3. Салыстырмалы әдістері. Салыстырмалы амал бағалау рәсімдерінің мынадай реттілігін көздейді:
1) осы тектес жылжымайтын мүлікті сату немесе ұсыну туралы ақпаратты жинау және талдау жүргізу және салыстыру объектілерін айқындау жасалынады;
2) қолда бар ақпараттың көлемі мен шынайылығын ескере отырып, бағалау объектісінің құнын есептеу әдісі таңдалынады;
3) салыстыру объектілерінің сату бағасын немесе ұсыну бағасын кейіннен түзе отырып, салыстыру объектілерімен бағалау объектілерін салыстырады;
4) салыстыру объектілерінің құнына түзетілетін түзетулер шамасын есепке алу жолымен бағалау объектісінің құнын айқындайды;
Салыстырмалы сатуларды негізгісімен талдау кезінде мынадай салыстыру элементтері ескеріледі - берілетін құқықтар, қаржыландыру шарттары, сату шарттары, сатудан кейін тікелей жүргізілетін шығыстар, нарық шарты, орналасқан жері, табиғи сипаттамалары, экономикалық сипаттамалары, пайдалану, жылжымайтын мүлікке қатысы жоқ сату компоненттері.
Статистикалық модельдеу, массалық бағалау әдісі салыстырмалы амал әдісіне ұқсас, бірақ мұнда түзету коэффициенттері статистикалық әдістермен есептелінеді.
Баға мен табыстың ара-қатынасы әдісі болжамдауға негізделеді, яғни жылжымайтын мүлік әкелетін табыс шамасы баға белгілейтін фактор болып табылады. Ұқсас объектілер бойынша баға мен табыстың өлшемдігі,
нақты жылжымайтын мүлік объектісін бағалау кезінде орташаланған нәтижелерді пайдалануға негіз береді.
Жылжымайтын мүлікпен келетін табыс түріне байланысты жалпы ренталық мультипликаторды (ЖРМ) және жалпы капиталға айналдыру коэффициентін (R) пайдаланады.
Жалпы ренталық мультипликатордың көмегімен жылжымайтын мүлікті бағалау үшін:
барлық ұқсастар бойынша орташа арифметикалық есептелген жалпы ренталық мультипликатор (ЖРМ) негізінде қорытынды ЖРМ айқындалады;
бағаланатын объектінің орташа жалпы ренталық мультипликаторы ЖРМ және есептік барабар жалпы табыс ретінде бағаланатын объектінің нарықтық құны есептеледі.