540
Спирт қосып күшейтілген шараптар:
арнайы түрдегі күшейтілген
(херес, портвейн, мадера, марсала)
17 – 20
1,5 – 12,0
десерттік (жартылай тəтті, тəтті, ликерлік)
12 – 17
5,0 – 35,0
Хош иістендірген шараптар (күшті, десерттік)
16 – 18
6,0 – 16,0
құрамында СО
2
бар шараптар
Совет шампаны (брют, құрғақ, жартылай құрғақ,
жартылай тəтті, тəтті)
10,5 – 12,5
0,3 – 10,0
Көбікті (Шымырлайтын) шараптар:
(ақ, қызғылт, қызыл, мускат)
9,0 – 13,5
6,0 – 12,0
Газдалған жəне көпіршіген шараптар
9,0 – 12,0
3,0 – 8,0
Ас шараптары спирт қосылмаған жаңа шыққан жүзім шыры-
нын ашыту нəтижесінде алынған сусындарды құрайды. Құрғақ ас
шараптарының өндірісінде бастапқы шырын толығымен, «құрғақ
болғанша» (бар қантты ашытқыға пайдаланады) ашытылады жəне
дайын шарапта қант мүлде болмайды. Жартылай тəтті ас шарап-
тары, ашыту суслосында қажетті мөлшерде қант қалған (3 – 8%)
уақытта ашытуды тоқтату арқылы (салқындатып,
жапсырып,
пастерлендіріп) шырынды жартылай ашыту нəтижесінде алынады.
Сондай-ақ, жартылай тəтті ас шараптары құрғақ шарап материал-
дары мен консервіленген жүзім суслосын купаждау (араластыру)
арқылы да алынады. Олар түстері бойынша ақ, қызғылт жəне қызыл
ас шараптары болып бөлінеді.
Күшейтілген шараптарды жүзім шырынын ректификатталған
(тазартылған) спиртті қосып жартылай ашыту жəне ашытуды
тоқтату жолымен алады.
Хош иісті шараптарды – жүзім шарапматериалдарын,
ректификатталған (тазартылған) спиртті,
хош иісті шөптер,
гүлдер жəне өсімдік тамырлары тұнбасын купаждау арқылы ала-
ды. Сонымен қатар, аталған өсімдіктерден басқа, жусан, жалбыз,
күнзе, тілқияр, жөке түсі, қайың бүршігі, сəлбен, ваниль, даршын
жəне т.б. пайдаланады. Хош иісті шараптар тобына Вермуттар да
жатады.
Құрамы СО
2
байытылған шараптар
қысыммен герметикалық
ыдыста ашыту арқылы табиғи жолмен СО
2
байытылған (шымыр-
лайтын, шампан) жəне салқын сусындарды көмірқышқыл газымен
қанықтыру (сатурация) тəсілімен жасанды жолмен СО
2
байытылған
(көпіршіген шараптар) болып бөлінеді.
Шараптар сұрыпталған жəне араластырылған күйінде шыға-
рылады. Сұрыпталған шараптар көбінесе жүзімнің бір сұрыпынан
541
алынады (басқа сұрыптардың қоспасы 15% аспауы қажет).
Араластырылған шараптар бірнеше жүзім сұрыптарынан дайында-
лады.
Жүзім шарабы сапасына қарай:
қарапайым, маркалы жəне
коллекциондық болып бөлінеді. Қарапайым шараптар – жүзім
өңделгеннен кейін кемінде 3 айдан кем емес уақыт ішінде өңделген
жүзімнен жасалатын шарап түрі. Маркалы шараптар – жоғары сапа-
лы, 1,5…4 жыл аралығында сақталған (типіне байланысты), белгілі
бір шарап дайындайтын ауданда жүзімнің ең жоғары сұрыбынан
алынған шарап түрі. Сапасы жағынан ең жақсысы маркалық ша-
раптар, кемінде шөлмектерде 3
жыл бойы сақталғандықтан,
коллекциондық деп аталады.
Достарыңызбен бөлісу: