Емтихан сұрақтарының жауаптары 50. Өсімдіктердің суыққа төзімділігі
жүктеу/скачать 86,04 Kb.
|
| Ырықгы иммунитет факторлары. Жогарыда келтірілген қорганыштық, немесе иммунитет факторлары өсімдіктердің патогендік ауруларга шалдыгуына байланыссыз, шыгу тектеріне, оніп-осу жагдайларына байланысты қалыптасқан ерекшеліктері болып есептеледі. Бірақ, бүл қорганыштық механюмдер осімдіктердің, бүрын үйреншіксіз паразиттерге (мамаңданган) қарсыласуына жеткілікті болмай қалуы мүмкін. Осыган байланысты өсімдіктер ауруга шалдыққан кезде, немесе соның көзі болып есептелетін паразиттер денесіне енген соң ғана пайда болатын қорғаныштык құралдарды олардын төзімділіпнщ — иммунитеттің негізгі тетігі деп қаралады. Жоғары сатыдағы өсімдік пен патогендік микроорганизмдердің бірігіп тіршілік етуіне байланысты, олардың екеуінің де зат алмасу процестерінде сандық және сапалық өзгерістер байқалады. Жәй сөзбен айтқанда «осыны қалай сорамын, қүртамын» деп паразит алас үрса, өсімдік осы пәледен қалайша қүтыламын, қорғанамын деп арпалысқа түседі. Екі жақ та барынша, әлі келгенше барлық мүмкіндіктерін жүмылдырып, қаружарақтарын дайындауға кіріседі. Өсімдіктерде пайда болатын қорғаныштық қүралдардьщ біреуі - гистологиялық тосқауыл. Яғни, оның паразит орын теуіп, зақымданган бөлігінің айналасында (мысалы, жапырақта) тоз қабаты пайда больш, патоген қамауга алынады. Ал, «жауыз» ол тосқауылды бүзып (әлі жетсе) басқа жерді зақымдай бастаса, онда да қоршау қайтадан пайда болады. Осындай қарама-қарсылық әсерден өсімдік мүшесі шүрық тесікті болып қалуы мүмкін. Патогендердің тозды қабатгар арқылы оқшаулануы осімдіктің кез-келген орньшда пайда болуы мүмкін. Дегенмен, бүл тәсіл патогенге тікелей қарсылыққа (күреске) емес, оньщ әсеріне багытталган; ягни зақымданган үлпадагы озгеріске байланысты
жүктеу/скачать 86,04 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|