ӘОЖ 81-139 ФИЛОЛОГ-СТУДЕНТТЕРДІҢ ТІЛДІК РЕФЛЕКСИЯСЫН АНЫҚТАУДЫҢ НЕГІЗГІ АСПЕКТІЛЕРІ Токтанова А.К. , докторант
І.Жансүгіров атындағы Жетісу университеті, Талдықорған қ. E-mail:
assel_miledi83@mail.ru Мақалада жеке тұлғаның тілдік рефлексиясын дамытудың алғышарттары қарастырылады. Отандық және шетелдік ғалымдардың ғылыми көзқарастарын негізге ала отырып, филолог-студенттердің тілдік рефлексиясын анықтау мақсатында тың деректер ұсыну, ғылыми тұжырымдамалар жасау, тілдік сана мен тілдік таным, сөйлеу, ойлау мәдениетінің деңгейін анықтау – мақаланың өзектілігі болып табылады. Зерттеудің жаңалығы – филолог-студенттердің тілдік рефлексиясын анықтау мақсатында олардан арнайы сауалнама алынып, нәтижелері шығарылды. Сол арқылы олардың пандемия кезіндегі психолингвистикалық жай-күйі зерттеліп, анықталды. Зерттеуде индукция, дедукция, жалпылау, аналогия, модельдеу және эксперименттік әдістер қолданылды. Адамның іс-әрекеті тілдік рефлексияда көрінуі мүмкін, бұл тілдің жеке лингвистикалық дәлелдері мен құрылымын тануға мүмкіндік береді. Сондай-ақ ол адамның тілдік нормаларды ескеруіне байланысты тұлғаның тілдік этикетін қалыптастыру құралы болып табылады. Тілдік рефлексия процесінің ерекшеліктерін анықтау – ғылыми мақаланың мақсаты. Жұмыс барысында арнайы әдебиеттер зерттеліп, рефлексияның анықтамасы бойынша әртүрлі көзқарастар талданды.
Материалы Международной научно-практической онлайн-конференции «ФИЛОЛОГИЧЕСКИЕ НАУКИ В ОБРАЗОВАТЕЛЬНОМ ПРОСТРАНСТВЕ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН» 251
Зерттеу жұмысының нәтижесінде тілдік рефлексияны анықтаудың келесі алғышарттары анықталды: тіл және ойлау, тілдік сана, тіл мәдениеті, ойлау мәдениеті, тіл мен сананы дамыту, ана тілін құрметтеу, кез келген ортада өз ойын дұрыс жеткізе білу, мәселелерді шешуде ақыл мен сабырға жүгіну, ортаны құрметтеу, ақыл-ой және эмоционалдық әрекеттер үшін жауапкершіліктің болуы.
