Жұмысшы сызбаларға негізгі талаптар

Жұмыс сызбаларын өңдеуде келесілер қарастырылады:

б) констуктивті элементтердің рационалды шектелген наменклатурасы;

в) маркалар және материалдардың сортаменттерiнiң ұтымды шектелген номенклатурасы, сонымен бiрге өте арзан және ең аз тапшы материалдарының қолдануы;

г) өзараауыстырымдылықтың қажетті дәрежесi, бұйымдарды жасау және жөндеуiнiң тиiмдiлеу әдiстерi, сонымен бiрге пайдалануда олардың максимал қызмет көрсетудiң оралымдылығы;

Тиiстi талаптарды толық анықтаса, сызбаларда мемлекетаралық, мемлекеттiк, ұлттық, салалық стандарттар және техникалық шарттың сiлтемесiн беруге рұқсат етiледi.

Қосалқы өндiрiстiң бұйымдарының сызбаларында кәсiпорын стандарттарына сiлтеменi беруге рұқсат етiледi.

Стандарттар, техникалық шарттар және технологиялық нұсқаулардың жеке тармақтарына сiлтеме беруге рұқсат етiлмейдi.

Егер тиiстi стандарттарда бұл элементтердiң шартты белгiлеуi жоқ болса, форманы және (фаска, ойыс тағы сол сияқтылар) бұйымдардың құрастырымдық элементтерiнің өлшемін анықтайтын құжатқа сiлтемелер беруге рұқсат етiлмейдi. Оларды жасау үшiн барлық мәлiметтер сызбаларда көрсетiлуi керек.

Бұйымның құрамына  кiретiн барлық бөлшектерге жұмыстық сызбалар әзірленеді.

Бөлшектердiң сызбалары және спецификацияларында материалдың шартты белгiленуі материалға стандартпен орнатылған белгiлерге сәйкес келуi керек. Материалға стандарт жоқ болған жағдайда оны техникалық шарттар бойынша белгiлейді.

Материалды белгілеуде материал атауы, маркасы, сонымен қатар берілген материал үшін стандарт немесе техникалық шарттың номері көрсетілуі керек, мысалы Болат 45  ГОСТ 1050-74.

Егер бөлшек конструктивті және эксплуатациялық шарттарға байланысты белгілі бір профил мен өлшемдегі сұрыпты материалдан дайындалса, онда оның белгілену келесідегідей болады.

Дөңгелек  40ГОСТ 1133-71/1О ГОСТ 1435-90

Бөлшек сызбасының негізгі жазуында бiр материал түрі ғана көрсетіледі. Егер бөлшектi жасау үшiн басқа  материалды қолдану ескерiлсе, онда олар бұйым сызбасының техникалық талаптарында немесе бұйымның техникалық шартында көрсетіледi.

Жеке элементтерде бастапқы форманың (серпiмдi деформациялардың шектерiндегi) өзгерiсiнен кейiн өлшеуi керек болған, бөлшектер еркiн күйде және екi нүктелерi бар штрихпунктир нәзiк сызықтарымен бөлшектi тиiстi еркiн күйге суреттейдi - яғни бөлшектi бастапқы форманың өзгерiсiнен кейiн. Бөлшектi бастапқы форманың өзгерiсiнен кейiн өлшеуi керек болған элементтердiң өлшемдерi екi нүктелерi бар штрихпунктир нәзiк сызық iстелiнген суреттерде келтiредi.