ілдің шығуы туралы екінші теория – «эмоциональдық теория». Бұл теория 18-19 ғасырларда кең тараған. Оның жақтаушысы - Ж.Ж. Руссо (1712-1778). Ол «бір нәрсеге кұштарлық алғашқы сөздерді шығарды», - деп жазды. Бұл да қате теория болатын. 45. Одағай теориясы дегеніміз не және оның қателігі неде?
Ж.Ж. Руссоның «эмоциональдық теориясы» «одағай теориясына» (19-20 ғасырларда) келіп ұласты. Одағай теориясы бойынша, алғашқы адамдар айналадағы заттармен танысқанда өздерінің алған әсерлерін еріксіз шығарылған дыбыстар арқылы, яғни одағайлар арқылы білдірген. Сол эмоцияны білдіретін әртүрлі «еріксіз шығарылған дыбыстар» әлгі заттардың атауларына айналып, осыдан келіп тіл пайда болған. Одағай теориясын жақтаушылардың бірі - орыс лингвисі Д.Н. Кудрявский (1887-1920). Ол: «Одағайлар адамның ең алғашқы сөздері еді. Алғашқы сөздерде дыбыс пен мағына бір-бірінен бөлінбеген, біртұтас болатын. Кейіннен олар бір-бірінен ажырасты», - дейді. Бұл теория да қате. Оның қателігі мынада: Тілдердегі одағайлар әртүрлі эмоцияны білдіреді. Бұл - рас. Бірақ тіл-тілде эмоцияны білдіретін сөздерге қарағанда, эмоцияны білдірмейтін сөздер әлдеқайда көп. Мұның өзі түсінікті де. Өйткені, тіл эмоцияны ғана білдіріп қоймайды, сонымен бірге, ең бастысы, катынас құралы, пікір алысудың кұралы ретінде қызмет атқарады. Тіл пайда болғанда қатынас құралы, пікір алысудың кұралы ретінде пайда болған. Бұл теорияның иелері тілдің қоғамдық табиғатына мән бермеген.
