Батыс қазақстан облысы білім басқармасының мектепке дейінгі, жалпы орта

бар:

1. 
   Ұрпағына мүлдем қамқорлық жасамайтындар: кӛптеген омыртқасыздар мен балықтар ұрпағына қамқорлық жасамайды. Олар ӛте кӛп мӛлшерде жұмыртқа салады, мысалы, теңіз ай- балығы бір кезеңде 300млн. уылдырық салады. Олардың кӛпшілігі сол мезетте су жануарларына қорек болып кетеді.
   
2. 
   Ата–анасының біреуі салған жұмыртқасын ӛз денесінде сақтайды. Теңіз жұлдызы, шаянтәрізділердің кӛптеген ӛкілдерінің аналығы жұмыртқаларын ӛз денесіне бекітіп, жетілдіреді. Бұл жануарлардың мінез–құлқындағы күрделенуді кӛрсетеді.
   
3. 
   Жұмыртқаларын арнайы дайындалған орындарға салу. Бұл-ата- аналық мінез–құлықтың күрделенуінің бір кӛрінісі. Мысалы, шыбындар жұмыртқа салу үшін личинкасының қоректенуі мен дамуына қажетті орын–ет пен жануардың ӛлексесін іздейді. Ал, жорғалаушылардың дене температурасы тұрақсыз болғандықтан, жұмыртқасының дамып–жетілуіне қажетті жағдай жасау үшін, ін қазады.
   

Қосымша мәлімет.

Балықтардың ҧрпағына қамқорлық жасауы
Уылдырығы кӛп су піл (2-2,5млн), треска (2,5-10млн), шортан (100мың1млн), кӛксерке (200мың-1млн) және сазан сияқты балықтар ұрпағына қамқорлық жасамайды, уылдырықтарының кӛптігі арқылы ұрпақ жалғастырады. Албырт тұқымдас құныс балық (1-2мың), кета (2-4мың) сияқты балықтар саны аз болғандықтан, қорғап қалу үшін уылдырығын малтатасты топыраққа кӛміп, бірнеше күн қорғаумен болады. Тікендік екіренің уылдырығы 600-ге жуық, ал кәдімгі кекіренің уылдырықтары 100 болады. Бұл балықтар уылдырығын былқылдақденелілердің шапанша қуысына салады. Уылдырық жарған кекіренің дернәсілдері бақалшақтағы сарыуызды қорек етеді. Аланалығы 60-400-ге дейін уылдырық салатын үштікенді шаншар балықтың аталығы ұя жасап, шабақтарын жауынан қорғайды, тропиктік суларда тіршілік ететін кішкене жайынша-бәсірлердің аталығы, тиляпия балығының аналығы уылдырығына узында сақтап, шабақ ӛрбітеді. Балықтар ұрпағын сақтап қалу үшін әртүрлі әрекеттер жасауға бейімделе алады.

жүктеу/скачать 1,6 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: