Эндокринология
Этиологиясы ЖА дамуына генетикалық бейімділіктің
жүктеу/скачать 17,53 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жүйкелік булемия
- Эпидемиологиясы
| Этиологиясы
ЖА дамуына генетикалық бейімділіктің әсер ететіні сөзсіз: бір жұмыртқалы егіздерде конфорданттылық 50 %, ал егіз болып табылмайтын апалы-сіңілілерде — 20 %. Генетикалық бейміділік, тұлғаның преморбидті ерекшеліктері, эмоционалды лабильділік, психопатизация, «мінсіз дене пішіні» жөніндегі қоғамда қалыптасқан пікір ЖА дамуына әкеледі. Үлкен маңыздылыққа отбасыда тәрбие, науқастың физикалық және психикалық дамуы, әлеуметтік түрткілер ие болады. ЖА-мен жиі жоғарғы интеллекті, эмоциональді лабильді, депрессияға бейім, клептомания, фобияға жақын, истероидты, шизодты, параноидальді тұлғалық типті қыз балалар ұшырайды. ЖА сирек жағдайда психикалық аурулары бар ер адамдарда дамиды. Әдетте, ЖА перипубертантты кезеңде, эндокринді жүйеде дамитын физиологиялық өзгерістер көрінісінде жарыққа шығады. ЖА-ның булимиялық түрі гипоталамус-гипофизарлы жүйенің преморбидті ерекшеліктерімен тығыз байланысты. Патогенезі Жоғарыда көрсетілген түрткілер науқастардың тағам қабылдаудан бас таруына әкелетін тұрақты дисморфоманиясы мен дисморфофобиясына әкеледі. ЖА түрлерінің бірі жүйкелік булемия болып табылады. Жүйкелік булемия ұзақ уақыт бойы ашығу эпизодтарының ретсіз көп мөлшерде тағам қабылдауынан кейін жасанды түрде құсу рефлексін шақырып, асқазанды шаюымен сипатталады. Жүдеуге әкелетін ашығу екіншілік нейроэндокринді және метаболикалық өзгерістердің дамуына жол ашады. Менстуральды цикл аменореяға дейін бұзылады, бұл гонодотропты гормондар деңгейінің пубертаттық кезеңге дейінгі мөлшерге дейін төмендеуімен түсіндіріледі. Ауыр ЖА-ға гипокалиемия, калийдің абсолютті тапшылығы, сусыздану, жасушаішілік ацидоз тән. Кенеттен дамитын науқастардағы өлім себебі элекролитті бұзылыстармен байланысты. Эпидемиологиясы ЖА жиі солтүстік европалық мемлекеттерде көрініс береді, жылына жаңа жағдайлар жиілігі 100 мың халыққа 4 жағдайды құрайды. 16–18 жас аралығындағы жас қыздардың 1 %-да көрініс береді; жасөсіпірім қыздар мен қыздардағы дене салмағын жоғалтудың басты себебі. ХХ ғасырдың 60-жылдарынан бастап ЖА ауруының даму жиілігі артты, бұл сұлулық қағидаларының өзгеруімен тікелей байланысты болды. Зерттеу нәтижелері бойынша жоғарғы сыныпта оқитын қыздардың 40%-ы өздерінде артық салмақ бар деп санайды, шынында артық дене салмағы сол қыздардың тек 4 %-да ғана болған. Батыс мемлекеттерінде 15 жасар қыздардың 11%-ы дене массасын коррекциялау мақсатында жасанды құсу рефлексін шақыратын дәрілерді, 8% — анорексигенді дәрілерді, 7 % — іш айдайтын дәрілерді қолданады. жүктеу/скачать 17,53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|