Әлиакбарова айгерім тілесбекқызы



Pdf көрінісі
бет50/175
Дата20.01.2022
өлшемі4,95 Mb.
#24127
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   175
Байланысты:
Диссертация Әлиакбарова АТ

Бейсенханов
-  Жұма  –  Байжұма,  Жұманов,  Жұмабаев,  Жұмабеков,  Жұмағалиев
Жұмақұлов, ЖұмажановаЖұматаева, Жұмаханов; 
- Сенбі – Сенбеков;  
- Жексенбі – ЖексенбаевЖексенбековЖексенбиева
Көшпенді  өмір  салтын  сипаттайтын  жылдың  төрт  мезгіліне  қатысты 
«қыстау»,  «жайлау»,  «көктеу»  сөздерімен  жасалған  есімдер  ұлдарға  қойылып 
отырған: ЖайлауовЖайлаубаевҚыстаубаевКөктеубай;  
Сәбидің туылған айына байланысты қойылған антропонимдер: 
- Қаңтар – Қаңтарбаев;  
- Ақпан – АқпановАқпанбаеваАқпанбетов
- Наурыз (Март) – НаурызовНаурызбаеваМартбаева;  
- Сәуір – Сәуірбаев;  
- Мамыр – МамырбаевМамырханов;  
- Шілде – Шілдебаев, ШілдебековаШілдеханов. 
Мұсылман  қауымы  үшін  қасиетті  Ораза  айында  туған  сәбиге  қойылған 
антропонимдер:  Айтбергенов,  Айткұлова,  Айтқожаева,  Құрбанов,  Оразаев
Рамазанов. 
Нәрестенің  отбасында  нешінші  бала  екенін  білдіретін  кісі  тектері: 
Төлбасы,  Тұңғышбаев,  Кенжалин,  Кенжебаев,  Кенжеболатов,  Кенжеғали
КенжеғұловаКенжесейітова
Бала  дүниеге  келген  кезде  ата-ананың  эмоциясын,  тілегінің  қабыл 
болғанын,  қуаныш  сезімін  сипаттайтын  кісі  тектері:  Аллабергенов 
(Алдабергенов), 
Амангелді
Құдайбергенов
Аяпбергенов
Сүйінбаев
СүйіншәлиевСағындықовТілекқабыловТілебалдыҰлекенов. 
Баланың  жарық  дүние  есігін  ашқанда  орын  алған  түрлі  оқиғаларды, 
табиғат  құбылыстарын  сипаттайтын  антропонимдер:  Боранбаев,  Боранқұлов
ДауылбаевЖаңбырбаевЖолдыбаевЖолтаев, Тұманбаев
Тарихи,  әлеуметтік-саяси  оқиғаларды  сипаттайтын  кісі  тектері:  Съезбаев
СайлауовСайлаубеков, Социал, Съезд.  
Тілек мәнді есімдер (дезидеративтер):  
 -  ата-ананың  сәбиіне  ұзақ  өмір  тілеуіне  байланысты  антропонимдер: 
ӨмірзақовЖанұзақовКөпжасаровКөпжүрсінӨмірханов;  
- нәрестеге бақыт тілеуге қатысты антропонимдер: Бағ(қ)ашар, Бақтыбаев, 
Бақтыбеков, Нұрбақытова;  
- балаға байлық тілеумен байланысты есімдер негізінде ер бала төрт түлік 
малға  бай  болсын  деген  ниеттен  туындаған.  Мысалы:  Жылқыбаев
ЖылқыайдаровҚойбағаровҚойшыбаева
 - сәбидің күшті, батыр болып өсуін тілеумен байланысты антропонимдер: 
БатырхановҚаһарман;  
-  ер  баланың  мықты  болуын  тілеумен  байланысты  металл  мен  асылтас 
атауларынан  жасалған  антропонимдер:  Болат,  Болатбеков,  Болатханова
ТасболатТемірханШойынбаева


56
 
 
  - 
нәресте  өскенде  ақылды  болсын  деген  тілекпен  қойылған 
антропонимдер: АқылбековАқылжановҒалымбек
-  сәбидің  байлықта,  молшылықта,  баршылықта,  өмір  сүруін,  ырысты 
болуын  тілеумен  байланысты  антропонимдер:  Байбатша,  Баймахан,  Байбол
БайтұрсынДәулетбақЫрысбеков (Рысбеков), Ырысқалиев. 
- ұзақ уақыт баласы тұрмай, шетіней берген ата-ана баласының тірі қалуын 
тілеу  мақсатында  қойылған  антропонимдер:  Амандықов,  Ескеалмасов, 
СақтағановСатыбалдиновТұрғановТұрсынбаев. 
-  балаға  көз  тимесін  деген  ниетпен  берілген  антропонимдер:  Елеусіз, 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   175




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет