Диплом жұмысы 5В010800 «Дене шынықтыру және спорт»
жүктеу/скачать 4,71 Mb.
|
| Бұлшықет күші мен дененің салмағы араеындағы байланысты пайдалану әдістемесі.
Бұл техниканың ерекшелігі - жаттығу кезінде көтерілген салмақ қажетті салмақтан аз уақытты алады, ал мақсат жаттығуды тез аяқтау болып табылады. Бұл жаттығуды бірнеше рет қайталап, салмақ біртіндеп артады, бірақ жаттығудың жылдамдығы төмендемейді. Жаттығуды күрделендіре отырып орындау әдістемесі. Бұл техниканың ерекшелігі - көтерілетін жүктің мөлшері нормадан жоғары. Бұл жаттығуды жоғары салмақпен және тез аяқтау тапсырмасын орындағаннан кейін бастапқы қалыпты салмаққа көшу қайталанады. Сонымен бірге орындаушы жаттығуды орындау өте оңай сезінеді, ол әлі күнге дейін жаттығуды тез аяқтауға мүмкіндігі бар. Қозғалыс түрін жылдам ауыстырып орындату әдістемесі. Бұл әдіс бұлшықеттің жұмысын тез өзгертуге және бұлшықеттерді тез тамырлау мен екіншісін тез босату арасындағы байланысты анық және тез орындауға және дамытуға бағытталған. Тәжірибе түрінде, жоғары кәсіби жауынгердің бұлшықеттері, жауапсыз адамнан айырмашылығы, тез әрі тез дамитыны дәлелденді.. [53,54,60,57.б. 20,249,56-135,198] Палуанның жалпы жылдамдық қабілетін арттыру жолдары. Уақытты қысқарту әдістемесі. Бұл әдістеме мақсаты белдесу уақытын қысқартып алады және қарсылас балуанға бірнеше ұпайды артық беру арқылы күрестіреді Мақсат - арттық берілген ұпайды теңестіру және 1-2 минут ішінде жеңіске жету. Бөлімдерге бөліп күрестіру әдістемесі. Бұл әдістемені іске асыру үшін балуанға 3-5 белдесу өткізу тапсырмасы беріледі. Әр белдесу ұзақтығы 1-2 минут, бірақ белдесуде өте жоғары қарқында өткізуі тиіс. Әр белдесу бөліктерінің арасында 3-5 минуттық үзіліс беріледі, осы үзіліс уақыты біртіндеп қысқартыла береді, белдесуді жүргізу қарқынын төмендетпеу тапсырылады. Ырғақты әдістеме. Бұл техниканың бір ерекшелігі - палуан күресуге бөлінген уақыт ішінде тез, содан кейін баяу қарқынмен күреседі. Баяу күрес уақыты біртіндеп қысқаруда. Уақытты көбейту әдістемесі. Бұл әдіс кезінде палуанға қыста тез қарқынмен жұмыс жасау тапсырмасы беріледі. Әр сағат сайын күрес уақыты жалғасады, бірақ күрестің қарқыны төмендемейді. Еркін күрескердің жылдамдығын арттыруға арналған арнайы жаттығулар палуан көп уақытты нәтижелі ұрысқа жұмсауға мәжбүр болды. Жылдамдықтың көрінісін әр адам субъективті түрде қабылдайды. Біреу үшін жылдам қозғалыс біреу үшін баяу болуы мүмкін, соғұрлым спорттық шеберлік, соғұрлым ерекше жылдамдық. Біріктіру, қозғалысқа қатысатын дененің бірнеше мүшелерінің жылдамдығын қосу жалпы жылдамдықты арттырады. Орындауға қажетті күрес әдісінің бірнеше бөліктерін біріктірген кезде толық әдіс көрінеді. Олар көбінесе белгіленген ретпен бірінен кейін бірі орындалады. Тағылымдамадан өту кезінде жаттықтырушының нұсқауы бойынша орындау тәртібін өзгертуге болады. Мысалы, қол және желкеден ұстау арқылы арқадан асыра лақтыру әдісін орындау реті: а) ұстау; ә) арқамен қарсыласқа бұрылу; б) көтере лақтыру; в) құлау болып бөлінеді. Ал жақсы мащықтанған балуандар осы ретті, көбіне; өзгертіп орындайды. Мысалы, - алдымен олар құлап бара жатып бұрылуды, ұстауды, соңынан көтере лақтыруды орындайды. Әдісті осылай орындау кезінде жұмсалатын күш, дене мүшелерінің үйлесімді жұмыс істеуді барлығы әдісті жылдам орындауға бағытталады, сонда қарсыластый; әдіске қарсы әрекет ету мүмкіндігі азаяды Қарама-қарсы бағытталған жылдамдықты қосу арқылы сіз жылдамдығыңызды арттыра аласыз. Оған қарсылас балуан өзіне қарай қозғалса, қозғалуды жалғастыру мүмкіндігі де кіреді. Бұл көрсеткіш орындалған кезде жылдамдық жоғарылайды, бірақ күш индексі төмендейтінін ескеру керек. Қарсыластың қорғану жылдамдығын төмендету арқылы әдіс айла-шарғы жасау, шабуыл немесе қорғану кезеңдерін жылдам әрі жылдам орындау деңгейіне жетеді. Қарсылас жылдамдығын келесі шарттар бойынша төмендетуге болады [26]. Спортшы үнемі жауынгерлік тактика мен жарыстарға қатысу тактикасы бойынша білімін, біліктілігін арттыруы керек. Әрбір шайқаста және жарыста, егер спортшы әртүрлі жағдайларға тез және дәл жауап беріп, өзінің тактикалық ойынын жүргізе алса, оның тактикалық ойлары неғұрлым терең және дұрыс болса, оның жетістіктері соғұрлым жоғары болады. Тактикалық білім, білік, дағды және дағдыларға тәрбие жұмысы мен жарыстар кезеңінде жүргізілетін жүйелі іс-шаралар арқылы ғана қол жеткізуге болады. Жаттығулар мен жарыстарға қатысу тактикасын оқыту және жетілдіру кезінде келесі негізгі әдістер қолданылады: жағдайды қайталау, жағдайды өзгерту, ауызша қарым-қатынас, дисплей, бақылау, тапсырма және ерекше назар. Ең тиімдісі - күрес тактикасын жетілдіру, әсіресе тапсырма әдісін қолдану. Ұрыс кезінде: Улеманың шетінде тұрған немесе жауға жақын тұрған әдісті қолдану: жаудың шабуылын болдырмау: қарсы шабуылға жауап беру: жаттығудың белгілі бір тактикалық әдістерін қолдану; жаудың жіберген кемшіліктерін пайдалану; күш, төзімділік және т.б. Бірақ, кілемнен шықпай, кілемнен шықпай, оның әдістерімен шектеледі. Бастаманы өз қолыңызға алып, белсенді болыңыз. Қарсылас кілемнен шығып кетсе, оны кілемнің шетіне жібермес үшін «қатты ұстаңыз». Қарсыластың мықты қорғанысын бұзып, 2 ұпай алыңыз. Балуанға шартты түрде бір немесе екі ұпай жоғалтып отырғаныңызды айтып, жоғалған ұпайларды қайталауға немесе басымдыққа жетуге тапсырма беріңіз. Балуанға шартты түрде шайқаста жеңіске жететіндігіңізді хабарлаңыз және оған осы басымдылықты сақтауға немесе күресті жалғастыруға бұйрық беріңіз. Айқын басымдылықпен жеңіңіз. Жекпе-жектің барысында палуанға айқын баспен жеңіске жету тапсырмасын беріңіз, оған бір-екі ұпай жетіспейтінін айтып, күресті айқын басымдылықпен аяқтаңыз. Ұрыстың бірінші бөлігінде олар үш-төрт ұпайдан асты, ал екінші жағынан, қасқырды жеңу үшін барлық мүмкіндік болды. Күрес кезеңінде үнемі шабуылдаңыз, шабуыл жасаңыз, жақсы қорғаныңыз; жоғары, орташа, баяу қарқынмен орындау; оң жақта, сол жақта қарсыласқа жақын болу. Бірнеше минут ішінде екінші рет негізгі бәсекелеспен күресу; тактикалық жоспарды құру дағдыларын жетілдіру үшін таныс күрескермен де, бейтаныс қарсыласпен де күрес жоспарын құруға тапсырма беру керек болды. Мұндай тапсырманы жаттығуға қоюға болады. Сонымен қатар, палуалықтар өздерінің жоспарларында қол жеткізілген жағдайда күресуге болады. Бұл олардың жоспарларындағы кемшіліктерді тереңдетуге көмектеседі. Балуандар жасаған жоспарды жаттықтырушы дайындауы керек, ол олардың қатысуымен терең талдау жүргізуі керек және сол кезде қатысып, белсенділік танытқан адамдар. Осы талдауды жүргізу үшін кейбір жаттықтырушылар сабақтарды келесідей ұйымдастырады: әр балуан жоспарланған жалақысын өткізер алдында бір топ спортшымен сөйлеседі. Ол тек жоспарланған тактикалық әрекеттер туралы сөйлесіп қана қоймай, мұндай әрекеттердің неліктен тоқтағанын да түсіндіруі керек. Әр жарыстан кейін немесе сабақ соңында жаттықтырушы палуан жоспарын қалай аяқтағанын талдайды. [64,66,67.б. 25,142,289]. Мұндай тактикалық жаттығулар жақсы нәтиже береді. Егер күрес және жарыстарға қатысу тактикасы болса, жетілдіру кезінде тапсырманы біртіндеп қиындату қағидасы қатаң сақталады. Мысалы, алдымен қарапайым тактикалық жаттығулар таңдалады. Сонымен қатар, жаттықтырушы қарсыласқа тиісті нұсқаулар бере алады, бұл күрескерге арналған тапсырмаларды орындауды жеңілдетеді. Осыдан тактикалық сабақ біртіндеп пайда болады. Жекпе-жектің тактикасын жетілдіруге қолданылатын жаттығулар өткізу үшін жаттығушы қарсыласты мұқият таңдайды. Оның тактикалық жан-жақты дайындығы мен техникалық мүмкіндіктері балуанға жүктелген міндеттерді ойдағыдай орындауға ықпал ете алатындығына көз жеткізу керек. Бұл шарттарды сақтау маңызды, әсіресе жарыстарға дайындық кезінде. Осыдан кейін ғана палуан күрес стиліне басқаша қарауға дайын болады. Ол сонымен қатар белгілі бәсекелестермен күресудің тактикалық жоспарын мұқият шеше алады. Осы мақсатта балуанның жаттығу қарсыластары тұлғалық ерекшеліктері жағынан әр түрлі болуы керек және жарыста алдағы жарыстардағы қарсыластар сияқты әдістер қолданылады. Егер палуан түрлі жарыстарға масштаб пен сипатта қатысып, нәтижелерін талдайтын болса, онда ол өзі, әрине, өзінің тактикалық тәжірибесіне бай. Сонымен қатар, спортшы жарысты сырттай байқау мүмкіндігін, әсіресе атақты балуандардың қатысуымен жіберіп алмауы керек. Балуанның соғыс тактикасы мен жарыстарға қатысуының теориялық дайындығы үлкен маңызға ие. Тактикалық дайындықты сақтай отырып, палуан еріксіз және еріксіз болуы керек. Егер күрескер белсенділік, бастамашылдық танытпаса, онда бұрын жинақталған тәжірибені пайдаланбаса, ол тек жаттықтырушының айтқанын орындай алады. Мұндай спортшы күрделі тактикалық мәселелерді шеше алмайды. Ол жоспарлаған жағдай басқаша болды, мұндай спортшы тез жол таба алмай, жеңіліске ұшырауы мүмкін. Ынталы, ойластырылған күрескер қажетті тактикалық тәжірибені тез жинақтап, оны үнемі толықтырады. Балуанның тактикалық шеберлігі артады, әсіресе жаттығу кезінде, негізінен жаттығу кезінде [27]. Жауынгерлік жекпе-жек - жекелеген қарсыластың сипаты мен жекпе-жектің жағдайын ескере отырып, тактикалық, техникалық, физикалық және ерікті күштердің мүмкіндіктерін тиімді пайдалану. Жеңіске үлкен қызығушылық танытатын әртүрлі қарсыластармен күресуде, тактикалық ұрыс жоспарын құруда да, оны жүзеге асыруда да шығармашылықпен айналысу керек, әрқашан жауды бағдарлауға ұмтылу, бастамашылық және тактикаңызды орындау қажет. жүктеу/скачать 4,71 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|