Болтаева ә. М
жүктеу/скачать 350,96 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Эксперименттік жоспарлар төмендегідей түрлерге бөлінеді.
- А) Экспериментке дейінгі жоспардың 3 түрі бар
| ІІІ. Эксперименттік жоспар. Бұл объекті туралы зерттеу материалдары түсіндіруші болжамды қалыптастыруға мүмкіндік беретін жайттарды пайдаланылады. Жоспардың мақсаты - объектіде себепті-салдар байланысын орнату. Мақсатқа жетудің сенімді әдісі ғылыми-психологиялық эксперимент жүргізу.
Эксперименттік жоспарлар. Эксперименттік жоспарларға түрлі сипаттама беру үшін жүйелі түрде графикалық және символикалық белгілеулер қолданылады. (Д.Кэмпбелл бойынша) «Х» символы – бұл эксперименттік әсер немесе тәуелсіз айнымалы; «О» символы–эксперименттік әсерлердің нәтижесі, яғни тәуелді айнымалы; «R» – рандомизация, яғни зерттелушілер тобы. Эксперименттік жоспарлар төмендегідей түрлерге бөлінеді.А) Экспериментке дейінгі жоспардың 3 түрі бар:Бірлі–жарым оқиғаларды зерттеу жоспары Х О графигі бойынша бір ғана топқа эксперименттік әсер беріп, соның нәтижелерінің әсерін өлшейді. Бұл жоспарда ғылыми құндылықты қарастыратын ешқандай тексеру жоқ, бұл жоспар төменгі санақ нүктесі ретінде қарастырылады. Ғылыми қорытынды үшін кем дегенде осындай тағы бір жоспармен салыстырылуы керек. Бұл жоспарда валидтілікті төмендетуші жоспарлар тежелінбейді. Бір топта алдын-ала және қорытынды зерттеу жоспары графиктерінің бейнеленуі: О1, Х, О2. Бұл жоспарда: О1 мен О2 айырмасы салыстырылады. Алайда осы 1-ші және 2-ші зерттеулер арасындағы эксперименттік әсерден басқа ішкі валидтілікті төмендететін қосымша айнымалылар қадағаланбайды. Солардың ішіндегі ең негізгісі фон факторы, инструменталды қателік факторы. Статистикалық топтарды салыстыру жоспарының графикалық бейнесі: Х, О1, О2. Бұл жоспарда алғашқы топ эксперименттік топ, 2–топ бақылаушы топ ретінде қатысады. Алғашқы топқа эксперименттік әсер беріп, оның нәтижесі өлшенеді. Ал екінші топқа ешқандай эксперименттік әсерсіз өлшеу жүргізіледі. Алынған 2-топ нәтижелері (О1,О2) салыстырылады. Бұл эксперименттік жоспардағы негізгі қосымша айнымалы ретінде топтардың құрамы жағынан 6 Дружинин В.Н. Экспериментальная психология: Учебник для вузов:-СПб: Питер, 2003. – 112-142бб. эквивалентті болмауы, яғни зерттелушілердің бірі не бірнешеуі топтан шығып қалу факторы қарастырылады. жүктеу/скачать 350,96 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|