C 32 Сейілхан Р. С 32

Роза СЕЙІЛХАН
142
***
Сеземiн ғарышта да бар,
Өкпелi бiр қыз,
Өйткенi жабырқау тартады
Көктегi жұлдыз.
Адамдық пенен адалдық
Құлынға құл боп,
Жақсылық дегеннiң бәрiнен 
Шеткерi жүрмiз.
Сағынып болдым.
Сарыла күтiп санамдағыны.
Моншақ қып шаштым,
Мөлдiреген сол жанардағыны.
Түсiнбеген соң
өзге түгiлi өзiмдi де мен,
Шығар жол таппай кеудемде,
қамалды-ау мұңы.
Құдайға мәлiм, 
Адалдық iздеп аласұрғаным,
Аямасын деп қиналып кетсем
Жанашырларым.
Өлердей сенiп ем, 
Ешкiмдi бөлiп жара алмай.
Байқағаныммен
Өзiме деген жан ашу барын.
Құдайдай сенiппiн.

АҚ БҰЛТТАР
143
Жазғыра да алмай,
Жасып кеткенмiн, өмiрге налып,
Аққудай арман,
Қалықтап ұшып, көңілде қалып.
Сосын отырдым,
Самал жел самайдан өпкенде,
Шыдамай кетiп
Шықтарым көзiмнен ағып.
Сол сәтте бiрақ,
Әлемтапырық күйге енiп кеткен,
Астаңда-кестең
Жанымның езiлгенi анық.

Роза СЕЙІЛХАН
144
ҚЫЗЫЛ ГҮЛ
Қажетi жоқ ұсынған қызыл алмаң,
Шашыма тақ сол гүлдi үзiп алған.
Гүлдей болып құлпырып қалса деп ем,
Жан сарайын жаңғыртқан үзiк арман.
Үндемедiң адамдай сасып қалған,
Алдыңда мен сырымды ашып та алғам.
Бұрымына құрбымның тақтың гүлдi,
Күнi қараң мен тұрмын ғашық болған.
Шыр айналып барады жан ұршығы,
Арманымның өзiң ең самырсыны.
Жүрегiмдей сен деген дiрiлдейдi,
Үзiлген гүл қып-қызыл қабыршығы.
Жұлдыздаймын жоғалған жанып көктен,
Кiмге керек жан күйi налып төккен.
Қызыл гүлдей қызарып қалды арманым,
Бұрымына құрбы қыз тағып кеткен.

АҚ БҰЛТТАР
145
ЖҰМЕКЕНМЕН СЫРЛАСУ
Жұмекен аға, Жұмекен аға,
Өмiр дегенiң мұң екен аға.
Жабырқап жүрген жалғыздың күйiн,
Шындықсыз өмiр жүдетедi аға.
Ойымды ойға түнетем аға,
Сүлдемдi сүйреп жүр екем аға.
Өксiген көңiл өмiршең екен,
Өлдiм ғой деп ем, тiрi екем аға.
Табалар досым, қасым да күлiп,
Күн түскен жерге шашылған үмiт.
Жаралы жаным қансырап жатыр,
Адалдығымның қасында жүрiп.
Аш бөрi болып ұлыды заман,
Тасқыны ем, таудың құмығып ағам.
Ананың зарын естiдi құлақ,
Ботасын жоқтап құлынымдаған.
Не деймін енді, не дермін аға,
Маңдайға жазса, көнермін аға,
Жырларыңменен сусындап жүрген,
Тағдырлы қызың мен едім аға!
 

Роза СЕЙІЛХАН
146
СӘКЕН ИМАНАСОВТЫҢ РУХЫНА
1. Бұл – Сенің әлемің әдемі
Әппақ қар төгілді аспаннан,
Кестелеп тігілген.
Бәрі де осылай басталған,
Ертеңнен, бүгіннен.
Суық сөз тарады 
Сіз жайлы,
Мәңгілік сүрінген...
Жүрегім мұздайды,
Көз іле алмаспын бүгін мен.
«Анығын айтады» жұрт әлі,
Бәрін де сезесіз.
Біз ғой деп, Сәкеннің ұрпағы,
Жырыңды жаттайды,
Оған да сенесіз.
Бұл – Сенің әлемің әдемі,
Өлеңде қалатын.
Жоқ енді тірліктің әлегі,
Күйетін, жанатын...
Өмірді сүйіп ең, 
Сүйгенсің жаныңдай,
Себебі биік ең,
Мөлдір ең лағылдай.
Тәкаппар дүние,
Құлазып тұр бүгін.
Айнала бұлдырап барады
Сағымдай.
Түн жапты түндігін,
Ешкімге бағынбай.

АҚ БҰЛТТАР
147
2
Жүрегіңе тұрған сәуле нұр құйып,
Бір суынды, бір күйіп.
Соңғы сапар... сезімсіз де дір етті,
Өлең қалды тұңғиық.
Мәңгі емесін жарық күннің сезініп,
Астаң-кестең жан да кетті езіліп.
Ақындарын аямайтын тірлігің,
Жіберді ме мезі ғып...
Білем, енді жауап қатпас елдесің,
Ұғындырдың жаңа жырдың келмесін.
Сәкен аға, нені ойладың, нені аңсап,
Сахна өмір жапқан сәтте пердесін.
Көп сауалға таба алғам жоқ жауап түк,
Ел-жұртыңа кеткен жан ең, қарап тік.
Қарындасқа ақыл қостың «қалқам» деп,
Қамқор болдың жасағанға ағаттық.
Біреу үнсіз... біреу жылап ұзақ тым,
Жүрегінде барын ұқтым сызаттың.
Ақын жаны күрсінгендей соңғы рет,
«Өлім» атты құрсауында тұзақтың.
Күбірледім, тек ішімнен дұға қып,
Кірпіктерім тамшы мұңға шыланып.
Аспан жақпен түйіскенде жанарым,
Ай туыпты сыланып...

Роза СЕЙІЛХАН
148
***
Мен кім едім, кім едім,
Жұлдыз едім, түн едім.
Қиялымда жыр құрап,
Айға барып түнедім.
Өлеңімнің жүзіне,
Жүрегімді біледім.
Арманымда ақыл жоқ,
Жырдан өзге жақын жоқ.
Күліп тұрып жылаймын,
Жылап тұрып күлемін.
Адамға ұқсас қыбыры,
Биіктемес тұғыры...
Жер бетінде адам көп,
Бірі – ақылгөй, бірі – ұлы.
Түнге айтамын назымды,
Аңсап, аққу-қазымды.
Көңіл күйім айтпай-ақ,
Жанарымда жазулы.
Даңғаза ма, күлкі ме,
Арсыз екен бір түге.
Тысырлардан шошитын,
Айналыппын кірпіге.
Өмір деген бір майдан,
Дерті асқынып, ұлғайған.
Сүйегі асыл болмаса,
Патша болсын құл қайдан.
Кірпігіне жас іліп,
Оны өзгеден жасырып.

АҚ БҰЛТТАР
149
Уын жұтып жанардың,
Шайқақтап жүр мас үміт.
Жұлдыз болып кеткендей,
Жауһарлары жанымның.
Аспан жақта шашылып,
Жұлдыз емес, күн емес,
Жан да тіпті бір емес.
Олар көкте, мен жерде,
Ортамызда бір елес.
Сол елеспен күн кешер,
Өмір дейтін бір егес.

Роза СЕЙІЛХАН
150
***
Маған түк ұнамайды,
Кінәлай беретінің.
«Өмірде сен емес пе ең,
дедің ғой сенетінім».
Жан-тәнім жанады үнсіз
Күліндей темекінің.
Құр сүлдем қалды емес пе,
Бермейсің неге тыным.
Сорың боп жолыққамын,
Айыпта, айыптасаң,
Іздер ме ең..?
... Іздер едің! 
Егер де, ғайып болсам.
Сүймеуге хақың бар ма?
Сүюге лайық болсам.
Өбеді тереземді 
Өртеніп батқан арай,
Соңыңнан ерем үнсіз,
Шақырған жаққа қарай.
Содан соң отырамын,
Өзіме-өзім жекіп.
Кінәлі болам қайта,
Алдыңда ақтала алмай.
Білесің, түсінесің,
Бәрін де ұғынасың,
Мен сенің қанықпын ғой,
Жаным-ау, сырыңа шын.
Қайтадан кінәлайсың,
Тентектің ісі мәлім.

АҚ БҰЛТТАР
151
Түсінсең, мен сен емес,
Өзімнен қысыламын.
Бағалай білсең егер,
Саған сый ұсынамын,
Бақытқа мас қылам да,
Аспанға ұшырамын.
Кешірем, барлығын да,
Тағдырға кінә артпаймын.
Жаныңды жақсы көрем,
Өзіңді ұнатпаймын.

Роза СЕЙІЛХАН
152
***
Ұлылардың ұрпағымыз саналы,
Сол ұрпақтың улануда жан, ары.
Алтын көрсе анталаған ағалар!
Тартылсыншы, оларға да өз табағы.
Арманына жетпей кеткен ұл қанша,
Бұл қоғамда менсiнбейдi қызды онша.
Бiздiң iздi басқандарға не дермiз,
Өзiмiздiң жүрегiмiз мұз болса.
Жамандықты сезсе болды көкке ұлып,
Жылар ит те көздерiне шоқ тұнып.
Құдiреттiң барын ол да бiледi,
Мүлт кеткендi жiберетiн жоқ қылып.
Иесiнiң амандығын тiлейтiн,
Сол ит құрлы жасай алмай шапағат. 
Алдындағы асын iшпей жүдейтiн,
Бiзге бiтсе, итке бiткен махаббат.
Көңілге кеп қылаулайды көп үмiт,
Пендемiз ғой, ойдан сезiм өрiлiп.
Қыңсылайды мақұлықтар ал көкте,
Дөңгеледi Ай, көк бұлттарға көмiлiп.
Ұрпағы едiк, ұлылардың саналы,
Сол ұрпақтың ашылмай жүр қабағы.
Алтын көрсе анталаған ағалар!
Тартылсыншы, сол ұрпаққа өз табағы.

АҚ БҰЛТТАР
153
***
Жаным жүдеді
Шаршадым бәрінен,
Сағыныштардың бәрі азап екен.
Тіршіліктерден бітпейтін
Жүгірістерден зәрезап екем.
Жаныма не керек енді,
Көз алдым тұман ба, қалай.
Жақындатудан жалыққам рас,
Үмітті шыдамға қарай.
Күз күлді терезе жақтан
Естідім сыбдырын оның.
Білгенмен, барлығы да үнсіз,
Заманның шындығы жоғын.
Ызыңы шағады миды,
Көшеде қаптаған көлік.
Сыртыңнан сөгеді дұшпан,
Бетіңе мақтаған болып.
Жалықтым, аярлығынан,
Адамның, заманның бүгін.
Абайлап басатын болғам,
Өмірдің табалдырығын.

Роза СЕЙІЛХАН
154
АҚ БҰЛТТАР
Ай нұры!
Көзiмдi жасқа көмдiрген
Ап кетшi, мендiк қайғыны.
Керегi бар ма, мұңлыққа,
Дүниенiң түпсiз байлығы.
Мазмұнын iздеп мұңымның,
Май iшкен жүрек айныды.
Сүрлеулi жолдар тосып тұр,
Сүрінем қашан, қай күнi.
Жұлдыздар!
Бiр ысып, жаным бiр мұздар.
Жамаусыз жыртық кеудемнен,
Уiлдей соғар күнде ызғар.
Тәнiме у боп тараған,
Тоң болып қатқан бiр мұз бар.
Аспанға ылғи сәлем сап
Жүретiн жерде бiр қыз бар.
Бiр қыз бар, аты – өлең бе,
Отырар жырға төнер де.
Адамдар ұғып болмайтын,
Жұмбақ бар тылсым сол елде
Сезiм бар сыршыл ол елде...
Ақ бұлттар! 
Көңілiмде шалқар шаттық бар.
Туғаныңа жақпай жүргенде,
Жарым көңiлдi жат құптар

АҚ БҰЛТТАР
155
Адасып жүрген жайым жоқ,
Арзу айтуға аптықпа ар.
Арзу айтуға аптықпа ар!
Күн шуақ!
Жүр дейсiң жайды кiм сұрап.
Пендесiн өзi Тәңірiм!
Сүйейдi кейде бiр сынап 
Ағысы қатты тiрлiгiм,
Арындай бермей тыншып ақ 
Тыншып ақ, өмiр-кiл сұрақ...

Роза СЕЙІЛХАН
156
КӨРIМДIК
Таң атқалы жауып тұр борап қары,
Аппақ ұлпа аспанның қонақтары.
Сұрғылт күннiң сұрқына үйренбеген,
Ғайып болды көңiлдiң жолақтары.
Мұңаяды айнала зiлсiз ғана,
Сыр айтқандай болады тiлсiз қала.
Тұңғиықтан төгiлген таза қиқым,
Ой салатын сияқты мұңсызға да.
Басылған жоқ даланың дегбiрi де,
Тарқатады толассыз шердi күнге.
Кiр шалмаған жаулығын әппақ қайың,
Сырымды айтам өзiңсiз ендi кiмге.
Қап-қара едi, болды ендi әппақ қала,
Көрпе керек боп едi батпаққа да
Кiрпiгiңе iлiнген жұлдыздарды.
Тұнық аспан шашсаңшы, шақтап қана.
Жұлдыз қарды бiртүрлi өпкiм келдi,
Жан сырымды ақтарып көп күндергi.
Ақ таңменен адасқан көбiк қармен,
Аспан жаққа адасып кеткiм келдi.
Ағарғандай ақ қармен көңiл кiрi,
Түк еместей болды да өмiр мұңы.
Шыркөбелек айналды жұлдызша қар,
Жаңа жылдың осы деп көрiмдiгi.

АҚ БҰЛТТАР
157
МЕН ӨМІР, САҒАН ҚҰМАРМЫН
Бәрiнен шаршап кеткен шығармын,
Көз алдым сағым буалдыр.
Өткендi аңсап кеткен шығармын,
Жан-тәнiм боздап жылап жүр.
Шын сүйген жаннан сыр алдым,
Өзгелер оған ұнап жүр.
Қаламға келiп жүгiндiм,
Еркiме көнбей құнан жыр.
Жасандылығым жоқ сияқты едi,
Өтiрiк күлетiндi шығардым.
Бойыма жиып соңғы жiгердi,
О, мен әбден-ақ сыналдым.
Жанымды мейлi, жасыта бершi,
Мен, Өмiр, саған құмармын.

Роза СЕЙІЛХАН
158
***
Құмға сiңген тамшыдайын,
Көрместер бар жан шырайын.
Әппақ айым туар әлi-ақ,
Сәл шыдайын, сәл шыдайын.
Төзiмiмдi қамшылайын,
Көңiлiмдi бар сұрайын.
Шық сiңiрген қауызына,
Жауқазын боп аршылайын.
Не тындырдым, не бiтiрдiм,
Түйсiгiмдi ал, сынайын.
Әшекейлеп жыр кестенi,
Ұнап, жанмен үндескенi.
Қинады, әттең, тағдырыммен,
Шын сезiмнiң күн кешкенi.
Өмiр, өлең ұқсамайды,
Құсқа айналып, құшсам Айды.
Жұбатпайды жұрт өздi-өзi,
Бәзбiреулер жұтса қайғы.
Ақымақтың iсiн қылып,
Сәттiк бейне, түсiм жылып,
Мен өмiрдi жұмақ деппiн,
Қиялымда ұшып жүрiп.

АҚ БҰЛТТАР
159
Көзге тұнып жанның жасы,
Кiрпiгiме iркiледi,
Арман болып жардың қасы,
Жүрегiме жыр түнедi.
Жалғандығын түсiнгенде,
Өмiр неткен күлкiлi едi.

Роза СЕЙІЛХАН
160
***
Жанарымда өткеннiң елесi бар,
Арманымның аспаған белесi бар.
Санадағы сан ойдың салмағынан,
Жерiп кетпе жүрегiм, менi есiңе ал.
Көрерiм бар, берерiм аларым да,
Жаңаруда өмiрiм, заманым да.
Жоқ iздеген жоқшының мен де бiрi,
Таппасым да белгiсiз, табарым да.
Умаждалса жастығым құшағымда,
Тағдыр менi телiген құса мұңға.
Лапылдаған сезiмдi тежеуде күш,
Тұсалдым ба бiлмеймiн, тұсады ма.
Көктем де емес, күз де емес, көңілi қар,
Қардай суық қақаған өмiрiм бар.
Ауыры бар, тiрлiктiң жеңiлi бар,
Бiр жан шықса болғаны менi де ұғар.
Қалайы бар, нелiктен, негесi бар,
Тағдырдың да талайы егесi бар.
Жасыма тек жүрегiм, жаншылма тек,
Жаншығанға ерегес, менi есiңе ал.
Өкпелеме, көп болса, өкiнiшiм,
Өрлiгiм бар өткiзбес бекiнiсiм.
Ең алдымен өзiңдi бағалашы,
Адам болып өмiрден өту үшiн. 

АҚ БҰЛТТАР
161
ОЙЛА, ОЙЛАШЫ
(Әні бар)
Жанарға кетті жаным тағы 
Толып мұң,
Сағынбасаң, күтпесең,
Неге жолықтың.
Селт еткізіп сезімді, 
Бар санама оралдың.
Тек өзіңе соғатын,
Самал боп алдым.
Қайырмасы:
Ойла, ойлашы,
Тербетіп шаттығыңмен.
Баура, баурашы, 
Баладай пәктігіңмен.
Жүрегіме енші, арманым,
Ардағым, ақ гүлім ең.
Жолықтырмаспын өзіңдей жанды
Жаным-ау, тәтті күлген.
Түнгі аспанның әлемі,
Жұлдыздармен шашылған.
Нөсер қандай әдемі,
Төгіп басылған.
Ғажайыбын ғаламның
Саған ғана сыйылар ем,
Бар гүлдерін даламның,
Сен деп жинар ем.
Қайырмасы. 

Роза СЕЙІЛХАН
162
***
Ей, Алматы,
Жанымның жарасын ұқ.
Өзіме-өзім сыймадым 
аласұрып.
Адалдықты ту етсем айып па екен,
Жағымпаздың жатқанда
бағы ашылып.
Асқақтайсың қол созып
көкке қарай,
Шұғыласын өзіңе
төккен арай.
Мен отырмын, 
тәп-тәтті сол сезімді,
Баяғдый басымнан
Өткере алмай.
Е-е, Алматы,
Өтпеді бастан нелер,
Ақиқатпен сырыңды 
ашқан да өнер.
Сенің сұлу кейпіңді 
бізден бұрын,
бақыты ғой, бақытты,
Аспан көрер.

АҚ БҰЛТТАР
163
***
Анау жатқан біздің тау, біздің ауыл.
Күндеріндей көңілсіз күздің ауыр.
Бір салқындық орнапты ел ішінде,
Өкпелетіп алғандай қызды бауыр.
Бұл салқындық көп болды орнағалы,
Қырдан ескен бір дауыл долданады.
Кәрі шеше сүйеніп таяғына,
Жоқ іздеген жоқшыдай жол қарады.
Әжім басқан жүзінде жатыр үміт,
Өн-бойынан бір ашу атырылып.
Көктен тілеп көк төбет несібесін,
Жуындыға жарымай жатыр ұлып.
Ішкен ұлдың көзінде мән қалмаған,
Өшіп, сөніп бітіпті мәңгі арман, ән,
Адамдықтың барлығын ада ғылып,
Бұл не деген жынды су жанды арбаған.
Қызғалдағы құлпырып қырды басқан,
Қиялдағы ақ арман шынға ұласқан.
Қайда кетіп барады қайда маңып,
Ақ мақтадай ақ бұлттар шыңды басқан.
Неге жылап қайтамыз ауылдан біз,
Сөз ести ме апыр-ау бауырдан қыз.
Жат жұрттықсың сен енді, сәл сабыр ет,
Жанарына шық моншақ тағынған қыз.

Роза СЕЙІЛХАН
164
***
Күн батып барады бір күнімді алып,
Барлығына да қанағат дедім.
Тек сол біле ме бір мінімді анық
Оған да үмітпен қарамап па едім?
Санамнан өшіргім келеді өткеннің бәрін,
Өшірмеуге де шарасыз екем.
Медет етемін қыстан соң көктемнің барын,
Себебі панасыз екем.
Кейде, рас, шарасыздығым жаныма батады,
Анамын ғой мен де бесік тербеген.
Бір күнімді ұрлап кеш тағы да батады,
Басынан мұндайды кешіп көрмеген.

АҚ БҰЛТТАР
165
***
Бірте-бірте сарғаяды бар алап,
Сары көйлек киіп алды қала, бақ.
Ағаш түбін пана қылған бейбақтың,
Нан сұрайды нәрестесі мамалап.
Ақ арман мен ақ үміттер санада ақ,
Тек соларды жүрген жандай сағалап.
Басқаша өмір бастап кеткім келіп жүр,
Сезімді емес, төзімімді жаңалап.
Бой көтерді тағы да әні, күз үміт,
Ағаштардан жапырақ жас үзіліп.
Жылы жаққа ұшып кеткен құстарға,
Қызғанышпен қарап тұрмын қызығып.
Айтар қысқа қарғалар да шағымын,
Сары алапта сарғаяды сары мұң.
Ағаш түбін пана қылған ананың,
Сірісін-ай, деп ойладым жанының.

Роза СЕЙІЛХАН
166
***
Ақ үміттер,
Ақ сезімдер,
Ақ бәрі.
Ақ қар басқан 
Ақ гүлдерді бақтағы.
Әппақ түнді 
Ай сәулесі жетелеп,
Жұлдыздармен 
Алмасады ақ таңы.
Өліп сүйем
Дүниенің ақтығын,
Анық білем, 
Аққа Құдай жақтығын.
Ақ бұлттармен 
Бу боп ұшып кетемін,
Жүрегіме сыймай кетіп
Шаттығым.
Ақ, ақ бәрі,
Ағарады ажарым,
Ақ параққа
Ақ жырымды жазамын.
Арманымның ақ қанатын 
Талдырмай,
Тартып кетем,
Ақтығымның азабын.

АҚ БҰЛТТАР
167
Ақ жүрегім,
Адалдықпен ағарам,
Ақ сүтімен аялаған
Ақ анам.
Баладай пәк 
Жырларымды өбектеп,
Арманымның 
Ақ құсына балағам.

Роза СЕЙІЛХАН
168
ҚАДІР ТҮНІ ТУҒАН ЖЫР
Кешір Алла, көп мұңайсам, көп күлсем,
Сезімім бар жүректе.
Құпиямды өзің ғана тек білсең,
Тілек қосып, тілекке.
Титтей ғана бақ сұраған қыз едім,
Сынағыңа көнейін.
Арман көп қой, қалай бәрін тізейін,
Сорым болса, көрейін.
Алла, десем, жас толады жанарға,
Нәзік пе еді көңілім.
Ал, көз жасқа ерік берген заматта,
Елестеді өмірім.
Айтылмаған әні бардай жүректің,
Ішіне ендім тылсымның.
Санама әкеп түстеріңді түнеттің,
Барын ұқтым бір сырдың.
Алла дедім, жығылсам да, сүрінсем,
Ұмыттырдың өкпемді.
Кешір Алла, жөнсіз кейде түңілсем,
Гүл жапса екен бөктерді.
Тағдыр дейміз, тағдыр деген өзің бе,
Мейіріміңе қанықпын.

АҚ БҰЛТТАР
169
Жаумай қоймас жауын жасым көзімде,
Көзайым бол жарық күн.
Періштелер пердемді ашсын бүгін түн,
Қабыл етіп дұғамды.
Пендеңізбін үкілеген үмітін,
Кешір Алла, күнәмді.

Роза СЕЙІЛХАН
170
***
Жаз да кетті, 
Жанымды жабықтырып,
Өлең де жоқ,
Тым-тырыс, 
Шабыт тынып.
Өңі қашқан осы бір 
Өмір дейтін,
Өтірігімен жіберді
Жалықтырып.
Өксіп, өксіп жылайды
Ұлып ішім,
Сезем анық сезімнің 
Ұлы күшін.
Дүр сілкініп кеудемде
Долы жүрек,
Өлімісің дейтіндей,
Тірімісің.
Бұл неғылған тұрақсыз
Өмір еді,
Оны ойласам, 
Ойыма ой көміледі.
Қызыл-жасыл әлемнің 
Бәрі жасыл,
Не біледі,
Осы жұрт не біледі.

АҚ БҰЛТТАР
171
Қыс келеді, 
Қыс келсе, күз де өтеді,
Ұл ержетіп, 
Күйеуге қыз кетеді.
Өмір жылдам жылжиды
Жылжи келе,
Жанға жақын
Бір жанды іздетеді.

Роза СЕЙІЛХАН
172
МҰҚАҒАЛИ АҚЫНҒА
Ойлы көзің бұлақтай мөлдіреген,
Самал желмен самайың желбіреген.
Қабағыңа қарасам, қамығамын, 
Қара бұлты өмірдің төнді неден.
Жыр шағала қанатын жайыпты шын,
Дауыл күнгі теңізде қайықпысың.
Бәлкім, мынау дүмбілез дүниеде,
Ақын болған үшін де айыптысың.
Көзбен емес, көресің жүрегіңмен.
Жүрегіммен көрсем деп
Жүр едім мен.
Тап өзіңдей айналдым
Сырлы ақыннан,
Жылай білген өмірде 
Күле білген.
Өлеңменен таңдадың бағытыңды,
Шырқай көктен селдеттің 
Шабытыңды.
Өміріңді өлең ғып жауып кеткен,
Қара өлеңнің қалайша 
Жағы тынды.
Өмір сүру білмеймін,
Қиын ба шын,
Қалай ерте жан аға қиылғансың.

АҚ БҰЛТТАР
173
Жыр теңіздің кемері көтерілді,
Таудан таза 
Бұлақтар құйылғасын.
Өзіңе арнап жыр жазды,
Қарындасың,
Қарындасың, қанатты қарлығашың.
Арыс ақын өлеңнің 
Хан-Тәңірі 
Мәңгілікке сен менің
Жанымдасың.

Роза СЕЙІЛХАН
174
***
 
Іздеуге де, 
табуға да жоқ тілек,
Тәтті үмітім 
санама жүр көп түнеп.
Өмір кейде 
сайқал әйел сияқты,
Ерінімен жер тіреген,
 көк тіреп.
Қала бірақ 
тым әдемі, ертегі,
Гүлзар бақтар
өзінше сыр шертеді.
Түнгі әуені 
Әлдилейді жүректі,
Шәрбат сезім 
неге сонша елітеді.
Шамам бар ма
Бақытымды бағамдар,
Жігер де бар,
Бола тұра алаң бар.
Кешір мені,
Менің аңғал арманым,
Күйе жақсам, 
кешірім ет, саған да ар.
Медет етер
жабыққанда жоқ тілек,

АҚ БҰЛТТАР
175
Ақырын бер, 
Тәңір, өзің деп тілеп.
Жүріп келем, 
сүріп келем өмірді,
Жерден алып, 
жерге салып тепкілеп.

Роза СЕЙІЛХАН
176
***
Қауіпке толы бар маңай,
Ішіме бүгем сырымды.
Қаперсіз атқан таңдар-ай,
Кімге айтсам екен шынымды.
Көлгірсіп өтірік күлгеннен,
Шаршасам айтшы, несі мін,
Ойларым сырлас түндермен,
Тербеткен мұңның бесігін.
Апарар ма екен тамұққа,
Қасқа жол мына мен жүрген.
Қанатын қомдап жарыққа,
Көбелек тағдыр мен білген.
Бағындым өмір заңына,
Алдымда бұлдыр елес көп,
Батып жүр бәрі жаныма,
Ол жан да мендік емес тек.
Тоқтамай күндер сырғиды,
Мөлтілдек тамшы секілді,
Кешумен жүрмін бір күйді,
Қайтарды бәрі бетімді.

АҚ БҰЛТТАР
177
***
Жаным да бөтен, тәнім де бөтен,
Көп арман көзге шалынған екен.
Мұңайып тұрып түсіндім бәрін,
Өзіңді көкем сағынған екем.
Өзім де бөтен, көзім де бөтен,
Қашанғы өстіп өзім деп өтем.
Ащы жастардан жерініп кеттім,
Өмірден көңіл безінген екен.
Дәптерге мынау сыр аша бердім,
Мөлтілдеп көзім жыласа келгін,
Жан таппай жаным елеңдеуменен,
Жәудіреп тағы қыр аса бердім.
Домбыра үні күй ағытқанда,
Қараймын ылғи мұңайып таңға.
«Көңіл толқыны» әкетті баурап,
Айналып кеттім сия бұлттарға.
Жаным да бөтен, тәнім де бөтен,
Лаулап бір қашан жалындар екем.
Мұңайып тұрып түсіндім бәрін,
Өзіңді көкем сағынған екем.

Роза СЕЙІЛХАН
178
***
Мөлдір-мөлдір бұлағым,
Моншақ болып төгілді.
Мұңнан ою құрадым,
Мата жібі сөгілді.
Мөңкіп, мөңкіп шабытым,
Мөңкіп алып жөнелді.
Мазам қашты, әлі түн...
Мазақ етем өлеңді.
Мисыз, мисыз санамен,
Меңіреуге айналам.
Миуасы тар әлем,
Мұқтаж жіпке байлаған.
Маңғаз, маңғаз пенделер,
Марапат дерт ендеген.
Мағынасыз өмірдің,
Мәнін іздеп сенделем.
Мөлдір, мөлдір тамшылар,
Мүсіркеуді сүйме сен.
Мұнар көкке ай шығар,
Мүшкіл емес күй кешем.
Мендік күнә бар шығар,
Малай боп бас имес ем.
Менің қолым қан емес,
Мәңгі жан да бөлекте.

АҚ БҰЛТТАР
179
Манаураған таң елес,
Маужырайды керекте.
Менде күнә бар болса,
Малай боп та күй кешем.
Мен өлмеймін, өлсем де,
Мәңгілікпен үйлесем.

Роза СЕЙІЛХАН
180
***
Өзің едің кінәлі еткен мені,
Көрінбей ақ кетіп ең көптен бері.
Сен екеуміз қоштасқан сол көктемнің,
Қаншама рет сарғайды көк көйлегі.
Болғандай-ек бақытты мен де, сен де,
Күн өтуде сенсіз де, келмесең де.
Жамандыққа қимаймын неге екенін,
Ұрсып тұрып жек көріп жерлесем де.
Бұл не сезім өзім де ұға алмаған,
Құлағымда ызыңдап жыларман ән.
Ендігәрі жолыңды күтпеймін деп,
Қайран сертім, алданған, мың алдаған.
Мен өмірге, өмір де құмар маған,
Сәттік күлкі, сәттік ой, мұнарлаған.
Сені биік қоюшы ем бәрінен де,
Ал биіктер көп екен шыға алмаған.
Жақсылықтар келер-ау еселеніп,
Бәрін бәрін ұғындым өсе келіп.
Көк көйлегін кимеген көктем қанша,
Келген сайын төбемнен көше ме бұлт.

АҚ БҰЛТТАР
181

жүктеу/скачать 1,42 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: