36.Ғылыми мәтіндерге не жатады. ғылыми мәтін бұл ақпарат ғылымның принциптері мен әдістерімен алынған жазбаша құжат. Ол ресми және объективті тұжырыммен жазылған, өйткені оның негізгі мақсаты ақпараттандыру болып табылады.
Мәтіннің осы түрінде жіберілген хабарламаның шынайылығы тексерілуі керек. Онда егжей-тегжейлі айтылғандардың барлығын сенімділік деңгейі жоғары дереккөздер зерттеулері қажет. Жазудың бұл түрінде ғылыми әдістің тұжырымдамаларын сақтау өте маңызды. Алынған тұжырымдар гипотезаны тексеруге немесе жоққа шығаруға қызмет етеді және оған нақты және дәл қол жеткізу керек.
Барлық ғылыми мәтіндер ақпарат көздерінің авторлық құқығын сақтауы керек. Сол сияқты, басылымды немесе ақпарат алынған жерді нақты көрсету өте маңызды. Осылайша, оқырмандар ұсынылған идеяларды растауға, қарсылық білдіруге немесе кеңейтуге болады.
37.Аннотация дегеніміз не? Аннотация (аңдатпа) дегеніміз - мақаланың (баяндаманың) негізгі мәселелерінің тізімін қамтитын жұмыстың қысқаша сипаттамасы. Аңдатпаны жазуға арналған нұсқаулық:
Есте сақтау керек бірінші нәрсе: аңдатпа - бұл қайталама емес, баспа жұмысының қысқаша сипаттамасы. Кез-келген аңдатпаның басты мақсаты - әлеуетті оқырманға мақаланың мазмұны туралы түсінік беру. Аңдатпада осы жұмыста не жазылғаны және оның оқырманды қалай қызықтыруы мүмкін екендігі нақты түсіндірілуі керек.
Аңдатпа жаза бастағанда, оған негізгі мақала мәтінінің үзіндісін жазуға тырыспаңыз. Сіздің міндетіңіз - оның мәнін қысқаша және нақты баяндау. Аңдатпа көлемді болмауы керек екенін ұмытпаңыз.
Аңдатпаны төрт әмбебап сұрақ негізінде дайындаған дұрыс: «Кім?», «Не?», «Не туралы?», «Кім үшін?». Яғни, аңдатпада авторы кім, оның кәсіби біліктілігінің деңгейі қандай, мақала не туралы, оның ішкі мазмұны қандай, кімге қызықты немесе пайдалы болуы екендігі туралы түсіндіруіңіз керек. Ғылыми мақаланың аңдатпасында осы жұмыста көрсетілген негізгі ойды сипаттғаныңыз жөн.
Есіңізде болсын, ғылыми мақаланың аңдатпасында жұмыста пайдаланылған дереккөздер туралы, мақаламен жұмыс істеу процесін сипаттау немесе жеке бөлімшелердің мазмұнын баяндау қажет емес. Аңдатпа – мақала (баяндама) туралы жалпы әсер қалдыруға мүмкіндік беретін сипаттама. Тиісінше, аңдатпа объективті болуы керек және тек фактілерді қамтуы керек.
Аңдатпа жазу барысында жазу мәнеріне мұқият назар аударыңыз. Ұзақ әрі күрделі сөйлемдерді қолданбауға тырысыңыз. Сіздің ойларыңыз мүмкіндігінше қысқа әрі нұсқа жазылғаны абзал, өйткені бұл оқығанды тез түсінуге мүмкіндік береді. Ғылыми мақалалар ешқашан бірінші жақта жазылмайтындығын ескеріңіз, сондықтан аңдатпада «осы мақалада мен ...» сияқты тіркестер болмауы керек.
