Техникалық регламенттерде белгіленген талаптар қолданылмайтын өнімдердің, көрсетілетін қызметтердің, процестердің сәйкестігін ерікті растау өтініш берушінің бастамасы және талаптары бойынша жүргізіледі.
Сәйкестікті ерікті растау, егер бұл техникалық регламентте белгіленсе, өнімнің сәйкестігін міндетті Растауды алмастырмайды.
Сәйкестікті ерікті Растауды СРО шарт негізінде жүргізеді.
Сәйкестікті ерікті растау Техникалық реттеудің ақпараттық жүйесінде жүргізіледі.
Сәйкестік сертификаты сәйкестікті ерікті растау кезінде электрондық цифрлық қолтаңбаны пайдалана отырып, техникалық реттеудің ақпараттық жүйесінде электрондық түрде ресімделеді.
Сәйкестік сертификаты сәйкестікті ерікті растау кезінде техникалық реттеудің ақпараттық жүйесі арқылы техникалық реттеу тізілімінде тіркеледі.
Қызметтерді, процестерді сертификаттау стандарттау жөніндегі құжаттарда белгіленген талаптарға сәйкес жүзеге асырылады.
Сертификаттау кезінде қызметтердің, процестердің сипаттамалары (көрсеткіштері) тексеріледі және:
1) көрсетілетін қызметтерді, процестерді сәйкестендіруді жүргізу, оның ішінде оның сыныптау топтамасына тиесілігін, технологиялық құжаттарға (модель-үлгіге, технологиялық сипаттамаға және басқаларға) және функционалдық мақсатына сәйкестігін тексеру;
2) сертификатталатын қызметтердің, процестердің стандарттау жөніндегі құжаттарда белгіленген талаптарға сәйкестігін растау.
Сертификаттау кезінде қолданылатын растау схемаларын қызметтерді орындау ерекшеліктерін, сынақтар жүргізу мүмкіндігі процестерін, дәлелдеменің талап етілетін деңгейін, тұтынушы мүлкінің сақталуын қамтамасыз ету кезінде өтініш берушінің ықтимал шығындарын ескере отырып, өтініш беруші СРО-мен бірлесіп айқындайды.
Растау схемасы қызметтерді, процестерді сертификаттауды жүргізу тәртібін белгілейтін құжатта және сертификаттың өзінде көрсетіледі.
Қызметтерді сертификаттау схемалары осы Қағидаларға 7-қосымшада келтірілген
Қызметтерді, процестерді сертификаттау техникалық реттеудің ақпараттық жүйесіндегі келесі кезеңдерден тұрады:
техникалық реттеудің ақпараттық жүйесінде СРО-ға сертификаттауға өтінім беру;
растау схемасын таңдау;
өтінім бойынша шешім қабылдау;
СРО мен өтініш беруші арасында сәйкестікті растау жөніндегі жұмыстарды жүргізуге арналған шартты ресімдеу;
қызметтерді, процестерді сынауды және (немесе) қызметтерді көрсету процесін, орындаушының шеберлік процестерін бағалауды, кәсіпорынды аттестаттауды, сапа менеджменті жүйелерін сертификаттауды жүргізу болып табылады;
алынатын нәтижелерді талдау және сертификат беру мүмкіндігі туралы шешім қабылдау;
техникалық реттеу тізілімінде тіркеу;
электрондық сертификат беру;
сертификатталған қызметке инспекциялық бақылау жүргізу (растау схемасына сәйкес).
Өтініш беруші өтінім беруші көрсететін қызметтерді, процестерді сертификаттауды жүргізуге аккредиттелген кез келген СРО-ға өтінім жібереді.
Сынақтар (тексерулер) жүргізу кезінде::
1) көрсетілген қызметтердің, процестердің нәтижелерін стандарттау жөніндегі құжаттардың талаптарына сәйкестігін іріктеп тексеру;
2) сынақтар (тексерулер) хаттамалары бойынша қорытындыларды ресімдеу.
Сынақ зертханасы СРО-ға Сынақ хаттамасын электрондық түрде жібереді.
Сәйкестікті бағалау және олардың сараптамасының оң нәтижелері кезінде СРО сертификат беру туралы шешім қабылдайды, сертификатты қалыптастырады және техникалық реттеудің ақпараттық жүйесі арқылы техникалық реттеу тізілімінде тіркейді және өтініш берушіге техникалық реттеудің ақпараттық жүйесінде жібереді.
Сәйкестікті бағалау нәтижелері бойынша теріс шешім болған жағдайда, СРО себептерін негіздей отырып, сертификат беруден бас тарту туралы шешім қалыптастырады және техникалық реттеудің ақпараттық жүйесінде өтініш берушіге хабарлама жібереді.
Сертификаттың қолданылу мерзімін қызметке растау схемасын, сондай-ақ менеджмент жүйесіне сертификат берілген мерзімді ескере отырып, бірақ 3 (үш) жылдан аспайтын мерзімге СРО белгілейді.
Қызмет көрсету шарттарына немесе қызметтерді орындау технологиясына, олардың стандарттау жөніндегі құжаттардың талаптарына сәйкестігіне әсер ететін процестерге өзгерістер енгізілген кезде, өтініш беруші техникалық реттеудің ақпараттық жүйесінде бұл туралы сертификат берген СРО-ға хабарлайды, ол жаңа сынақтар немесе тексерулер жүргізу қажеттігі туралы шешім қабылдайды.
Сертификаттық сынақтардың (тексерулердің) теріс нәтижелері, сертификатталатын қызметке қойылатын талаптар сақталмаған, өтініш беруші сертификаттау жөніндегі жұмыстарға ақы төлеуден бас тартқан немесе бас тартқан кезде ақпараттық жүйеде СРО өтініш берушіге сертификат беруден бас тарту себептерін көрсете отырып қорытынды береді.
Сертификатталған қызметке, процеске инспекциялық бақылауды сертификатты берген СРО жүзеге асырады.
Сертификатталған қызметті, процесті инспекциялық бақылау мыналарды көздейді:
1) сертификатталған қызмет, процесс туралы ақпаратты талдау;
2) инспекциялық бақылау жүргізу үшін комиссиялар ұйымдастыруды қамтамасыз етуге міндетті;
3) Тексеру жүргізу;
4) тексеру нәтижелерін ресімдеу және шешім қабылдау.
Қызметтердің, процестердің сертификаттау кезінде белгіленген стандарттау жөніндегі құжаттардың талаптарына сәйкестігін инспекциялық бақылаудың кезеңділігі мен көлемі сертификатталған қызметтер сапасының жай-күйі мен тұрақтылығына байланысты СРО-ны, бірақ жылына кемінде 1 (бір) рет айқындайды.
Жоспардан тыс инспекциялық бақылау көрсетілетін қызметтердің сапасына наразылықтар, жеке және заңды тұлғалардан процестер, Техникалық реттеу саласындағы мемлекеттік бақылау мен қадағалауды жүзеге асыратын мемлекеттік органдардың өтініштері туралы ақпарат бірнеше рет келіп түскен жағдайларда жүргізіледі.
Инспекциялық бақылау нәтижелері бойынша СРО техникалық реттеудің ақпараттық жүйесінде акт жасайды, онда инспекциялық бақылау нәтижелеріне баға беріледі және берілген сертификаттың қолданылуын сақтау мүмкіндігі туралы қорытынды беріледі, оған инспекциялық бақылауға қатысушылар мен сәйкестік сертификаты иесінің өкілі қол қояды.
Акт сертификат пен СРО иесінде техникалық реттеудің ақпараттық жүйесінде сақталады.
Инспекциялық бақылаудың оң нәтижелері кезінде СРО сертификаттың қолданылуын растау туралы шешім қабылдайды, ал теріс нәтижелері кезінде СРО берілген сертификаттың қолданылуын тоқтата тұрады немесе күшін жояды.
Инспекциялық бақылау нәтижелері бойынша СРО көрсетілетін қызмет, процестер стандарттау жөніндегі құжаттардың талаптарына сәйкес келмеген жағдайда, сондай-ақ:
қызметтерді көрсетуге арналған стандарттау жөніндегі құжатты, процесті өзгерту;
қызмет көрсетудің технологиялық процесін, процесін өзгерту;
бақылау, сынау (тексеру) әдістерінің, сапаны қамтамасыз ету жүйесінің өзгеруі, егер көрсетілген өзгерістер қызметтердің, қызмет көрсету процестері мен шарттарының сертификаттау кезінде тексерілетін талаптарға сәйкес келмеуін туындатуы мүмкін болса, ;
кәсіпорынның қызметтер көрсету жөніндегі қызметі, процестер тоқтатылған жағдайда;
өтініш беруші инспекциялық бақылау жүргізуден бас тартқан жағдайда жүргізіледі.
Сертификаттың қолданылуын тоқтата тұру туралы шешім оны берген СРО-мен келісілген түзетуші іс-қимылдар жолымен сәйкессіздіктің анықталған себептері жойылған және қызметтердің, процестердің стандарттау жөніндегі құжаттарға сәйкестігін тексеру мақсатында қайта сертификаттау сынақтарын жүргізбестен расталған жағдайда қабылданады.
СРО көрсетілетін қызметтерді, процестерді Орындаушыны, тұтынушыларды, уәкілетті органды және басқа да мүдделі тұлғаларды сертификаттың қолданылуын тоқтата тұру немесе күшін жою туралы хабардар етеді.
Сертификаттың қолданылуын тоқтата тұру, күшін жою және қайта бастау техникалық реттеудің ақпараттық жүйесі арқылы техникалық реттеу тізілімінде тіркеледі.
Қызметтердің, процестердің немесе қызмет көрсету шарттарының стандарттау жөніндегі құжаттардың белгіленген талаптарына сәйкес келмеуі анықталған кезде түзету әрекеттері жүзеге асырылады.
СРО Түзету әрекеттерін жүргізу кезінде:
1) сертификаттың қолданылуын тоқтата тұрады;
2) көрсетілетін қызметтерді, процестерді Орындаушыны, уәкілетті органды, тұтынушыларды және басқа да мүдделі тараптарды хабардар етеді.
3) түзету іс-әрекеттерін орындау мерзімін белгілейді;
4) түзету әрекеттерінің орындалуын және тиімділігін тексереді;
5) тұтынушыларды, жұртшылықты, мүдделі ұйымдарды көрсетілетін қызметтерді, процестерді пайдаланудың қауіптілігі (немесе қаламайтындығы) туралы және анықталған бұзушылықтарды жою тәртібі туралы хабардар етеді.
Түзету іс-қимылдарын орындағаннан кейін СРО техникалық реттеудің ақпараттық жүйесінде көрсетілетін қызметтерді Орындаушыға, Техникалық реттеу саласындағы уәкілетті органға сертификаттың қолданылуын тоқтата тұруды алып тастау туралы хабарлама жібереді.
Орындаушы түзету іс-әрекеттерін орындамаған немесе олардың тиімсіздігі кезінде орган сертификаттың күшін жояды.
СРО өтінімді техникалық реттеудің ақпараттық жүйесінде тіркелгеннен кейін 10 (он) күннен кешіктірмей қарайды, өтініш берушіге шешімді хабарлайды және қызметтерді сертификаттау бойынша жұмыстарды жүргізуге өзі қол қойған шартты береді. Қызметтерді сертификаттауға өтінім беру туралы шешім сертификаттау схемасын көрсете отырып, осы қызметті сертификаттау тәртібіне сәйкес сертификаттаудың барлық негізгі шарттарын қамтиды.
Сертификаттық сынақтар СРО-мен келісілген мерзімде жүргізіледі.
Электрондық сертификат және сертификаттау жөніндегі барлық растайтын құжаттар мен мәліметтер техникалық реттеудің ақпараттық жүйесінде сақталады.