Қара және ақ қыша - Горчица сарептская, черная и белая. Сабағы тік өскен, биіктігі 50-60 сантиметрге дейін жететін, бұтақшалары көп, жапырақтары кезектесіп орналасқан, бір жылдық шөп тектес өсімдік. Гүлдері шоғырланған, сары түсті. Тұқымы кішігірім шар тәріздес, майда, сары, кейбіреуі қоңыр түсті дәнек. Мамыр айында гүлдейді, жемісі маусым айында піседі.
Қара және ақ қыша - Горчица сарептская, черная и белая.Сабағы тік өскен, биіктігі 50-60 сантиметрге дейін жететін, бұтақшалары көп, жапырақтары кезектесіп орналасқан, бір жылдық шөп тектес өсімдік. Гүлдері шоғырланған, сары түсті. Тұқымы кішігірім шар тәріздес, майда, сары, кейбіреуі қоңыр түсті дәнек. Мамыр айында гүлдейді, жемісі маусым айында піседі.
Таралуы.Егітік арасында, жол жиегінде, тұрғын үйлердің маңында өседі. Оны қолдан да өсіруге болады. Республикамыздың Оңтүстік Қазақстан, Жамбыл Қызылорда, Шығыс Қазақстан облыстарының аймақтарында кездеседі.
Дәрілік шикізатретінде тұқымы пайдаланылады.
Химиялық құрамындасинигрин деп аталатын глюкозид, лекрозин деген фермент бар. Суда осы екі заттың реакцияласуы салдарынан эфир майлары пайда болады. Сондықтан да қыша ащы және өткір иісті.
Химиялық құрамында синигрин деп аталатын глюкозид, лекрозин деген фермент бар. Суда осы екі заттың реакцияласуы салдарынан эфир майлары пайда болады. Сондықтан да қыша ащы және өткір иісті.
Қолданылуы.Малдың тәбетін арттыру, ас қорыту процессін жақсарту үшін қолданылады. Мал дәрігерлік тәжірибеде қыша тұқымы антибиотиктермен, химиялық препараттармен бірге беріледі. Оны спиртке араластырылған қыша майының екі пайыздық ерітіндісі ретінде пайдаланады. Ондай ерітінді мал денесіндегі ісіктерді, жараларды емдеу үшін де қолданылады. Компресс, кеудені қыздыратын қосымша дәрі ретінде өкпеге суық тиіп ауырғанда пайдалы. Ас қорыту процессін жақсарту үшін қышаның тұқымы жылқыға 20-25 г, ірі қараға 50-100 г, қой мен ешкіге 5-10 г.
