Білім беру ұйымдарының білім алушылары арасындағы аутодеструктивті мінез-құлықтың алдын алу бағдарламасы



Pdf көрінісі
бет7/35
Дата19.04.2023
өлшемі1,12 Mb.
#84684
түріБағдарламасы
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   35
11 ПСИХОКОРРЕКЦИЯЛЫҚ САБАҚ 
№1 тақырып: «Пікірталас – ұрыс емес» 
Мақсаты: жанжал жағдайларында мінез-құлықтың сындарлы (конструктивті) 
амалдарын дамыту, сенімділік тәжірибесін толықтыру, құрбыларымен зорлық- 
зомбылықсыз өзара сыйласымды қарым-қатынас жасауға дағдылану. 
«Пікірталас – ұрыс емес» жаттығуы 
Қалай ұрыспауға болатындығы туралы әңгіме қозғаймыз. Сонда да ұрыс 
болған күннің өзінде, бір-бірімен қандай сөздердің көмегімен татуласуға 
болатынын талдаймыз. 
Уақыт өте келе, анда-санда біз өзіміздің дұрыстығымызды дәлелдегіміз келетін 
сәттер болып тұрады. Кейде мұндай пікірталастың пайдасы да бар, бірақ кейбір 
кездерде оның арты кәдімгідей күреске айналып кетеді. Айтыса отырып, біз 
айқайға ауысып кетеміз. Айқай қаттырақ шыққан уақытта, пікірталасымыз 
кәдімгідей ұрысты еске түсіреді және бұл жағдайды ақылмен бақылау қиынырақ 
бола бастайды. 
Пікірталастың ұрыстан айырмашылығы неде? (Жауаптарды екіге бөлінген 
қағазға жазып отырамыз
Ұрыстан қалай құтылуға болады? 
«Интонация» немесе «Дауыс ырғағы» ойыны 
Жұпқа бөлініңдер. Бір-біріңмен ойнағанда, дауласқанда, бұйымтай сұрағанда, 
өтініш жасағанда, қандай үнмен сөйлесетіндіктеріңді айта аласың ба? Тіпті 
амандасқанда да, есімдеріңді атап танысқанда да әртүрлі интонациямен, яғни 
дауыс ырғағымен айтуға болады. Әрқайсысымыз кезекпен төмендегі сөз тіркесін 


11 
айтайық: «Сәлем! Менің есімім... Бұл ойынды ойнауға қазір менің кезегім» − 
алдымен ренжіп, содан соң сенімді түрде, кейін тілектес мейрімді көңілмен. 
Талдау: 

Қандай дауыс ырғағын тиімдірек сезіндің? 

Осы дауыс ырғағын қаншалықты жиі пайдаланасың? 
«Аспан көк (жұмақ) пен тозақ» жаттығуы 
Біздің сөйлескен сәттегі дауыс ырғағымыз басқа адамдармен, балалармен, 
үлкендермен өзара қатынасымызға әсерін тигізеді. Айқай, жағымсыз дауыс
ұрысқа, түсінбеушілікке, жанжалға әкеп соғады. Төбелес өте қауіпті, «кәдімгідей 
тозаққа» айналады. Шығыс елдерінің өсиет әңгімесін тыңдауға шақырамын... 
Бір жас жауынгер данышпанға келіп былай деп сұрақ қояды: «О, 
данышпан, маған өмірдің құпиясын ашып берші. Жұмақ пен тозақтың 
айырмашылығы неде?» Данышпан бір сәтке ойланады да, жауап береді: «Сен 
жас ақымақсың. Сендей топас адам оның мәнін қанша айтсаң да түсінуші ме 
еді? Сен өте надансың!». Мұны естіген жас сарбаз сұрланып, тісін қайрап: «Мен 
мына сөздерің үшін сені өлтіріп тастаймын!», деп айқайлап, данышпанды 
бастырмалата қылышын суырып алды. Осы сәтте данышпан: «Міне, мұның 
тозақ», − деді. Мұны естіген сарбаз қылышын қынабына қайта салды. «Ал енді 
мұның жұмақ», − деді данышпан. 
Пікірталасыңыз бір кездері төбелеске айналып кеткен сәттеріңізді есіңізге 
түсіріңізші! Сонда сізді ызаландырғаны соншалықты, төбелесті бастап кеткіңіз 
келді немесе қарсыласыңыз ашу-ызадан жарылып кете жаздап, сізге тұра 
ұмтылған болар?! Қол жұмсаудан аулақ болуға мүмкіндік болады ма? Сонда 
болған оқиғаны айтып көріңіз. Төбелессіз тарай алдың ба? Сол сәтте сен өзіңді 
қалай сезіндің? Бұл оқиғаға қандай атау берер едің? 
Талдау: 
Пікірталас пен төбелестің айырмашылығы неде? 
Айтыс төбелеске айналып кетпеу үшін не істеу керек? 
Төбелесуге мәжбүр ететін жағдай болып тұра ма? 
Төбелес – бұл дауласудың шешімін табатын ең жақсы амал ма? 
Өсиет әңгімеде данышпан зорлық-зомбылық – тозақ деп нені айтады? 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   35




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет