Галактикалық тұмандықтар — ғарыш құрамына енетін сиретілген газдар мен тозаңдардан тұратын әр түрлі аспан объектілері. Галактикалық тұмандықтар, басқа да галактикаларда кездеседі. Тұмандық деп алғашқы кезде жұлдызды аспандағы қалың дақтарды атаған. Бірте келе телескоптардың жетілдірілуіне байланысты, әлгі тұмандықтардың әр түрлі екені байқалды. Олардың басым көпшілігі жырақтағы ғаламат зор жұлдыз шоғырлары - галактикалар. Бұлар галактикадан тысқары тұмандықтар делінді. Ал, біздің галактика құрамына жұлдыздардан басқа да көлемді газ және тозаң бұлттар кіреді. Құрамына, формасына және физикалық табиғатына қарай, галатикалық тұмандықтарды диффузиялық (қылаң және қоңыр), планеталық және глобулалар деп бірнеше топқа бөледі. Қазіргі кезде 100-ден аса диффузиялық қылан тұмандықтар бар екені мәлім.
1 Виды галактик.Астрономия.mp4 Тұмандықтардың мысалы ретінде көзге көрінетін спиральдық тұманық – Андромеда тұмандығын айтуға болады.
20 ғасырдың 20 жыдары астрономияда спиральды тұмандықтар мен Әлем өлшемі жөніндегі ең үлкен дискуссия орын алды. Даудың басты қатысушылары американдық астрономдар Харлоу Шепли мен Гебер Кертис болды.
Сыныпты 4 топқа бөліп, оларға келесі тапсырмалар төңірегінде зерттеу жүргізуін сұраңыз.
Астрономиядағы Үлкен дау