Білім және ғылым министрлігі ҚазаҚстан респуБликасы тҮзету пеДагОгикасыныҢ ҰлттыҚ ғылыми-практикалыҚ

1
Білім және ғылым министрлігі ҚазаҚстан респуБликасы
тҮзету пеДагОгикасыныҢ ҰлттыҚ ғылыми-практикалыҚ 
Орталығы 
аутизмі Бар Балаларға арналған 
арнаЙы Дамыту БағДарламасы
алматы 2020

2
уДк 376
ББк 74.3
с 71
түзеу педагогикасы ұлттық ғылыми-практикалық орталығының ғылыми-
әдістемелік кеңесі мақұлдады және ұсынды (2020 жылғы 30 маусымдағы №26 хат-
тама).
Қазақстан республикасы Білім және ғылым министрлігінің мектепке дейінгі 
және орта білім комитеті бекіткен және пайдалануға ұсынды (29.10.2020-ғы № 18-
1/650 шығыс хаты).
Құрастырушы авторлар:
Ерсарина А.К. - психология ғылымдарының кандидаты, ерекше білім беру 
қажеттілігі бар балаларға кешенді диагностика жасау және оңалту зертханасының 
меңгерушісі
Жангельдинова З.Б. – психолог, оңалту орталығының меңгерушісі
Айтжанова Р.К. -медицина ғылымдарының кандидаты, балалар неврологы, пси-
хиатры, директордың ғылыми-әдістемелік жұмыс жөніндегі орынбасары
Рецензенттер:
Шерьязданова Х.Т. - психология ғылымдарының докторы, профессор
Егорова Е. В. - педагог-психолог, әлеуметтік ғылымдар магистрі, "Ashyq 
Alem" ҚҚ аутизмі бар балаларға арналған ресурстық бөлменің жетекшісі, "Балама 
орталығы" жШс басшысы, мінез-құлық талдаушысы, «ранняя пташка» (EarlyBird)
бағдарламасының лицензияланған жаттықтырушысы
с71 аутизмі балаларға арналған арнайы дамыту бағдарламасы /ерсарина а.к., 
Джангельдинова з.Б., айтжанова р.к.- алматы, тп ҰғпО, 2020. - 169 б.
ISBN 978-601-332-887-4
Бағдарлама аутистік бұзылымдары бар балаларға психологиялық-педагогикалық 
көмек көрсететін оңалту орталықтарының, түзету кабинеттерінің, арнайы және 
жалпы білім беретін мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының психологтарына 
арналған. Бағдарламаны ата-аналарды аутизмі бар баламен дамытушылық жұмысқа 
тарту мақсатында да қолдануға болады.
Бағдарлама материалдары арнайы педагогика және мектепке дейінгі оқыту мен 
тәрбиелеу факультеттерінің студенттерін даярлау барысында, сондай-ақ білім беру 
қызметкерлерінің біліктілігін арттыру курстарында және т. б. кеңінен қолданылуы 
мүмкін.
уДк 376
ББк 74.3
ISBN 978-601-332-887-4
© тп ҰғпО, 2020
© а.к.ерсарина, з.Б.Джангильдинова, р.к.айтжанова, 2020

3
МАЗМҰНЫ
тҮсініктеме жазБа ...............……………………………………………………....4
I. аутистік БҰзылымДары Бар БалаларДы 
псиХОлОгиЯлыҚ-пеДагОгикалыҚ сауыҚтыруДыҢ әДістемелік 
негізДері ……............................................................................................................... 6
1. аутистік бұзылымдары бар балаларды психологиялық-педагогикалық
сауықтырудың мақсаты, міндеті, айқындамалары ...............…………………............ 6
2. аутизмі бар балалардың клиникалық-психологиялық мінездемелері ……...........9 
3. аутизмі бар балаларды психологиялық-педагогикалық жүйелеу...........................16
II. аутистік БҰзылымДары Бар Балалар арнаЙы 
БағДарламасыныҢ мазмҰны ..........................................................................22
1. асБ бар балалардың ерекшеліктеріне, мүмкіндіктеріне 
психологиялық-педагогикалық диагностика жасау. психологиялық-педагогикалық 
жұмыс стратегиясы мен әдістерін анықтау ..................................................................22
2. жұмыстың бастапқы сатысында аутистік бұзылымдары бар балаларға арналған 
арнайы дамыту бағдарламасы .................................................................................…..30
3. ерте жастағы және мектеп жасындағы ауыр аутистік бұзылымдары бар 
балаларға арналған арнайы дамыту бағдарламасы ........……………………............49
4. ерте жастағы және мектеп жасындағы жеңіл және бір қалыпты аутистік
бұзылымдары бар балаларға арналған арнайы дамыту бағдарламасы .……........... 71
5. мектеп алды және мектеп жасындағы жеңіл және бір қалыпты аутистік
бұзылымдары бар балаларға арналған арнайы дамыту бағдарламасы …….............99
6. аутизмі бар балаларды дамыту жұмысына ата-аналарды тарту 
бағдарламасы . …………………………………………………………………...........123
паЙДаланылған әДеБиеттер тізімі ..........………………………………..144
ҚОсымШалар ......…………………………………………………………………148

4