Шашыңқы ақбасқурай - Желтушник расидистый - Erysimum diffusum Ehrh.
Қырыққабаттыр тұқфмдасы – семейство капустные - Brassicaceae
Сипаттамасы. Биіктігі 30-80 см, сыртын сұр ттүк басқан екі жылдық шөптесін өсімдік. Сабақтары бірнешеу, кейде жалғыз, тармақты. Тамыржапырақтары ұзын, аздаған тістері бар. Глдері ұсақ, дұрыс, күлтелері бос, лимон-сары түстес. Гүл шоғыры борпылдақ күйдігі шашақты құрайды. Жемістері төрт қырлы бұршаққын, аздап майысыңқы.
Таралуы. Ресейдің Европалық бө лігінде орманды-далалы аймақтарда, Орта Азияда, Қырымда, Солтүстік Кавказда, Қазақстанда таралған. Украина мен Краснодар өлкесінде мәдени түрде өсіріледі. Жазық далалы аймақтарда құрғақ шөлді далаларда, құрғақ шалғындарда, ұсақ тасты шатқалдарда өседі.
Дәрілік шикізаты. Шикізаты ретінде өсімдіктің шөбін (Herba Erysmi) өсімдік дамуының екінші жалында жинайды. Шөбін орып алады да, кептіргіштерде 50-600С температурада немесе шатыр астында, көлеңкелі жерледе жұқалап жайып, араластыра отырып кептіреді.
Химиялық құрамы. Шөбін жүрек гликозидтері, гүлдерінде және тұқымдарында 6% дейін, жапырақтарында 1,0-1,5%, сабақтарында 0,5-0,7%- табылған. Негізгі жүрек гликозидтеріне эримизин және эрихимозидті атауға болады.
Қолданылуы. Медицинада өсімдіктің препараттарын жүректің ревматикалық ақауларында, стенокардияда, вегетативті невроздара қабылдайды.
Меруертгүл шөбі – трава ландыша – Herba Convallariae
Мамыр меруертгүлі - Ландыш майский – Convallaria majalis L.
Лалагүлдер тұқымдасы – семейство лилейные - Liliaceae
Сипаттамыс. Биіктігі 15-30 см жұқа көлденең өрмелегіш тамырсабағы бар көпжылдық шөптесін өсімдік. Өсімдіктің жер үсті бөлігінде ұзын-элипс тәрізді ашық-жасыл түсті, ұзындығы 10-20 см, ені 4-8 см екі тамыржапырақтары өсіп шаққан. Жапырақ араланыда ұшынада 6-20гүлдері орналасқан ұзын гүл сағақтары орнналасқан. Жемісі қызыл-қызғылт-сары домалақ жиде. Сәуір- маусымда гүлдейді, маусым- қыркүйекте жемісін береді. Өсімдік улы.
Таралуы. Қазақстанда еменді – шегіршінді ормандарда, бұта астында, Каспийде өседі. ТМД-ның Европалық бөлігінің ормандарында, Кавказда Сахалинде, Курил аралдарында таралған
Достарыңызбен бөлісу: |
