Дәріс №19
БЕРНИЯЗ КҮЛЕЕВ
(1899-1923)
Торғай облысы, Ақтөбе уезіне қарайтын Бөрте болысының бесінші ауылында дүниеге келген. Алдымен ауыл молдасынан, оданк ейін Орынбордағы Хусайыновтар мектебін, Ақтөбе гимназиясын бітіріп, Орынбордағы мұғалімдік семинариядан оқиды.
1918 ж. елге келіп, Торғай облысының кеңестік съезінде облыстық комитетке, оқу бөлімінің президиумына мүшелікке сайланады.
1919 ж. – Орынбордағы революциялық комитеттің Ақтөбедегі төтенше комиссары.
1920 ж. - Қазан қаласындағы көркем әдебиет пен оқу құралдарын бастырып шығарушы өкіл.
1923 ж. Қазанда қайғылы қазаға ұшырайды.
Ақын поэзиясынан М. Жұмабаев поэзиясына тән сарынның лебін аңғарамыз. Лирикасының ерекше сипаты - өршілдік сарын. Ол азатшылдық – азаматтық сарында жазылған өлеңдерінің өзін көңіл-күйімен, сезімімен астастырып жібереді. Өлеңдерінің көбі нәзік лирика.
Бізге жеткен 4 поэмасы бар. Олар: «Жарық», «Жерідң жүзі жаз еді», «Қайда екен?», «Гүл»
Дәріс № 20
1916 жылғы ұлттық азаттық қозғалысына байланысты туған шығармалар
Ресей патшасының 1906 жылғы маусым айының 25-жұлдызындағы жарлығына байланысты қазақ ақындары әр түрлі сипатта шығармалар жазды. Олардың қаламынна көтерілістің әлеуметтік сипатын ашатын шығармалар дүниеге келді. Ақындар ел қасіретін жүректерімен қабылдап, жыр толғады. Оларды арқау етер оқиғалары, көтерген тақырыбы, жазылу үлгісі жағынан бірнеше салаға бөледі. Атап айтқанда:
Халықты көтеріліске шақырған шығармалар: С. Еспенбетов «Июнь жарлығы», Жамбыл «Зілді бұйрық» т.б.
Көтеріліс барысын суреттейтін шығармалар: И. Дәукебаев «Бекболат», О. Шипин «Торғай соғысы», «Амангелді».
Майдан өмірін суреттейтін шығармалар: Б. Бреденов «1916 жыл», Туған ел», «Қоштасу».
Ел мен майдан арасындағы хат түрінде жазылған шығармалар.
Қаза болғандарды жоқтау үлгісінде туған шығармалар.
Достарыңызбен бөлісу: | 
