Газдардың жылу сыйымдылығы.Бір заттың меншікті жылу сыйымдылығы деп осы заттың масса бірлігінің температурасын бір градусқа көтеру үшін оған берілетін жылу мөлшеріне сан жағынан алғанда тең болатын физикалық шаманы айтады.
Молярлық (грамм-молекулалық) жылу сыйымдылық пен меншікті жылу сыйымдылығы арасында мынадай қатынас :
(6)
мұндағы берілген заттың молярлық массасы.
Газдың тұрақты көлемдегі молярлық жылу сыйымдылығының өрнегі мынадай болады:
(7)
Ал меншікті жылу сыйымдылығының өрнегі:
(8)
Сонымен, көлемі тұрақты газдың молярлық жылу сыйымдылығы оның молекулаларының еркіндік дәрежелерінің санымен және газ тұрақтысының мәнімен анықталатыны белгілі болды.
Енді газдың қысымы тұрақты жағдайдағы молярлық жылу сыйымдылығының өрнегін қарастырайық
(9)
Тұрақты қысымдағы жылу сыйымдылығын газ молекулаларының еркіндік дәрежелерінің саны арқылы өрнектейміз:
(10)
Ал меншікті жылу сыйымдылығы
(11)
немесе
(12)
Газдардағы диффузия.Молекулалық-кинетикалық ұғымдардың қалыптасуынан біраз бұрын диффузия заңын эмпирикалық жолмен Фик анықтаған:
(13)
Мұндағы
(14)
тұрақтысы диффузия коэффициенті деп аталады.
Фик заңы бойынша диффузия ағыны:
(15)
ауданнан бір секунд уақыт аралығында өтетін молекулалар саны.
Газдардың ішкі үйкелісі (тұтқырлығы). (16)
үйкеліскүшінсипаттайтын Ньютон теңдеуі.Мұндағы ішкі үйкеліс коэффициенің сипаттайды.
Идеал газ үшін алынған коэффициент
(17)
жылу өткізгіш коэффициенті деп аталады.
Егер жылу өткізгіштік коэффициенті мен динамикалық тұтқырлық коэффициентінің қатынасын қарастырсақ, тең екенін көреміз.
Ал енді тұтқырлық коэффициенті мен диффузия коэффициентінің қатынасын қарастырсақ, олардың мынандай байланыста екенін көреміз бұл кинематикалық тұтқырлық деп аталады, ол өзінің өлшем бірлігі және сан мәні бойынша ға тең екен (жылдамдық диффузиясының коэффициенті).
