Ет өнімдері өндірісінінің технологиясында ферментті препараттарды қолдану
Еңбекті қорғау және тіршілік қауіпсіздігі
жүктеу/скачать 378,26 Kb.
|
| 5 Еңбекті қорғау және тіршілік қауіпсіздігі
5.1Еңбекті қорғаудың куқықтық уйымдастырушылық негіздері Еңбекті қорғау деп - кұқықтық актілер жүйесінен, экономикалық, гигиеналық профилактикалық шаралар арқылы жұмыс процесінде адамның жұмысқа қабілеттілігін, денсаулық қауіпсіздігін сақтау. Өмір сүру ортасы адамға әр уақытта өзінің жағымсыз әсерінен тигізіп келді. Бірақ көптеген ғасырлар ішінде өмір сүру ортасы өзінің бейнесін біршама өзгерте бастады. Осыған орай адамзатқа жағымсыз әсерінің түрі мен деңгейі де өзгереді. XX гасырдың аяғынан бастап адамның белсенді әсер етуінің нәтижесінде өмір сүру ортасында елеулі өзгерістер болды. Соның ішінде жер бетінде биосфераның шамадан тыс ластанған аймақтары пайда болды. Соның ішінде жер бетінде биосфераның шамадан тыс ластанған аймақтары пайда болды. Биосфера өзінің мәнін жоғалтып, адам көп шоғырланған жерлері техносфераға өтті. Нәтижесінде жер бетіндегі экожүйесі бұзылмаған аймақтар аз қалды. Әсіресе, дамыған елдердің экологиялық жүйесі көбірек өзгеруде. Азаматтық қызметші - Қазакстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қазыналық кәсіпорындарда, мемлекеттік мекемелерде ақылы штаттық лауазымда істейтін, жұмыс атқаратын олардың міндеттері мен функцияларын іске асыру және мемлекеттік атқарушы ұйымдарға техникалық қызмет көрсетуді жүзеге асыру және мемлекеттік атқарушы ұйымдарға техникалық қызмет көрсетуді жүзеге асыру және мемлекеттік атқарушы ұйымдарға техникалық қызмет көрсетуді жүзеге асыру мен олардың жұмыс атқаруын камтамасыз ету мақсатында лауазымдық өкілеттерді жүзеге асыратын адам. Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі 2007 жылы 15 мамырда қабылданды [29]. Осы Кодексте келесі негізгі ұғымдар пайдаланылған: Азаматтық қызмет - азаматтық қызметшілердің қазыналық кәсіпорындардың, мемлекеттік мекемелердің міндеттері мен функцияларын іске асыруға, мемлекеттік атқару ұйымдарына техникалық қызмет көрсетуді жүзеге асыруга және олардың жұмыс істеуін қамтамасыз етуге бағытталган лауазымдық өкілеттіктерді орындау жөніндегі кәсіптік қызметі; Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындагы нормативтер - эргонономикалық, санитарлық - эпидемиологиялық, психофизиологияляқ және еңбектің қалыпты жағдайларын камтамасыз ететін өзге де талаптар; Еңбек міндеттері - қызметкер мен жұмыс берушінің Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтык актілерінде, жұмыс берушінің актілеріне, еңбек шартында, ұжымдық шартта келісілген міндеттемелері; Еңбек стажы -қызметкер еңбек міндеттерін жүзеге асыруға жұмсаған, күнтізбемен есептелген уақыт; Еңбек шарты - қызметкер мен жұмыс берушінің арасындағы жазбаша келісім, бұған сәйкес қызметкер белгілі бір жұмысты (еңбек функциясын) жеке өзі орындауға, еңбек тәртіптемесінің ережелерін сақтауға міндеттенеді, ал жұмыс беруші қызметкерге келісілген еңбек функциясы бойынша жұмыс беруге, осы Кодексте, Қазақстан Республикасының заңдары мен өзге де нормативтік кұкықтық актілерінде, ұжымдық шартта, жұмыс берушінің актілерінде көзделген еңбек жағадайын камтамасыз етуге, кызметкерге уақытылы және толық мөлшерде жалақы төлеуге міндеттенеді; Жұмыс орны - қызметкердің еңбек қызметі процесінде еңбек міндеттерін орындауы кезінде тұрақты немесе уақытша болатын орны; Жұмыс уақыты - қызметкер жұмыс берушінің актілеріне және еңбек шартының талаптарына сәйкес еңбек міндеттерін орындайтын уакыт, сондай-ақ осы Кодексте сәйкес жұмыс уақытына жатқызылған өзге де уақыт кезеңдері; Зиянды өндірістік фактор - әсері қызметкердің сырқаттануына немесе еңбекке кабілеттілігінің төмендеуіне және оның ұрпактарының денсаулығына теріс ықпалы болуына әкеп соктыруы мүмкін өндірістік фактор; Қауіпті еңбек жагдайлары -еңбекті қорғау ережелері сақталмаған жағдайда белгілі бір өндірістік немесе жоюға болмайтын табиғи факторлардың әсері кызметкердің жарақаттануына, кәсіптік ауруға шалдығуына, денсаулығының кенеттен нашарлауына немесе улануына әкеп соқтыратын, соның салдарынан еңбекке қабілеттілігінен уақытша немесе тұрақты айырылуы, кәсіптік ауруға шалдығуына не өлімі туындайтын еңбек жағдайлары; Қауіпті өнідірістік фактор - қызметкерге әсер етуі еңбекке кабілеттілігінен уақытша немесе тұрақты айрылуға (өндірістік жарақатқа немесе кәсіптік ауруға) немесе өлімге әкеп соқтыруы мүмкін өндірістің фактор; Өндірістік жабдык - машиналар, тетіктер, құрылғылар, аппараттар, аспаптар және жұмысқа, өндіріске қажетті өзге де техникалык кұралдар; Өндірістік жарақат - қызметкер еңбек міндеттерін орындау кезінде алған, оның еңбекке кабілеттілігін жоюға әкеп соққан, денсаулыгының зақымдануы; Өнідірістік қажеттілік - дүлей апатты, аварияны болғызбау немесе жою немесе олардың зардаптарын дереу жою максатында, жазатайым оқиғаларды, бос тұрып қалуды, мүліктің жойылуын немесе бүлінуін болғызбау үшін және басқа да ерекше жагдайларда, сондай - ақ жоқ қызметкерді алмастыру үшін жұмыстар орындау; Өндірістік оъектілерді еңбек жағдайлары бойынша аттестаттау - өнілдірістік объектілерді, цехтарды, учаскілерді, жұмыс орындарын оларда орындалатын жұмыстар қауіпсіздігінің жай-күйін, зияндылығын, ауырлығын, кауырттығын, еңбек гигиенасын айқындау және өндірістік орта жағадайларының еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қоргау нормативтеріне сәйкестігін айкындау мақсатында бағалау жөніндегі қызмет; Өндіріс санитары - зиянды өндірістік факторлардың қызметкерлерге әсерін болғызбайтын немесе азайтатын санитарлық - гигиеналық, ұйымдастыру іс-шаралары мен техникалық құралдар жүйесі; Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасы Қазақстан Республикасының Конститутциясына негізделеді және Еңбек Кодексінен, Қазақстан Республикасының заңдары мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының мақсаты еңбек қатынастарын және еңбек қатынастарына тікелей байланысты өзге де қатынастар еңбек қатынастары тараптарының құқықтары мен мүдделерін қорғауға, еңбек саласындағы құқықтар мен бостандықтардың ең төмен кепілдіктерін белгілеуге бағытталған негізгі құқықтық реттеу; Қазақстан Республиксы еңбек заңнамасының міндеттері еңбек катынастары тараптары мүдделерінің теңгеріміне, экономикалық өсуге қол жеткізуге, өндіріс тиімділігі мен адамдардың әл-ауқатын арттыруға бағытталған кажетті жағадайлар жасауға арналған заңнамалық кұжаттар; Еңбек Кодексінде және Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасының сақталуы коғамдық бақылауды жүзеге асыру кұқығын камтамасыз етуді жаткызуға болады. Еңбек Кодексінде және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарына көзделген жағдайлар мен тәртіптен басқа, ешкімнің де еңбек саласындағы құқықтарына шек қойылмайды. Осыған тәуелді әркімнің де еңбекті еркін таңдауга немесе еңбекке қандайда болмасын кемсітушіліксіз және мәжбүрлеусіз еркін келісуге құқығы, өзінің еңбекке қабілеттілігіне иелік етуге, кәсіп және қызмет түрін таңдауға құқығы бар. жүктеу/скачать 378,26 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|