«Мектеп жасына дейінгі балалардың ойын іс-әрекетінде көшбасшылық қасиеттерді қалыптастыру»
Құрдастар тобындағы баланың социометриялық мәртебесін анықтау әдістемесі
жүктеу/скачать 182,95 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- БТҚСБ әдістемесі ( баланың тұлға-аралық қатынастарын субъективті бағалау )
- Бағалау критерийлері
- «Қоян мен қасқыр» ойыны
| Құрдастар тобындағы баланың социометриялық мәртебесін анықтау әдістемесі
Балалардың социометриялық мәртебесін анықтау үшін вербальдік таңдау әдісі қолданылады. Балаларға эмоционалды қалауды анықтап таңдау ұсынылады: Топтағы социометриялық мәртебе екі критерий бойынша бағаланады: жеке (жанашырлық пен эмоционалды қалаулар анықталған кезде) және объективті (яғни белгілі бір критерий бойынша). Біз эмоционалды артықшылық критерийін қолдандық. Әдістеме жеке жүргізіледі. Тексеру жүргізу рәсімі (бірінші бөлім): Экспериментатор «Жақында туған күнің болады деп елестетіп көрші, анаң саған: «өз тобыңан үш баланы мерекеңе шақыр». Сен кімді шақырар едің?» -деп балаларға сұрақ қояды. Социометриялық кестеде әр баланың таңдауы жазылады. 1-кесте. Сайлау нәтижелерінің социометриялық матрицасы
Осылайша, кестедегі барлық мәліметтер толтырылады, содан кейін әр баланың таңдауы есептеліп (тік бағандар бойынша) матрицаның тиісті бағанына жазылады. Бір жақты таңдау болса «плюс» -«минус» қойылып матрицаның тиісті бағанына жазылады. Әрі қарай өзара сайлауды анықтауға көшуіміз керек. Егер белгілі бір баланы таңдағандардың арасында өзара таңдағандар болса, онда бұл таңдаудың өзара байланысы алынып, шеңбермен қоршалады да, есептеліп қорытындысы жазылады. БТҚСБ әдістемесі (баланың тұлға-аралық қатынастарын субъективті бағалау) Әдістеме Рене Жиль тестілерінің анналогиясы бойынша 1982-1985 жылдары құрылған. Зерттеудің мақсаты - осы проективтік техниканың көмегімен баланың айналасындағы ересектермен және басқа балалармен қарым-қатынасы, өзі және бала үшін маңызды әлеуметтік өзара әрекеттесу жүйесіндегі орны туралы субъективті идеясын бағалау. Әдістің ынталандыру материалы бозғылт жасыл түстің текстураланған немесе монофониялық картонында жасалған 8 схемалық кескіндерден және сұрақтардың болжамды тізімінен тұрады. Оны жасы 4-тен 10-11 жасқа дейін пайдалануға болады. Бағалау критерийлері: Жоғары деңгей - тапсырма өздігінен орындалады, алаңдаушылық, мазасыздық, сенімсіздік жоқ; баланың өзін-өзі бағалауы, адамдармен және өзімен қарым-қатынас жағдайларына сыни көзқараспен қарайды. Орташа деңгей - тапсырманы біреудің көмегімен орындайды, кішкене алаңдаушылық, сенімсіздік, өзін-өзі бағалауы төмен болады. Төмен деңгей - тапсырма орындалмайды немесе үлкен ұйымдастырушылық көмек қажет, өзін-өзі бағалаудың төмендігі, үлкен алаңдаушылық, өз қабілеттеріне сенімсіздік байқатады. «Қоян мен қасқыр» ойыны. Көшбасшылық қасиеттерді анықтауға арналған «Қоян мен қасқыр» ойынын өткізу үшін балаларды шеңберге отырғызады, олармен бірге тәрбиеші де отырып ойын шарттарын ұсынады: Мен «қоян» немесе «қасқыр» сөзін айтып, созылған қолдарда саусақтардың белгілі бір санын көрсетемін. Сіз келіссөз жүргізбей мен саусақтарымды көрсеткен адам саны орындықтардан тұруларыңыз керек. Бұл ойын назары мен реакцияның жылдамдығын дамытады. Осы ойынға екі жетекшінің қатысуы қажет. Бірінің міндеті - ойын өткізу, екіншісі- балалардың мінез-құлқын мұқият бақылау. Көбінесе көпшілдік, зейіннің көлемі кең, ойы ұшқыр, көшбасшылыққа ұмтылатын балалар орнына тез тұрады. Олар «бақыттылар» тобын құрайды. Асықпай ойынның соңында тұрғандар – өздігінен шешім шығара алмайтын, баяу қимылдайтын балалар. Алдымен тұрып, содан кейін отыратындар да бар. Бастамашыл емес-бұл мүлдем тұрмайтын балалар тобы да болады. Ойынды 4-5 рет қайталауға болады. жүктеу/скачать 182,95 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|