Баяндама тақырыбы: Мал шаруашылығы эмбриондар трансплантациялау технологиясы Орындаған: Құрақ л алшабай Ұ Тобы: хт-19-5к1
жүктеу/скачать 50,03 Kb.
|
ХТ-19-5к1 БӨҰП Құрақ Л,Алшабай Ұ
- Бұл бет үшін навигация:
- Эмбриондарды жуып алу және алмастыру
| Эмбриотрансплантация
Жалпы трансплантация технологиясының ең басты құрамды бөлігінің бірі донор — аналықтардан толыққанды эмбриондарды алу. Мал шаруашылығындағы эмбриондар трансплантациясы – бұл мал көбейтудің биотехнологиялық әдісі. Мұндайда суперовуляция жасалып донор-аналықтардан максимум тіршілікке қабілетті эмбриондар алынады. Ол эмбриондар реципиент аналықтардың гениталийіне салынады. Көбейту биотехнологиясында эмбриондарды трансплантация жолымен әдісі бірнеше деңгейге жүргізіледі: Іс жүзінде қолдануға тиімді эмбриондарды трансплантациялау әдістерін ойлап табу; Мал шаруашылығындағы эмбриодақылдық зерттеулер жүргізу; Мал шаруашылығындағы эмбрионженерлікзерттеулер жүргізу. Мал шаруашылығындағы эмбриондарды трансплантациялаудың мақсаты – генотипті өте жоғары мал басын жеделдете көбейту. Трансплантация әдісінің мәнін былай түсінеміз – донор – аналықтарға гормональ әсер етіп суперовуляция жасау, оларды күйге келген кезде ұрықтандыру, ұрықтанған жұмыртқа клеткасын гениталь аппараттарынан алу, эмбриокультураль және эмбриоинженерлік зерттеулер жүргізуі (культивациялау, бағалау, селекция және тіршілікке қабілетті сұрыптап теріп алу), одан әрі оларды реципиенттер гениталийіне алмастыру. Эмбриондарды жуып алу және алмастыру Имплантациядан алдыңғы эмбриондарды донорлар жыныс жолынан тек жуып алға ғана болады. Эмбриондар жуып алу – эмбриондарды донорлар жыныс органдарынан жуып алу, шығарып алу әдісі. Әдіс қоректік орта қолдануға негізделген. Эмбриондарды шығарып алу үшін қоректік органы не жұмыртқа жолы арқылы жіберіледі не жатыр арқылы жіберіледі Трансплантация әдісінің артықшылығы мен кемшілігі
Мал шаруашылығында эмбрион жуудың үш әдісі қолданылады: 1) донор-аналықтарды сойып (зертханалық кеміргіштері мен қара мал шаруашылығында 2) хирургиялық (ұсақ және орташа жануарларды); 3) хирургиялық емес (ірі көлемдегі жануарларда). Әрбір трансплантация әдісінің оңда теріс те жақтары бар. Эмбриондар жуған кезде оны үш кезеңге бөледі: Дайындық кезеңі, Жуу кезеңі және жуудан соңғы кезең. Қысқаша эмбриондар жуу әдісіне тоқталсақ, бірінші жануарларды сойып эмбриондарын алу негізінен зертханалық тышқандардан эмбрион алғанда қолданылады. Оларға басқа эмбриондарды шығарып алу әдісі қолданылуы өте сирек кездеседі. Осы мақсатта алдымен тышқанды арнайы камерада тұндырып, не мойын омыртқасын тайдырып өлтіреді. Ал осыдан соң жыныс жолын басқа ткандардан ажыратады. Оларды керекті жерлерінен кесіп Петри табақшасына салады. Осыдан соң барып жұмыртқа жолдарынан эмбриондарын жуып алады. Бірінші әдісті қолданғанда эмбриондарды зигота, алғашқы бөліну сатыларында жуып алса, екінші әдісті қолданғанда морула және бластоциста сатыларында жуып алады. Бірінші әдіс бойынша донорларды овуляциядан кейін 12-48 (56 ) сағат өткеннен кейін сойса, екінші әдіс бойынша овуляциядан 3-5 күн өткеннен барып сояды. Кезінде әртүрлі механикалық әсерлер жасайтын, нәтижесінде тканьдар тұтастығы бұзылатын эмбриондарды трансплантациялау әдісі –хирургиялық деп аталады.Қой мен ешкі, шошқада жыныс жолдарына трансплантация кезінде былай қол жеткізеді: Ішінің ақ сызығы бойымен лапаротомия жасалады (вентраль- лапаротомия). Ол үшін жануар шалқасынан жатқызылады, жергілікті анестезия жалпы наркоз беріледі; Лапаротомия жануар тік тұрған кезде жасалады. Операция аш бүйірден арнайы аспап арқылы пайдаланылып жасалады (эффеминатор); Лапароскопия –әідіс арнайы аспап лапароскопиялық троактор қолдануға негізделген. Бекітіліп қойған (шалқасынан жатқызылып), анестезияланған іш қуысы тұсынан екі жерінен онша үлкен емес тілінеді (1,5-2 см): біріншісінен газ қоспасы үріледі (100% -СО2, үрілу жылдамдығы 1л/мин, көлемі 2,5-5 литров), ал екінші тесік гормональ индукцияланған аналықтан бірінші тесікпен бірге арнайы лапароскопиялық троактор мен канюля арқылы манипуляция жасап жұмыртқалық фолликулардан 5 мм сынап бағанынан асып кетпеуге тиіс. Ол ішке енген иненің сол қуысқа енгенін анық бақылау үшін керек.Әдісті таңдау жұмыс жүргізушіге байланысты. Бірінші әдістің кең тарағанын айтуымыз керек. Үшінші әдіс ооцитті алып in vitro ұрықтандыру үшін қолданылады. Хирургиялық тілік алу үшін екі жуу әдісі қолданылады. Осыдан соң барып эмбрион жууға кіріседі.Эмбрион жуып алу үшін екі әдісі қолданылады: Жатырлық. Мұндайда доғал инені жатыр мүйізінің жоғарғы ұшына сұғады да, шприцпен жуу сұйығын бифуркация бағытына жібереді; Жатыр –түтіктік әдіс. Бұл әдістің өзін сұйықтықты жіберу бағытына қарай тағы да екі түрге бөледі. а) эмбриондарды жатыр мүйізінен шығарып алу, басқаша айтсақ жуу сұйығын воронкада жатыр мүйізіне қаратып жібереді (сиырлар мен шошқада); жүктеу/скачать 50,03 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||||||