Ғылым ретіндегі Қазақстан тарихының мақсат, міндеттері және оны зерттеудің өзектілігі


Ұжымдастыру жылдары қазақ шаруаларын жаппай отырықшылыққа күштеп көшіру. Нәтижелері және салдары



бет101/158
Дата20.12.2023
өлшемі491,12 Kb.
#141286
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   158
Байланысты:
тарих

109. Ұжымдастыру жылдары қазақ шаруаларын жаппай отырықшылыққа күштеп көшіру. Нәтижелері және салдары. Ұж-у қарсаңында 1072 ұж-қ шару-қ жұмыс істеді. 1929 ж респу-дағы мал саны 40,5 млн.ға дейін жетті. Бірақ Ф. И. Голощекин.ң «ауылды кеңестендіру» бағыты игі нәтиже/рге кері әсер етті. 1928 ж.27 тамызда Қазақ АКСР-н.ң Халық Комиссар/р Кеңесі мен Орт.қ Атқару Комитеті «Ірі бай шару-лықта­рын, жартылай феодал/ры конфискелеу ж.е жер аудару» декретін қабылдады. Нәтижесінде 657 бай жер аударылып, олардан 145 мың мал алынды. Мал/р, негізінен, колхоз/рға берілді. Көптеген орт.шаруа/р бай/р-ң қатарына жатқызылды.Ауыл шару-н күштеп ұжым-ру: Комм-к партия-ң XV съезінде ауыл шару-ғын ұж-у ісі-ң аяқталуы 1932 ж жоспарланды. Қаз.жерінде колхоз құрылысы 1922 ж.дан бастап кеңейді. Ұж-ру ісіне көмек ретінде ауылды жер/рге 8000 жұмысшы жіберілді. 25 мыңдықшы/р д.а 1204 "ұжым­дастырушы" Мәскеу, Ленинград сиқты орталық/рдан жіберілді. Ауыл шару-ң ұж-уы өте қатал жағдайда жүргізілді. 1931 ж көшпенді ж.е жартғкөшпенді шаруа/рды жаппай отырық-ру жөнінде міндет қойылды. Ұж-у жедел ж.е жоспарсыз жүргізіле бастады.1928–1931 жж ұж-у барысы: республика шаруашы-ң 1928 ж.2% -ы, 1930 ж. сәуірде 56,4%-ы, 1931 ж.қазанда 69%-ы ұж-лды. Ауыл шару-қ өнім/рін ж.е мал/рды күшпен алды. Мыс:, 1931–1932 ж.Шұбартау ауданында мал-ң 80%-ы етке өткізілді. Балқаш ауданы.ң халқына 297000 малға салық салынды, ал Балқаш-ң барлық малы 173000 ғана болды. Торғайдағы 1 млн. Мал-ң 98 мыңы ғана қалды. Кулак/рды жою ісі қатал жүргізілді. Шолақ белсенді/р орташа/рмен қатар кедей шаруа/рға да зорлық жасады. Ұж-у мен отыры-ққа көшіру жыл/рында Қаз-нда дәстүрлі мал шаруашылығы күйреп, малынан айырылып, баспанасыз әрі аш қалған қазақ/р еріксіз үкімет саясатына бас иді. Сондықтан колхозға мүшелікке жаппай еріксіз кіріп жатты. Алайда отық-у-ң алғ.5жылдығында орындалмай қалған күрделі міндет/рді Кеңес өкіметі келесі 5жылдықта жүзеге асырды. Отырық-ру жж қаз.ауыл-ың мәдени-әлеумет-к жағдайы нашарлап кетті Ұж-ру зардабы:1929–1933 жж аралығында Қаз-ндағы біріккен мемл-к саяси басқарма (ОГПУ) 3386 адамды ату, 13151 адам­ды түрмеге қамау туралы үкім шығарды. Көптеген адам/р өз/рі-ң мал/рынан айырылды.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   158




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет