Ежелгі дәуір әдебиеті бес кезеңнен тұрады


Ақтамберді жырау Сарыұлы (1675-1768)



бет45/122
Дата21.12.2023
өлшемі0,49 Mb.
#141949
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   122
Ақтамберді жырау Сарыұлы (1675-1768)
Туған жері: Оңтүстік Қазақстанда, Қаратау бойы. Сүйегі Шығыс Қазақстан
облысы, Абай ауданы, Жүрек жота деген төбенің басында.
10-11 жасында ақын атанады. 17 жасында Бұлантыдағы соғысқа қатысқан.
Толғаулары: "Күлдір-күлдір кісінетіп", "Салпан да салпан жортармын", "Жауға
шаптым ту байлап", "Агайының көп болса", "Балпан-балпан кім баспас?", "От
басар орны отаудай", "Балаларыма өсиет"Уа, қарт Бөгенбай",т.б.
|675-1768 жылдары өмір сүрген, әйгілі Бөгенбей батырға жыр арнаған
жырау: (Ақтамберді жырау)
Ақтамберді жыраудың әкесі: (Сары)
• Ақтамберді жырау: (17 жасында Бұлантыдағы соғысқа қатысқан)
• Ақтамберді жырау қай батырдың ерлігін жырға қосқан? (Бөгенбай)
• Ақтамберді жырау қай соғыста өзінің ерлігімен, жалынды жырымен көн
түскен? (Ойраттармен соғыста)
• Ақтамберді жырау: ("Күмбір-күмбір кісінетіп" толғауының авторы)
• Ақтамберді жыраудың толғауы: («Салпан да салпан жортармын»)
• "Күмбір-күмбір кісінетіп" толғауының авторы: (Ақтамбері)
• Күлдір-күлдір кісінетіп,
Күреңді мінер ме екенбіз?! - деген жолдардың авторы: (Ақтамберді)
• Ақтамбердінің "От басар орны отаудай" өлеңі: (Ж.лқы малының
қадір-қасиеті туралы)
"Әділ туған жақсыға,
Екі даугер жүгінер.
Тізесін қисық бұрмаса,
Әділдігі білінер. " - деген жолдар қай жыраудың шығармасынан алынған?
(Ақтамберді)
"Жапанға біткен теректің
Еңсемнен жел соқса да теңселмен," - деп басталатын Ақтанберді жыраудың
өлеңінде не туралы баяндалатыны: (Батырлық қасиеттерін, қайсар
мінезін)
"Балапарыма өсиет" өлеңінің авторы: (Ақтамберді жырау)
• Ақтамберді жыраудың кейінгі ұрпақты бірлікке, татулыққа шақырған
өлеңі: ("Балаларыма өсиет")
"Балаларыма өсиет:
Қылмаңыздар кепиет,
Бірлігіңнен айрылма,
Бірлікте бар қасиет. " - деген толғаудың авторы: (Ақтамберді)
"Ел шетіне жау келсе.
Алдына, сірә, дау келсе
Батырсынған эсігіттің
Күшін сонда сынаса!" - деп, Ақтамберді жырау көтерген мәселе:
(Ерлік, батырлық жайлы)
"Жауға шаптым ту байлап,
Шепті бұздым айғайлап…
"Ел-экүртты қорғайлап,
Өлімге жүрміз бас байлап…" - деген жолдар алынған: (Актамберділен)
"Оп экетімде құрсанып,
Қылыш ілдім білекке" - деген жолдар қай жыраудан? (Ақтамбердіден)
"Ел-журтты қорғайлап,
Өлімге экурміз бас байлап, " - деп өз толғауларында ерлікті, батырлықты.
жырлаған Актамберді жырау жыр арнаған: (Бөгенбай батырға)
"Ағайының көп болса,
Ұлы шерік қолмен тең.
Білімді туған жақсылар
Аз да болса көппен тең."- деп Ақтамберҗырау айткан мәселе: (Елдік,
бірлік)
*** Ақтамбердінің толғаулары: (***Жауға шаптым ту байлап")
*** Ақтамберді Сарыұлының толғаулары: (*«Салпан да салпан
жортармын»; *«Күмбір-күмбір кісінетіп»)
Үмбетей жырау Тілеуұлы (1706-1778)
Бөгенбайдың. Қаракерей Қабанбайдың, Қаз дауысты Қазыбектің, батыр
Жәнібектің, Баянның т. б. ерліктерін жырға қосқан. "Бәкеге". "Жауқашарға"
өлеңдерінде жаман қылықтардан сақтандырып, жақсы қылыққа -
адамгершілікке, адалдыққа үндеген.
Қайтыс болған жері: Қазіргі Ақмола облысы, Ерейментау ауданы.
Толғаулары: "Бәкеге", "Жауқашарға", "Бөгенбай өліміне", "Бөгенбай өлімін
Абылай ханға естірту",т.б.
• Дидактикалық поэзияның әйгілі шеберлерінің бірі ретінде танылған,
1706-1778 жылдар аралығында өмір сүрген жырау: (Үмбетей)
Үмбетей жыраудың әкесінің аты: (Тілеу)
• Жыраулық өнер жолындағы Үмбетей жыраудың алғанқы ұстазы: (Әкесі)
• Үмбетей өнерден де, өмірден де дәрісті кімнен алған? (Әкесінен)
Қайтыс болған жері: (Ерейментау ауданы)
• Абылай ханның тұсындағы қолбасы батырлар: Қаракерей Қабанбай,
Қанжығалы Бөгенбай, Қаз дауысты Қазыбек, Жәнібек, Баян, Сары,
Сағымбайдың ерліктерін өлеңге қосқан жырау: (Үмбете))
"Багасын мақтар бас жаман,
Қатынын мақтар қас жаман
Алыстағы дүлипаннан,
Аңдып жүрген дос жаман, " - деген жолдарды айтқан: (Үмбетей)
Үмбетей жырау жырға қосқан би: (Қазыбек би)
* Үмбетейдің елін жаудан қорғаған қайсар батырдың тарихи нақты бейнесін
жасаған толғауы: («Бөгенбай өлімін Абылай ханға естірту»)
"Бөгенбай өлімін Абылай ханға естірту" толғауының авторы: (Үмбетей)
• Үибетей жыраудың арнау өлеңдерінің тізбесі: (Бөгенбайға, Қабанбайға)
Үмбетей жырау қай батырдың өлімін естірткен? (Бөгенбайдын)
Үмбетей жыраудың толғауы: ("Бөгенбай өліміне")
Қалмақты қуып қашырдың,
Қара Ертістен өткізіп,
Алтай тауға асырдың!" - деп Үмбетей жырау қай батырдың ерлігін айтқан
(Бөгенбайдың)
"Сол ерикпен хан боядың,
Әлем асқан жан болдың, "- деген өлең жолдары: ("Бөгенбай өлімін Абыла
ханға естірту")
"Болмашыдай анадан
Болат тудың, Бөгенбай, " - деп өз жырында Бөгенбайды қастерлейтін жырау
(Үмбетей жырау)
• Мына өлең жолдары Үмбетейдің қай өлеңінен алынған?
"Уа, Алатгудай Ақшадан,
Асып тудың, Бөгенбай, ("Бөгенбай өліміне")
Кісіні көрсең есікке
Жүгіре шық, кешікпе,
Қарсы алмасаң мейманды,
Кесір болар несіпке, - деген өлең жолдарындағы Үмбетей жыраудың
көтерген тақырыбы: (Адамгершілік)
• Үмбетей жыраудың "Бәкеге", "Жауқашарға" өлеңдерінің тақырыбы:
(Адамгершілік, мейірбандылық)
"Бәкеге" жырында: (Әділдікке шақырады)
"Кто беске келгенше,
Қолға ұстаған қобызың
Ул он бестен асқан соң,
Тіл алмаса доңызың," - деген жыр жолдарының авторы: (Үмбетей, "Бәкере"
*** Үмбетейдің елін жаудан қорғаған қайсар батырдың тарихи нақты
бейнесі жасалған толғауы: (*«Бөгенбай өлімін Абылай ханға естірту)
*** Үмбетей толғаулары: (*«Бөгенбай өлімін Абылай ханға естіртун
""Бөгенбай оліміне»)
*** Үмбетейдің сүйсіне жырлаған батырлары: (*Жәнібек, Баяш,
*Бөгенбай, Қабанбай)
*** Үмбетей жыраудың адамдықты ардақ тұтуға үндеген өлеңдері:
(*«Бәкеге»; "«Жауқашарға»)
*** он беске келгенде,
Қолға устаған қабығын,
өлеңінен? (*"Бәкеге")
деген өлең жолдары Үмбетейдің
Шал ақын (Тілеуке Құлекеұлы) (1748-1819)
Туған жері: Көкшетау өңірі.
Тұңғыш өлеңі - "Өлеңге тоқтамайды Шал дегенің".
"Ата-ананың қадірін", "Жігіт туралы", "Жігіттің өзін білем дегені", "Жігітті
жау алмайды ақылдассаң". "Әйел сыны"Қыздар туралы","Кәрілік тур
"Кедейлік туралы". "Жастықты көксегені"Он бес деген жасым-ай", "Ету
әнсасы екен", "Жаманға дәулет бітсе ауа айналар", "Екі арыстан жабылса
өлтірер", "Айтайын бір аз кеңес" "Буд дүниенің мысалы". "Пасыл да пасыл,
пасылман", "Арғымақ ат кімде жоқ", "Саясы жоқ бәйтерек", т. б.
Бізге жеткен өлеңдері 1600 жолдан асады. Шал ақын - көркем поэзияның басы
Оның өлеңдері жай баяндау емес - нақты өмірден алған ақиқат.
Айтыстары: "Шал ақынның қызбен айтысы", "Бәйбіше мен Шал ақынның
айтысы", "Шал ақын мен жігіттің айтысы" т. б.
Шал ақынның шын есімі: (Тілеуке)
• Жгіттер, гибадат қыл маған нансаң,
Намаз оқы Алланы ойыңа алсаң
Қырық жыл қашқан ажалдан Қорқыт та өлген,
Түбінде сөз сенікі өлмей қалсаң, - деген жолдардың авторы: (1ал ақын)
Жаманға дәулет бітсе, ауа айналар,
Жақсыға дәулет бітсе, бақ айналар, - деп адамгершілікті дәріптеген ақын:
(Тілеуке Құлекеұлы)
Бұл дүниеден өткен соң,
Шын дүниеге жеткен соң.
Кімнің жақсы-жаманын
Бір жаратқан Хақ білер, - деген жолдардың авторы: (Шал ақын)
• Шал ақынның ойынша, білім алған адамның парызы: (Халқына пайдалы
қызмет ету)
• "Кедейлік туралы" өлеңіндегі кедейлікті болғызбау жолдары: (1.
Қайсарлық. 2. Талаптанып тұратын елгезектік. 3. Жалыаулықтан жирену)
*** Шал ақынның толғаулары: (*"Бұл дүниенің мысалы"; *"Пасыл да
пасыл, пасылман»); (*«Саясы жоқ бәйтерек»; *«Арғымақ ат кімде
жок»)
Шал ақынның өлеңі: (*"1 Бұл дүниенің мысалы")
*** Шал ақынның әкесі: (*Белсенді рубасы; *Абылай ханның жақын
cepiri)
#Ақылы жоқ надандар,
ic бітірмес жамандар», Шал ақынның толғауы: (*"Бұл дүниенің
Мысалы")
Бұқар жырау Қалқаманұлы (1668-1781)
Туган жері: қазіргі Павлодар облысы, Баянауыл ауданы.
Сүйегі Баянауылда, Далба тауының етегінде.
Жырау өлеңдерін жинап(), қағаз бетіне түсірген - белгілі ғұлама, фольклорист әрі
Салма ақын Мәшһүр Жүсіп Көпеев, Ш. Уәлиханов Бұқардың Абылай туралы екі
(менің орысшалап хатқа түсірген. Г. Потанин біраз өлеңдерін жинастырады.
поэзиясы - казак әдебиеті тарихында дидактикалық поэзияның жақсы үлгісі.
Толғаулары: "Тілек" ("Бірінші тілек тілеңіз"), "Айналасын мастер тұтқан", "Әлем
түгел көрсе де"; "Бине тауға жарасар", "Керей, (Садыр) қайда барасың?"
"Бұқарекең біз келдік", "Жал-құйрығы қаба деп", "Асқар таудың өлгені", "Атан
баллан жыырма бес". "лҡиырма деген меасыңыл", "Ей, Абылай, Абылай", "Ал тама
азмасан". "Қазақтың ханы Абылай", "Батырың өтті Бөгенбай", т. б.
• Бұқар жыраудың өмір сүрген жылдары: (1668-1781)
• Бұқар жыраудың туған жері: (Баянауыл)
• Бұқардың әкесі: (Қалқаман)
"Көмекей әулие" атанған жырау: (Бұқар жырау)
• XVIII ғасырда өмір сүріп, Тәуке, Абылай хандарға кеңесші болған жырау:
(Бұқар)
• Абылай ханның тұсында өмір сүріп, оған толғауларын арнаған жырау:
(Бұқар)
• 1668-1781 жылдар аралығында өмір сүрген, Абылай ханның көмекшісі,
ақылгөйі болған жырау: (Бұқар)
• Бұқар жырау XVIII ғасырдың екінші жартысында хандық құрған қай
ханның тұстасы? (Абылай)
• Бұқар жыраудың "Сен он бір жасыңда" деген өлеңінде кім жайлы
баяндалады? (Абылай)
• Бұқар жырау толғауларында айтылатын жас Абылай қызмет еткен төле:
(Әбілмәмбет)
• Хан Абылайға "Абылайшам", "Абылайша" деп сөз сөйлеген жарау: (Бұқар
жырау)
• Бұқар жырау Абылайдың қалмақтың қай батырын жеңгенін айтып,
мадақтап жырлайтыны: (Қалдан Серен)
• Бұқар жырауға бірден онға дейін санның мағынасын ашып берген шешен
(Қазыбек би)
• Қартайған шағында Қазыбек биге бірден онға дейін санның мағынасын
айтып беруді сұраған жырау: (Бұқар жырау)
• Бұқардың толғаулары: ("Бірінші тілек тілеңіз", "Асқар таудың өлгені
"Атам болған жиырма бес")
• "Тілек", "Ал тілімді алмасаң" толғауларының авторы: (Бұқар)
• Бұқар жыраудың "Тілек" өлеңіндегі ой қорытындысы: (Ел бірлігі)
• Бұқар жыраудың шығармасы: ("Жал-құйрығы қаба деп")
• Бұқар жыраудың батырлық, ерлік туралы шығармасы: ("Батырың өтті
Бөгенбай")
• Бұқар жырау жоңғар қалмақтарымен күресте ерлік көрсеткен қай батырды
жырға қосқан? (Бөгенбай)
• Бұқар жырау жырға қосқан батырлар тізбегі: (Қабанбай, Бөгенбай,
Жәнібек)
• Бұқар жыраудың шығармасы: ("Жиырма деген жасыңыз")
• Бұқардың жастық пен кәрілікті қарама-қарсы қойып суреттеген толғауы:
(«ОКнырма деген жасыңыз»)
Айнала алмай ат өлсін,
Айыра алмай жат өлсін.
Жат бошынан түңілсін.
Бәріңіз де бір енеден туғандай болыңыз… Бұқар жыраудың өлең жолдарындағы
көтерген тақырыбы: (Ел бірлігі)
"Фингенде не өлмейді?
Жақсының аты өлмейді,
Әкімнің хаты өлмейді, " - деген шешендік сөздің авторы: (Бұқар)
"Ел бастау қиын емес,
Қонатын жерден көл табылады,
Қолбастауқшын емес,
Шабатын жерден ел табылады.
Шаршы топта сөз бастау қиын…" - деген шумақтың иесі: (Бұқар)
"Шаршы топта сөз бастау қиын,
Шешімін таппас дау бар," - деген жырау: (Бұқар жырау)
• Бұқар жыраудың ел бірлігі тақырыбына арналған толғауын ("Керей, қайда
барасың?"") немесе ("Садыр, қайда барасың?")
• Бұхар жырау шығармаларының өзекті тақырыбы: (Ел бірлігін жырлау,
Абылай бейнесін сомдау)
• Өз тұсында "Орыс пен соғыспа" деп үн қататын жырау: (Бұқар)
"Өклекменен қабынба,
Отіңменен жарылма.
Орыспенен соғысып,
Басына мұнша көтерген,
Аўртықа жаулық сағынба," - деген өлең жолдарының авторын (Бұқар
жырау, Абылай ханға айтқан)
Аzzitынның ораза,
Елдің сәнін кетірер.
дыбысының аразы,
Аjыа сәнін кетірер," - деген сөздің авторы: (Бұқар жырау)
Оның жақсы болмағы -
Адрашаның елдігі,
Қараша халық сыйласа,
Алтыннан болар белдігі, " - деген өлең шумағының авторы: (Бұқар)
Качанмен жолдас болсаңыз,
(көрінгенге күлкі етер.
"Сыммен жолдас болсаңыз,
Айырылмасқа серт етер, " - деген үзіндінің авторы: (Бұқар жырау)
Уҙғар жыраудың шығармасы: ("Айналасын жер тұтқан")
батпас демеңіз,
Минала йисе таусылмас
суалмас демеңіз, Осы шумақтың иесі: (Бұқар жырау)
"Отының болсын жантақтан,
Қатының болсын қалмақтан,
Қосының болсын қазақтан, " - деген жолдардың авторы: (Бұқар)
Бәрін айт та, бірін айт,
Халық толқыса, тұра алмайды хан тағында, - деген өлең жолдарының авторы
(Бұқар жырау)
"Найза бойы жар екен,
Түсіп кетсең түбіне,
Түбі терең көл екен.
Ел қонбайтын шөл екен, " - деп Бұқар жыраудың айтқан мәселесі: (Кәрілік)
Жақын жерде шөп жесе,
Жердің сәнін қетірер.
Ағайынның аразы
Елдің сәнін кетірер.
Абысынның аразы
Ауыл сәнін кетірер. Бұқар жыраудың өлеңіндегі ұйқас түрі мен буын саны:
(7-8 буынды, шалыс ұйқас)
• Бұқар жыраудың:
"Қиядан қиқу төгілсе,
Аттың басын тартпаған, " - деген тармақтарындағы "аттың басын
тартпау" тіркесінің мағынасы: (Жаудан қаймықпаған, қайтпаған
деген ұғымдағы ауыспалы мағынада)
Бұқар жыраудың "Мен - өгіз терісі талыспын" деген өлең жолындағы
"талыс" сөзінің мәні: (Шеберлік аспаптарын салатын сірі-көн ыдыс)
• Бұқар жыраудың "Сен - бұзау терісі шөншіксің" деп, Керейлерге айтқан
сөзіндегі "шөншік" сөзінің мағынасы: (Жарғақ қалта)
• Бұқар жыраудың шығармаларын жинап, қағаз бетіне түсінген: (Мәшһүр
Жүсіп Көпеев)
• Бұқар жыраудың шығармаларына жоғары баға берген белгілі ғұлама,
фольклорист әрі ділмар ақын: (Мәшһүр Жүсіп Көпеев)
в *** Бұқар жыраудың ел бірлігі тақырыбындағы толғаулары: (*""Керей,
қайда барасын?"; *"Бірінші тілек тілеңіз"; *"Ай, Абылай, Абылай")
… *** Бұқардың толғаулары: (*"Жал-құйрығы қаба деп»; *«Айналасын
жер тұтқан")
*** Бұкардың қай толғауынан?
Мен - Арғын деген арыспын,
Атуы кере қарыспын…(*"Керей, қайда барасын?»)
*** Өз басынан тоғыз ханның билігін өткізіп, ақылшы, кемеңгер би болга
жырау: ("Бұқар жырау)
Өткіздің тоғыз ханды толғауменен,
Шештің талай түйінді болжау мен.
Іс болса қол сөйлеттің.
Қылыштайқып-қызылтілді қорғауменен, деп Үмбетей жырсипаттаған: (*Бұқар жырауды)
• Бұқардың Абылай туралы екі өлеңін орысшалап хатқа түсірген ғалым:
(Ш. Уәлиханов)
• "Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама" заманынан қалған өлең: ("Елім-
aii")
Қазақ халқы "Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама". оқиғасына тап болған
жыл: (1723 жыл)
• Жоңғар қалмақтарының ханы Қалдан-Серен қазақтың атақты ханының
тұсында өмір сүрген: (Абылай)
• "Қаратаудың басынан көш келеді" әні қандай оқиғаға байланысты
шығарылған? (Жоңғар шапқыншылығы)
хіх ғасырдың бірінші жартысындағы қазақ әдебиеті
Абыл Тілеуұлы (1777-1864)
Абыл Тілеуұлы Өтембетов Маңғыстау түбегінің Бозащы мекенінде дүниеге келген.
Өлеңдері: "Сүйінқара батырға", "Құлбарақ батырға", "Естірту", "Қайыпалдыға
айтқандары", "Кәрілік", "Арғымақ атта сын болмас", "Сексеннің біз де келдік
эсетеуіне", т. б.
Айтыстары: "Балдай қызбен айтысы", "Сушы қызбен сөз жарыстыруы",
"Нұрымды сынауы", "Шерниязбен кездесуі".
Шытармаларының негізгі арқауы - адамгершілік пен елдік, ерлікті дәріптеу, кейінгі
урпакка үлгі көрсету.
қырымның қырық батыры" жырын "Аншыбай батыр және оның ұрпақтары".
"Қарадоң батыр җәне оның ұрпақтары", "Жеке батырлар" деген үш салаға бөліп
жырлаған, 40 батырдың ерліктері суреттелген бұл жырды кейде "Ноғайлы
жырлары" деп те атайды. Жырдың кейбір үлгілерін В. В. Радлов, Г. Н. Потанин,
Ш. Уәлиханов жариялаған. Көптеген шығармаларын 40-жылдары Сәттіғұл
Жангабылұды қағазға түсіріп, ҚР Ғылым академиясының қолжазбалар қорына
өткізген.
*Абыл Тілеуұлының алғаш баспа бетін көрген толғауы: («Арғымақ атта
сын болмас», 1924 жылы Ташкентте "Сана" журналы № 2, 3)
Сүйінбай Аронұлы (1815-1898)
Туған жері: Алматыға жақын жердегі Қарақыстақ ауылының Бұлақ деген жері;
Өлеңдері: "Тус", "Бөріпі менің байрағым", "Әділеттік органа", "Ту алып жауға
болсаң сен", "Төрелерге", "Датқалар", "Болыстарға баға", "Үмбетәліге", "Бала
Жамбылға бата", "Құс мұрын тастың үстінде". "Жақса мен жаман адам
касиеттери", т. б.
Айтыстары: Қарғамен айтысы, Тезек төремен, қырғыз ақыны Қатағанмен.
*Батыры Қарасай дай, ханы Абылайдай болған заманды көркем тілмен
кестелеген ақын: (Сүйінбай Аронұлы)
*Сүйінбай Аронулының | 2-13 жасында шығарған өлеңі: ("Түс")
• Түсінде Қыдыр атаның батасын алған ақын: (Сүйінбай)
Сүйінбайдың ақындық жолға түскен кезі: (13-15 жасынан)
• Сүйінбайдың ерлік пен елдіктің гимні іспетті көлемі: («Бөрілі Менің
байрағым»)
"Бөрілі менің байрағым,
Бөрілі байрақ астында
Бөгеліп көрген жан емен. " Үзіндінің авторы: (Сүйінбай)
• "Жақсы мен жаман адам қасиеттері" жырының авторы: (Сүйінбай
Аронұлы)
• Үзіндіден Сүйінбай өлеңінің негізгі түйінін анықтаңыз:
Жаманның көкірегі - көр, көзі - соқыр,
Жүрер жолда тал түсте адасып-ай.
Жақсы адам қай жерден ажырайды.
Жамандар - өтірікші, өсегі көп,
Жалған сөзбен бықсытар ел арасын,
Жанбай қалған ағаштың шаласындай. (Адамгершілік асыл қасиеттер)
•Сүйінбайдың төрелердің паракорлығы, арсыздығы жайлы _ өлендере
("Төрелерге", "Үмбетәліге")
• "Бала Жамбылға бата" өлеңінің авторы: (Сүйінбай)
• Тезек төремен айтысқан ақын: (Сүйінбай)
"Қырғименен ойнаған
Ажалы осетин торғайсың," - деп Сүйінбай ақын кімге айтқан? (Қатағанға)
"Сүйінбай - айтыс өнерінің алтын діңгегі" деген сөздің авторы: (М. Әуезов)
Майлықожа Сұлтанқожа улы (1835-1898)
Туған жері: Оңтүстік Қазақстан облысы, Сарыағаш ауданы;
Өлеңдері: "Райымқұлға", "Қасқыр", "Ноғай мырзаға", "Үш жігіт, "Аңқау мен
"Бұлбұл", "Жылдың төрт мезгім", т. б.
Жырлары: "Зархұм" үлгісінде "Абдолла бала" жыры, "Тотынананың" қысқаша
мазмұны.
• Майлықожа Сұлтанқожаұлының өмір сүрген кезеңі: (1835-1898)
• Майлықожаның "Қырғыз хрестоматиясына" енген өлеңі: ("Оған
мырзаға")
• Майлықожаның бірнеше толғаулары енген "Қырғыз хрестоматиясы" мі
жылы жарық көрген? (1883 ж. Ташкентте)
Майлықожа шығармаларының негізгі идеясы: (Адамгершілікті дәріптеў)
• "Абдолла бала" жырының авторы: (Майлықожа, "Зархум" үлгісінде)
• Майлықожа Сұлтанқожаұлының толғауы: ("Ілімге толса көкірек")
• "Жақсы адам қартайса" толғауын жазған ақын: (Майлықожа)
М.Сұлтанқожаұлының дастан-мысалдары: ("Үш жігіт", "Аңқау мен №"
"Қасқыр", "Тотынама", "Шора батыр")
• Майлықожаның өлеңі: ("Райымқұлға"); ("Ноғай мырзаға")
".Ақ тұйғын келіп ілінер.
Алдын жайып торласа.
Арғымақ ат та жығылар,
Алдын қазып торласа," - деген Майлықожаның өлең үзіндісіндегі көркемдік
ерекшелік: (Ассонанс)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   122




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет