Альбер Камюдың эксизтенциалды филсофиядағы басты мәселесіне тоқталсақ, онда ол адамның өміріндегі мәні мен мақсатын көтереді. Оның пайыидауынша адам өмірінің мақсаты жоқ, көптеген адамдар тынбай еңбек етіп оған үлкен мән бермесе, кейбіреулері оған тым көп уақыт бөліп босқа уақыттарын жоғалтады. Адам өмірі ол абсурд, оның дәлелі ретінде келесі екі түсінік келтіріледі. Біріншісі өліммен жанасу, көп уақыт бойы үлкен маңызға ие болған заттар өз құнынан, мәнінен айырылады, ал екіншісі табиғатпен жанасу, яғни алып әлем алдында адам қаншалықты ақылды немесе дарынды болса да ол табиғатпен салыстырғанда ешкім болып табылады. Сонымен қорытындыда Камю адамның өмір сүру мәні оның айналасында емес, өзіндік тіршілік етуде болып табылады деп атайды. Қазіргі кезде де экзистенциализмдағы адам мәселесі өте күрделі және ауқымды, әлі күнге деін оның қоршаған ортасы мен өзін-өзі танудағы философиялық зерттеулер толық шешілген жоқ және тоқтамай жалғасып жатыр
А.Шопенгауэрдің волюнтаризмі. Әлем ерік және елестету ретінде.
XIX ғасырдағы бейклассикалық идеалистік философияның басты бағыты 2:
1. иррационализм;
2. «өмір философиясы»;
Иррацнонализм - табиғаттағы логикалық байланыстардың болуын, қоршаған дүниені тау тас және заңды деп қабылдауды терістеп, Гегель диалектикасын және ондағы даму идеясын сынады.
Қоршаған дүние — тұтастығы, ішкі заңдылықтары, даму заңдары жоқ, ақылға емес, аффект, ерік-тілек сияқты қозғаушы күштерге ғана бағынатын бөлшектелген, түйдектелген хаос екендігі туралы ой — иррационализмнің басты идеясы.Иррационализмнің көрнекті өкілі - Артур Шопенгауэр (1788-1860). Өз творчествосында ол Гегель диалектикасы мен тарихилық принципіне қарсы шығып, кантиандық пен гипотонизмге қайта оралуға шақырды. Волюнтаризмді өз философиясының универсалды қағидасы деп жариялады (волюнтаризм - қоршаған дүниедегі басты қозғаушы күш - ерік (воля) деп санайтын философиялық ағым).
Өзінің «Дүние-ерік және қабылдау ретінде» («Мир как воля и предствление») атты кітабында Шопенгауэр логиканьщ жеткілікті негіз заңын тұжырымдады. Бұл заң бойынша философия материалистер сияқты объектілерге де, субъективті идеалистер сияқты субъектіге де емес, тек қана сананың акті болып табылатын қабылдауға сүйенуі тиіс.
Шопенгауэр философиясының орталық ұғымы - ерік.
Ерік - Шопенгауэр түсінігінде — абсолютті бастама, барлық нәрсенің тек –тамыры барлық мәнді анықтауға және оған ықпал етуге қабілетті идеалды күш.
Ерік сонымен қатар тіршілік негізінде жатқан жоғары космостық принцип. Ерік: '
Достарыңызбен бөлісу: |
