Дәріс № 12. Дәріс тақырыбы

1. 
   Қоршаған ортаны ластауға қарсы, яғни қандай шекті мөлшерде өндіріс және тұтыну қалдықтарын шығаруға болады, сол сияқты шуыл-вибрация әсері де қарастырылған.
   
2. 
   Табиғат ресурстарын қолдану, өндіру шектілігі анықталған, себебі биологиялық ресурстардың табиғи қалпына келуі бұзылуы мүмкін.
   

1. 
   Ластау квотасы – ластауға рұқсат етілетін шектің бөлігі, нақты қолданушыға белгілі бір уақытқа беріледі.
   
2. 
   Табиғат ресурстарын қолдану квотасы - қолдану, өндіру шектілігінің бөлігі, нақты қолданушыға белгілі бір уақытқа беріледі.
   

Қоршаған ортаны қорғау туралы заңын қарастыра отырып, мынадай принциптерін атауға болады:

1. 
   Адамның денсаулығы мен өмірін қорғау, табиғи ресурстарға деген мемлекеттік меншік, мемлекет бақылайтын жерге деген жеке меншік.
   
2. 
   Мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық даму мәселелерін қоғамның дамуындағы экологиялық міндеттермен байланыста шешу.
   
3. 
   Экологиялық тәртіпті қамтамасыз ету мақсатында, экономикалық ынталандыру арқылы басқарудың экономикалық әдістерін пайдалану.
   
4. 
   Экологиялық мәселелерді шешуде жергілікті басқару органдарын, халықты, қоғамдық ұйымдардың белсенділігі.
   

1. 
   Негізгі бақылаушы органдар: Қоршаған ортаны қорғау Министрлігі (Казгидромет, қоршаған ортаны қорғаудың ақпараттық- талдау орталығы кіреді ) – 1. Қоршаған ортаны қорғауда мемлекттік саясатты жүзеге асырады, мемлекеттік экологиялық бағдарламалардың орындалуын қадағалайды.
   
1. 
   2.Экологиялық нормативтерді, талаптарды қояды.
   
2. 
   Экологиялық қауіпті шаруашылық іс-әрекет түрлеріне лицензия береді.
   
3. 
   4.Қоршаған табиғи ортаның сапасын нормалау.
   
4. 
   5.Экологиялық мониторингті жүзеге асыру.
   
5. 
   6.Экологиялық экспертизаны жүргізу.
   
6. 
   7.Экологиялық бақылауды ұйымдастыру.
   
7. 
   8.Экологиялық төлемдерді, салықтарды салу.
   
8. 
   9.Экологияға зиян келтіргені үшін жауапқа тарту.
   
9. 
   10. Қоршаған ортаны қорғаудың эксперттік комиссиясының құрамын анықтайды.
   
10. 
    11. Қоршаған ортаны қорғау шеңберінде халықаралық ынтымақтастыққа қатысады.
    

3. 
   Республикалық және жергілікті бюджет;
   
4. 
   Қоршаған ортаны қорғау қорларының қаржылары;
   
5. 
   Экологиялық сақтандыру қаржылары;
   
6. 
   Ерікті взностар;
   
7. 
   Жеке меншік қаржы көздері;
   

1. 
   Қоршаған ортаны қорғауға байланысты іс-шараларды жоспарлау –қаржыландыру.
   
2. 
   Табиғи ресурстарды қолданғаны үшін төлем (салық, басқа төлем түрлері)
   
3. 
   Қоршаған ортаны қорғау қорларын құру(республикалық және жергілікті).
   
4. 
   Қоршаған ортаны қорғауды экономикалық ынталандыру.
   
5. 
   Экологиялық сақтандыру
   

6. 
   Экологиялық қауіпсіз технология енгізушілерге салықтық, басқа да жеңілдіктер жасау.
   
7. 
   Экологиялық таза өнімге үстеме баға беру.
   
8. 
   Экологиялық қауіпті өнімге арнайы салық салу.
   
9. 
   Экологиялық талаптарды орындаушы кәсіпорындарға несие жеңілдіктерін ұсыну.
   

• 
  экологиялық зиянды өнімдеоді жою мен қалдықты өнімдері көп өндіріс орындарының санын азайту арқылы өндіріс салаларын өзгерту;
  
• 
  екінші реттік шикізаттарды барынша қолдану үшін әр түрлі өндірістердібіріктіру, материалдық шикізаттар, өнімдер мен қалдықтар ағындары тұйықталған өндіріс бірлестіктерін құру;
  
• 
  ресурс үнемдейтін және қалдығы аз жаңа технологияларды қолдану арқылы ескі өндіріс технологияларын ауыстыру;
  
• 
  өндірістік циклге ескіргеннен кейін қайтып келу мүмкіншілігі бар сапасы жоғары жаңа өнімдер жасап шығару;
  
• 
  қалдықтарды жою, тазарту, залалсыздандыру технологияларын жақсарту.