ни 

умственно,  ни  физически.  Интерес детей  к  игре постепенно  переходит  к обучению.

 

Логические  игры  и  упражнения  направлены  на  умение  детей  мыслить 

последовательно, обобщать изображенные предметы по признакам, находить отличия 

между предметами, решать устные задачи на поиск ответа путем рассуждений. 

 

Игры  по  математическому  развитию  привлекательны  своей  разноплановостью, 

огромным творческим потенциалом,  возможность использования их в разных видах 

деятельности.  Игра  позволяет  ребенку  радоваться  тому,  что  он  познает.  Работу  по 

данному направлению начали с детьми средней группы, используя пособие «Сложи 

узор».  В  начале  работы  по  данному  пособию  предлагаю  детям  по  узорам-заданиям 

складывать точно такой же узор из кубиков. Затем ставим обратную задачу: глядя на 

кубики, нарисовать узор, который они образуют. И, наконец, третье  – придумывать 

новые узоры из кубиков, то есть выполнять творческую работу.  

Для  формирования  логического  мышления  в  группе  созданы  условия: 

— 

подобран 

занимательный 

материал 

для 

всех 

возрастных 

групп; 

 

303 

 

— разработана схема последовательного включения данного материала в содержание 

занятий 

по 

математическому 

развитию; 

—  создан  математический  уголок  для  самостоятельной,  познавательно-игровой 

деятельности, постоянно пополняющийся комплектом игр. 

 

 

 

 

Чем 

лучше 

малыш 

научится 

видеть 

закономерности, 

составлять 

последовательные  логические  цепочки,  группировать  и  обобщать,  тем  успешнее  он 

будет усваивать математику. Игры и занятия для дошкольников тренируют логику и 

мышление, внимание и память. В основу логических игр и упражнений положены два 

принципа: «от простого к сложному» и «самостоятельно по способностям». Этот союз 

позволяет  нам  решать  сразу  несколько проблем,  связанных  с  развитием  творческих 

способностей: 

*Во-первых, логические игры дают пищу для ума с раннего возраста. 

*Во-вторых, задания всегда создают условия для опережения развития способностей. 

*В-третьих,  поднимаясь,  каждый  раз  самостоятельно  до  своего  «потолка»,  ребенок 

развивается наиболее успешно. 

*В-четвертых, логические игры очень разнообразны по своему содержанию, а кроме 

того,  он  не  терпят  принуждения  и  создают  атмосферу  свободного  и  радостного 

творчества. 

*  В-пятых,  играя,  нужно  сдерживаться,  не  мешать  ребенку  самому  размышлять  и 

принимать решения, не делать за него то, что он может и должен сделать сам. 

 

Многообразие  занимательного  материала  -  игр,  задач,  головоломок,  дает 

основание  для  их  классификации,  хотя  довольно  трудно  разбить  на  группы  столь 

разнообразный 

материал, 

созданный 

математиками, 

педагогами, 

методистами.Классифицировать его можно по разным признакам: по содержанию и 

значению,  характеру  мыслительных  операций,  а  также  и  признаку  общности, 

направленности на развитие тех или иных умений.  Исходя  из  логики  действий, 

осуществляемых решающим, разнообразный элементарный занимательный материал 

можно классифицировать, выделив в нем условно 3 основные группы: развлечения, 

математические  игры  и  задачи,  развивающие  (дидактические)  игры  и  упражнения. 

Основанием  для  выделения  таких  групп  является  характер  и  назначение  материала 

того или иного вида.   

 

 

Обучение математике детей дошкольного возраста немыслимо без использования 

занимательных  игр,  задач,  развлечений.  При  этом  роль  несложного  занимательного 

математического материала определяется на основе учета возрастных возможностей 

детей  и  задач  всестороннего  развития  и  воспитания:  активизировать  умственную 

деятельность, заинтересовывать математическим материалом, увлекать и развлекать 

детей, развивать ум, расширять, углублять математические представления, закреплять 

полученные  знания  и  умения,  упражнять  в  применении  их  в  других  видах 

деятельности, новой обстановке.   

Используется 

занимательный 

материал 

(дидактические  игры)  и  с  целью  формирования  представлений,  ознакомления  с 

новыми сведениями. При этом непременным условием является применение системы 

игр и упражнений. 

 

Дети  очень  активны  в  восприятии  задач-шуток,  головоломок,  логических 

упражнений. Они настойчиво ищут ход решения, который ведет к результату. В том 

 

304 

 

случае,  когда  занимательная  задача  доступна  ребенку,  у  него  складывается 

положительное  эмоциональное  отношение  к ней,  что и  стимулирует  мыслительную 

активность.  Ребенку  интересна  конечная  цель:  сложить,  найти  нужную  фигуру, 

преобразовать, которая увлекает его. 

 

 

 

При  этом  дети  пользуются  двумя  видами  поисковых  проб:  практическими 

(действия  в  перекладывании,  подборе)  и  мыслительными  (обдумывание  хода, 

предугадывание  результата,  предположение  решения).  В  ходе  поиска,  выдвижения 

гипотез,  решения  дети  проявляют  и  догадку,  т.  е.  как  бы  внезапно  приходят  к 

правильному  решению.  Но  эта  внезапность,  безусловно,  кажущаяся.  На  самом  деле 

они  находят  путь,  способ  решения  лишь  на  основании  практических  действий  и 

мысленного обдумывания. При этом дошкольникам свойственно догадываться только 

о  какой-то  части  решения,  каком-то  этапе.  Момент  появления  догадки  дети,  как 

правило, не объясняют: "Я подумал и решил. Так надо сделать". 

 

В  процессе  решения  задач  на  смекалку  обдумывание  детьми  хода  поиска 

результата  предшествует  практическим  действиям.  Показателем  рациональности 

поиска  является  и  уровень  самостоятельности  его,  характер  производимых  проб. 

Анализ  соотношения  проб  показывает,  что  практические  пробы  свойственны,  как 

правило, детям средней и старшей групп.  

Дети  осуществляют поиск или путем сочетания мысленных и практических проб, 

или  только  мысленно.  Все  это  дает  основание  для  утверждения  о  возможности 

приобщения  дошкольников  в  ходе  решения  занимательных  задач  к  элементам 

творческой деятельности. У детей формируется умение вести  поиск решения путем 

предположений,  осуществлять  разные  по  характеру  пробы,  догадываться. 

Разновидностью  математических  игр  и  задач  являются  логические  игры,  задачи, 

упражнения. Они направлены на тренировку мышления при выполнении логических 

операций  и  действий:  "Найди  недостающую  фигуру",  "Чем  отличаются?", 

"Мельница", "Лиса и гуси", "По четыре" и др. Игры - "Выращивание дерева", "Чудо-

мешочек",  - предполагают строгую логику действий. 

  

Занимательный  математический  материал  является  хорошим  средством 

воспитания  у  детей  уже  в  дошкольном  возрасте  интереса  к  математике,  к  логике  и 

доказательности  рассуждений,  желания  проявлять  умственное  напряжение, 

сосредоточивать внимание на проблеме. 

жүктеу/скачать 14,44 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: