Дәріс тезистері 1-дәріс. Атомның ядролық моделі
жүктеу/скачать 5,99 Mb. Pdf көрінісі
|
ДӘРІСтер АЯжҚД физикасы
| кварк-лептонды симметрия
принципі . Кварктың алты типі бар, лептондар тәрізді үш дублет немесе үш ұрпақ ( u, d ) , ( c , s ) , ( t, b ) түзеді: 1) жоғарғы (up) – u 2) төменгі (down) – d 3) «очарованный» (charm) – c 4) «странный» (strange) – s 5) «истинный» (true) – t 6) «прелестный» (beauty) – b Кварктарда антибөлшектер – анти кварктер бар. 14.2. Анти бөлшектер және олардың аннигиляциясы Электрон мен позитрон антибөлшек жұбының мысалы. Позитронның бар болуын теория жүзінде 1930 ж. Дирак болжады, ал эксперимент жүзінде 1932 ж. Андерсон дәлелдеді. Практикада әрбір бөлшектің анти бөлшегі бар. Бөлшек пен анти бөлшектің массасы , өмір сүру уақыты және спині бірдей. Қалған сипаттамалары , оның ішінде электр заряды мен магнит моменті модулі бойынша тең, бірақ таңбасы бойынша қарама-қарсы. Протон р және анти протон ~ р , нейтрон n және анти нейтрон ~ n , нейтрино ν е және анти нейтрино ~ ν е , электрон е − және анти электрон е + бөлшек пен анти бөлшектің мысалы болып табылады. Бөлшек пен анти бөлшектің әсерлесуі олардың аннигиляциясына әкеледі. «Аннигиляция» термині «жоғалу» деп аударылады, бірақ та оны сөздің тура мағынасында түсінуге болмайды. Электронның позитронмен аннигиляция процесі нәтижесінде екі (сирек үш) жоғары энергиялы фотон (γ-квант) туады: − 1 0 е + + 1 0 е → 2 γ , және де электрон-позитрон жұбының энергиясы фотондар энергиясына ауысады. Осы процесс кезінде кем дегенде екі фотонның пайда болуы импульстің сақталу заңының салдары. Кері процесс болуы да мүмкін – энергиясы көп ( Е γ > 1,02 МэВ = 2 m e c 2 ) γ-кванттар затпен (Х ядромен) әсерлескен кезде электрон-позитрон жұбы туады: 45 γ + Х → Х + − 1 0 е + + 1 0 е . Х бөлшегі энергия мен импульстің сақталу заңдары орындалуы үшін қажет. Электрон-позитрон жұбының туу және аннигиляция процестері материяның түрлі формаларының өзара байланысының мысалы болып табылады: бұл процестерде зат пішініндегі материя электромагниттік пішіндегі материяға айналады және керісінше. жүктеу/скачать 5,99 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|