Дәріс тезистері 1-дәріс. Атомның ядролық моделі
Рентгендік жұтылу спектрінің ерекшеліктері
жүктеу/скачать 5,99 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жұтылу жолағының К-шеті
| 15.4. Рентгендік жұтылу спектрінің ерекшеліктері
Рентгендік сызықтық спектр мен оптикалық сызықтық спектр арасындағы түбірлі айырмашылықтың бірі мынау: оптикалық жұтылу спектрлері тиісті элементтердің бас сериясының шығару сызықтарымен дәл келетін жеке сызықтардан тұрады. Рентгендік жұтылу спектрі рентгендік шығару спектріне ұқсамайды: бұлар ұзын толқынды айқын шеті бар бірнеше жолақтан тұрады (15.4- сурет). Рентген сәулесі зат арқылы өткенде оның жұтылу коэффициенті толқын ұзындығының өсуімен жалпы артады. Бірақ қайсыбір к мәнінде ол шұғыл төмендейді, бұдан кейін қайтадан жайлап арта бастайды. Рентген сәулесінің затта жұтылуының осындай ерекшелігі оңай түсіндіріледі. Рентген сәулесінің толқын ұзындығы К-деңгей қоздырылатындай, демек, қалған басқалары да қоздырылатындай қысқа болсын дейік. Осының арқасында зат арқылы өтетін шоқтың интенсивтігі кемиді. Толқын ұзындығын өсіргенде, к -ның қайсыбір мәнінен бастап, рентген квантының энергиясы енді К- деңгейді қоздыру үшін жеткіліксіз болады. Нәтижесінде жұтылу шұғыл төмендейді. Жұтылу жолағының К-шеті деп аталатын пайда болады. Толқын ұзындығын бұдан әрі өсіргенде жұтылу қисығында жаңа, жұтылудың L -шеті байқалады,ол L І , L Іі , L ІІІ деп максимумнан тұрады. Толқын ұзындығы тағы бұдан әрі қарай өзгергенде жұтылу жолағының бес максимумы бар М-шеті пайда болады. Сонымен, мысалы, жұтылу жолағының К-шеті ( к ) К-деңгейдің қоздырылуы тоқталуымен байланысты. Демек, бұл к толқын ұзын-дығы К-электронның Е К 49 байланыс энергиясын сипаттайды: E K =ℏ ω K = 2 π ℏ c λ K = 1, 24 λ K ( нм ) кэВ . жүктеу/скачать 5,99 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|