Қырықбуын шөбі – трава хвоща –Herba Equiseti

   Сипаттамасы. Қырықбуын туысына жататын, биіктігі 10-40 см-ге дейін тереңдеп өсетін қара түсті болады. Өсімдіктің көктемдік және жаздық сабақтары қоңыр немесе қызғылт түсті, өн бойында көптеген бунақтары бар. Сабақтың бунақтар  аралық қосылған жерлерінде 7 – 8 қоңыр түсті тістері бар. Бұл тістер жоғары қарай қынап секілді сабақты қоршай орналасқан. Сабақтың ең ұшында споралы масағы бар. Споралар пісіп жерге шашылғаннан кейін, олардың орнында биіктіге жарты метрдей, тұқым бермейтін, жасыл-қоңыр түсті жаздық сабақ болады. Бұл сабақта да көптеген бунақтар бар. Өсімдіктің осы бунақтар арқылы жасалған жермен айнала жапырақ орнына жүретін бұтақшалары жан-жаққа күлте бастанып тарап өседі. Споралары сәуір-мамыр айларында піседі. 

    Таралуы. Далалық қырықбуын саздың шеттерінде, өзендердің жағалауларында, ылғалды шабындықта, құмды жерледе, орманды аймақтарда..                      Дәрілік шикізаты. Шикізаттың шөбін (Herba Equiseti) жазда пышақпен кесіп алады қалың жерлерін орақпен орып жинайды. Төменгі қатты бөліктерін қалдырып отырады, кептірер алдында шикізаттан басқа өсімдіктердің қоспаларын алып тастайды, сонымен бірге қырықбуынның басқа бөліктерінен е тазалап отырады. Шикізатты шатырда, жақсы желдетілген бөлмелерде кептіреді. Бұл үшін оларды қалыңдығы 5-7 см – дей етіп жаяды.

   Химиялық құрамы. Шөбінің бойында флавоноидты қосылыстар: эквизетрин, лютеолин, натрингенин, дигидронагенин, кверцетин бар.Сонымен қатар, шикізаттың құрамында тритерпенді сапониндер оның ішінде 5% жуық эквизетонин, алкалоидтар никотин, эквзетин, 3-метоксипиридин және өзіне тән кремний қышқылы 25% жуық табылған.                                                                                       Қолданылуы. Өсімдіктің шөбінен әзірленген дәрілердің несеп айдайтын, қабынуға қарсы, қан тоқтататын әсер ететін, микробтарды жоятын қасиеті бар. Осыған байланысты бұл өсімдікті бүйректің және қуықтың қабынуларын, қуыққа және бүйрекке тас байланғанда емдеу үшін қолданады. Сонымен қатар, бұл өсімдік гипертония дертін, атросклерозы, буындардың және асқазан жолдарыны қабынуын емдеу үшін қолданылады.

Білім алушының қолы _______Жасталапова Әсима

2021ж."8"қаңтар            ________________________________________________________________ 

(кәсіптік практиканың тікелей жетекшісі)Кабулов.Б 

2021ж. "8"қаңтар

2. Білім алушы мадақтамалары мен жазалары __________________________________________________________________ 

__________________________________________________________________ 

3. Кәсіпорыннан (ұйымнан) кәсіптік практика жетекшісінің қорытындылары 

__________________________________________________________________ 

Кәсіпорыннан (ұйымнан) кәсіптік практика жетекшісінің қолы 

_________________________________________ 

2021ж. "8"қаңтар