Ашық тұқымдылар мен жабық тұқымдылардың айырмашылықтарын көрсететін белгілер
Жа б ы қт ұ қ ымдыла р А ш ықтұқ ымды ла р
Спорофиті
Ағаштар, бұталар, шөптесін өсімдіктер (бір-
,екі-немесе көпжылдық)
Вегетативтік органдары көптеген әрт‰рлі гистологиялық элементтерден тұрады, т‰тіктері болады
Арнайы маманданған вегетативтік органдары болады - т‰йнектері, баданалары, тамырсабақтары
Тұқымб‰рлерін жеміс жапырақ-шалары жауып тұрады.
Ағаштар, сиректеу бұталар
Вегетативтік органдарының гистоло- гиялық элементтері онша көп бола бермейді, көпшілігінің т‰тіктері болмайды.
Арнайы маманданған вегетативтік органдары болмайды
Тұқымб‰рлері тұқымдық қабыршақ- тарының ‰стінде ашық жатады.
Гаметофиті
Аналық гаметофиті - сегіз клеткадан тұратын ұрық қабы
Аталық гаметофиті - тозаң, вегетативтік және генератив тік
клеткалардан тұрады
Аналық гаметофиті- эндосперм және екі немесе оданда көбірек архегониялар
Талық гаметофиті - тозаң, бірнеше проталлиальды, антериальды және вегетативтік клеткалардан тұрады
Ұрықтануы
1.Қосарланып ұрықтанады, спермияның бірі жұмыртқа клеткасымен, ал екіншісі
- екінші реттік ядромен қосылады
1. Бірақ рет ұрықтанады: - спермияның бірі архегонияның бірінің ішіндегі жұмыртқа клеткасымен қосылады
Тұқымы
1. Тұқымы тез пайда болады-
3-4 аптадан бір вегетативті кезеңге дейін созылады.
2.Эндоспермі триплоидты(3п). 3.Ұрықтың 1-2 тұқым жарнағы болады.
4. Тұқым жемістің ішінде бола ды.
1. Тұқымның пайда болуы өте жай ж‰реді,(1,5-2 жыл) тозаңдану мен ұрықтанудың арасы 13 айға дейін созылады. 2.Эндоспермі гаплоидты (п).
Ұрықтың тұқым жарнағы көп жағдайда екіден көп болады.
Тұқым тұқымдық қабыршақтың ‰стінде ашық жатады.
Маңызы.Біздің планетамыздың табиғатында жабық тұқымдылардың маңызы өте зор. Қазіргі кездегі жануарлар д‰ниесінің эволюциясы, әсіресе с‰тқоректілердің және құстардың, адамдардың пайда болуы г‰лді өсімдіктермен тікелей байланысты. Г‰лді өсімдіктер пайда болғанға дейін жер бетінде қоректік заттар (азық-т‰лік) мұншалықты көп болмаған. Кейбір ашық тұқымдылардың дәндері мен сабақтары, папоротниктердің 2-3 т‰рінің тамырсабақтары с‰тқоректілер мен құстарға жеткілікті мөлшердегі қажетті қоректік қор (база) бола қоймаған. Жабық тұқымдылар адамға тамақ, киім,
‰й, отын болған. Олардың көптеген т‰рлері арктикалық елдердің, шөлдің қатал құмдарының, сор топырақтардың, ағын және теңіз суларының қолайсыз (экстремальные условия) жағдайларында өмір с‰руге бейімделген.
