Петров мәдениеті
(б.з.б. ХVІІ-ХVІғғ.)
|
-Қоныстарының негізгі ерекшелігі- қорғаныс орларының болуында.Қорымдардан әскери арбалардың қалдықтары табылды.Үй жануарларының сүйектері көп кездесті.
|
Алакөл мәдениеті
(б.з.б XVI–XIII ғғ.)
|
-Батыста- Орал тауының шығысы, шығысы- Ертіс өңірі, оңтүстікте – Сырдария мен Әмудария аралығын қамтиды.
-Қоныстар сыртынан қорғанмен қоршалмаған. Үйлердің көлемі үлкейген, қабырғалары бөренелермен құрастырылған. Әрбір үйде таспен өрілген ошақ болды. Батыс Қазақстанда орманның болмауынан Тасты-Бұтақ қонысында ағаш орнына тас қолданған.
-Қалба және Нарын жоталарындағы қалайы кеніштерінен көп кен алынды.
-Солтүстік Қазақстан және Алтайда алтын өндірісі жақсы игерілді.
|
Федоров мәдениеті
(б.з.б XV-XII ғғ.)
|
-Қазақстанның орталық және шығыс аймағы,Оралдың бергі беті, Батыс Сібір, Минусин ойпаты, Орта Азия таулары бойында орналасқан.
-Үйлері өзенді бойлай салынған. Көп бөлмелі жертөлелер.
-Екі басы шиыршықталып оралған білезіктер,салпыншақ әшекейлер тән болып келеді.
|
Сырғалық мәдениеті (б.з.б XIII–VIII ғғ.)
|
-Қола дәуірінің соңғы кезеңінде федоровтық мәдениетті алмастырды.200 қоныс пен 40 қорым бар. Мәдениеттің ерекше белгісі жапсырма қыш ыдыстары болып саналады. Қолөнер өркендеп, қола металлургиясы жоғары деңгейде дамыған.
-Андрондық үлгідегі соңғы мәдениет саналады.
|
