Дендриттер
Температураны реттеудің жүйелік механизмдері
жүктеу/скачать 122,86 Kb.
|
ФИЗИО 4-РК ОТВЕТЫ
| 22. Температураны реттеудің жүйелік механизмдері.
Температура сияқты маңызды зат алмасу процесін реттеу үшін екі ішкі жүйені біріктіретін функционалды жүйе арқылы жүзеге асырылады: ішкі эндогендік реттеу және мақсатты реттеу. Жылу өндіру және жылу бөлу процестеріне байланысты эндогендік механизмдер зат алмасуға қажетті дене температурасының сақталуын анықтайды. Алайда, белгілі бір жағдайларда бұл механизмдер жеткіліксіз болады. Содан кейін дененің ішіндегі алғашқы өзгерістер негізінде температураның оңтайлы деңгейін қалпына келтіруге бағытталған мотивация туады және мінез-құлық қалыптасады Бұл функционалды жүйе мына көрсеткіш үшін жұмыс істейді - қан температурасы. Ол бір жағынан зат алмасу процестерінің қалыпты жүруін қамтамасыз етсе, ал екінші жағынан оның зат алмасу процестерінің қалыпты жүруінің олардың қарқындылығымен өзі басқарады.Гомойотермді(жылықанды) жануарлар, оның ішінде адамдар да температураны салыстырмалы түрде ұстап тұруға мәжбүр. Дегенмен, бұл тұрақтылық шартты болып табылады. Әртүрлі органдардың температурасы ауытқуларға ұшырайды, олар тәулік уақытына, дененің функционалдық жағдайына, киімнің жылуды оқшаулау қасиеттеріне және т.б. тәуелді. Дененің температуралық схемасының жеке ерекшеліктері: • сау адамның дене температурасы салыстырмалы түрде тұрақты болады; • температуралық схеманың ерекшеліктері генетикалық түрде анықталады, ең алдымен зат алмасу процестерінің жеке қарқындылығымен; • организмнің температуралық схемасының жеке ерекшеліктері гуморальдық (гормондық) факторлардың әсерімен және вегетативті жүйке жүйесінің тонусымен анықталады: • дененің температуралық схемасы тәрбие процесінде жетілдіріледі, өмір сүру тәсілімен және әсіресе шыңдалуымен(закаливание )анықталады. Сонымен қатар, ол кәсіптің ерекшеліктеріне, қоршаған орта жағдайларына, сипатына және басқа факторларға байланысты белгілі бір шектерде динамикалық болады. Қан температурасы. Гомойотермді организмнің температурасы сыртқы және ішкі факторлардың күрделі жиынтығына байланысты айтарлықтай құбылмалы, сондықтан да ол өзгермелі(пластичный )физиологиялық көрсеткіштер категориясына жатады. Шынайы дене температурасы, яғни нормадан ауытқуы күрделі реттеу механизмдерін қосуға әкелетін температура қанның температурасы, ол 37-38 ° C аралығында ауытқиды жүктеу/скачать 122,86 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|