Білім беру бағдарламасы тыңдаушыға арналған нұСҚаулық
II. Геометриялық фигуралардың текті және түр ұғымдарын, маңызды/маңызды емес қасиеттерін игеру
жүктеу/скачать 1,43 Mb.
|
| II. Геометриялық фигуралардың текті және түр ұғымдарын, маңызды/маңызды емес қасиеттерін игеру.
Осы блоктың жаттығулары мен тапсырмалар жүйесі геометриялық фигуралардың айрықша қасиеттерін тереңірек түсінуге, осыған байланысты геометриялық ұғымдардың анықтамаларын дұрыс тұжырымдау қабілетін дамытуға және сәйкесінше, оларды салудың жалпы тәсілдерін игеруге ықпал етеді. 1. Геометриялық фигуралардың тек пен түрінің айырмашылықтарын анықтай отырып, топтастыруға арналған тапсырмалар. а) Бұл фигуралардың қайсысы тіктөртбұрыш болып табылады (15-суретті қараңыз)? (2,3,5) 15-сурет Бұл тіктөртбұрыштар екенін қалай анықтадыңыз? (Олардың тік 4 бұрышы бар.) Барлық төртбұрыштар тіктөртбұрыш бола ала ма? (Жоқ, мұнда параллелограмм бар, ал тіктөртбұрыш болу үшін барлық бұрыштардың түзу болуы керек.) Сонымен, тіктөртбұрыш – бұл барлық бұрыштары түзу болатын төртбұрыш. Схемасын құрастырамыз: Тіктөртбұрыш (көрінісі) = төртбұрыш (түрі) + барлық бұрыштар түзу (түрлерінің айырмашылығы) б) Бұл фигуралардың қайсысын шаршы деп атауға болады (16-суретті қараңыз)? (2,4,6) 16-сурет Сіз оны қандай белгісі немесе қандай белгілері бойынша анықтадыңыз? (Барлық бұрыштары түзу, ал барлық жақтары тең). Сонымен, шаршы – бұл тіктөртбұрыш (себебі оның барлық бұрыштары түзу), оның барлық жақтары тең. Сызбасын жасайық: Шаршы (көрінісі) = тіктөртбұрыш (түрі) + барлық жақтары тең (түрлерінің айырмашылығы) в) Суретте үшбұрыштардың қандай түрлері көрсетілген (17-суретті қараңыз)? 17-сурет Үшбұрыштардың түрлерін қандай белгілері бойынша анықтадыңыз? (Тік бұрышты үшбұрыштардың бұрышы түзу – бұл 1 және 3-үшбұрыштар, жақтары тең үшбұрыштардың екі тең жағы бар – бұл 2 және 5, тең жақты үшбұрыштардың үш тең жағы бар – олар 4 және 6.) Үшбұрыштардың әр түрінің ерекшеліктерін көрсететін сызбаларды бірге жасайық? Тік бұрышты үшбұрыш = үшбұрыш (түрі) + тік бұрыш (түрлерінің айырмашылығы) Теңбүйірлі үшбұрыш = үшбұрыш (түрі) + екі жағы тең (түрінің айырмашылығы) Тең қабырғалы үшбұрыш = үшбұрыш (немесе тең бүйірлі үшбұрыш; түрі) + үш жағы тең (түрлерінің айырмашылығы) 2. Геометриялық фигуралардың маңызды қасиеттерін анықтауға арналған тапсырмалар. а) осы фигураның маңызды белгілері болып табылатын сөз тіркестерін атап өтіңіз: шаршы (төрт шыңы бар, барлық бұрыштары түзу, екі қабырғасы тең, қарама-қарсы жақтары бір-біріне параллель, төрт жағы тең); тіктөртбұрыш (4 жағы бар, барлық бұрыштары түзу, екі жағы тең, қарама-қарсы жақтары параллель); тең қабырғалы үшбұрыш (үш жағы мен 3 шыңы бар, түзу бұрышы бар, екі жағы тең, үш жағы тең); теңбүйірлі үшбұрыш (үшбұрыш, барлық жақтары тең, тік бұрышы бар, екі жағы тең); тікбұрышты үшбұрыш (3 жағы бар, түзу бұрышы бар, барлық жақтары тең,екі жағы тең). б) «Айырмашылықтарын тап» ойыны тіктөртбұрыш пен көпбұрыштың айырмашылығы неде (тіктөртбұрыш-көпбұрыштың түрі; кез келген тіктөртбұрыш көпбұрыш болып табылады, бірақ әрбір көпбұрыш тіктөртбұрыш емес, себебі көпбұрышты үшбұрыш, бесбұрыш және т.б. деп атауға болады); шаршы мен тіктөртбұрыштың айырмашылығы неде (шаршы – барлық төрт жағы тең тіктөртбұрыштың түрі, ал тіктөртбұрыштың басқа екі жағына қарама-қарсы екі жағы тең); шаршының үшбұрыштан айырмашылығы неде (шаршының 4 жағы және 4 шыңы, ал үшбұрыштың 3 жағы және 3 шыңы бар); сәуленің кесіндіден айырмашылығы неде (кесіндінің басы мен соңы бар – оның ұзындығын өлшеуге болады; сәуленің басы бар, бірақ соңы жоқ – оның ұзындығын өлшеуге болмайды); 3. Геометриялық фигуралардың қасиеттерін өзгертуге арналған тапсырмалар (18-суретті қараңыз). жүктеу/скачать 1,43 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|