Филология ғылымдарының докторы, профессор Т. С
жүктеу/скачать 1,06 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Томас Мэлори
| Джефри Чосер (1340-1400) – ІІІ Эдуард патшаның ұлына қызмет екен, жүзжылдық соғысқа қатысушылардың бірі. Ол француздардың қолына тұтқынға түскен кезде, куртуаздық лирикамен танысып, сол арқылы сусындайды. Ол бірнеше жыл бойы ақсүйектер мен оның айналасындағылар үшін өлеңдер жазған. Чосер лондондық диалектіге сүйене отырып, жаңадан қалыптасып келе жатқан ағылшын әдеби тілінің негізін салушы болған.
Чосер Италияның өмірімен және ондағы өнермен танысқаннан кейін, ағылшын халқының италия әдебиеті арқылы сусындауына себеп болады. Ол Данте, Петрарка мен Боккаччоның шығармаларын аударып, олардың тәжірибесін өз шығармашылығында тиімді қолданады. Чосер өзінің «Герцогиня кітабынан» кейін парламенттің қызметін әшкерелейтін «Даңқ үйі» мен «Құстар парламенті» атты сатиралық поэмаларын жарыққа шығарады. Чосер өзінің Лондондағы кедендік қызметі арқылы астананың қоғамдық өмірімен терең танысып, «Кентербериялық әңгімелер» атты шығармасына арқау болған көптеген әлеуметтік жағдайларға куә болады. Жазушының «Кентербериялық әңгімелер» жинағы ХІІІ-ХIY ғ. әдебиет сахнасында пайда болады. Оқиға Кентербериге баратын жолда орналасқан тавернада41 өтеді. Онда ағылшын қоғамындағы барлық тап өкілдері, феодалдардан бастап, қолөнершілер мен шаруалардың бейнесі де сомдалған. Шығармада бас-аяғы 29 кейіпкер кездеседі, олардың киім кию үлгісі де, өзін-өзі ұстауы мен сөйлеу мәнері де, әдеттері мен мінездері де түрліше. Чосер өз шығармасында адамның күрделі бейнесін жан-жақты, асқан шеберлікпен суреттейді. Жазушының сатирадағы таланты монах пен оның рухани әлемі суреттелген тұста айқын көрінеді. «Кентербериялық әңгімелердің» негізгі ерекшелігі сатқындық пен алдау, білімсіздік пен ақымақтық сияқты түрлі кемшіліктерді суреттеу болып табылады. Ақын өз шығармашылығында ортағасырлық әдебиеттің антиклерикалық бағыттарын әрі қарай дамыта отырып, оны жаңа сатыға көтереді. Томас Мэлори (1417-1471) - сол замандағы аса дарынды, әрі атақты тұлғалардың бірі. Ол кедейленген, алайда, атақ-даңқы мол, білімді әулеттен шығады. Мэлоридің «Артурдың өлімі» атты шығармасы оның ең танымал, кең көлемді туындыларының бірі болып табылады. Бұл романда британ ұлы әміршісінің ықпалымен елден үлкен әскердің жиналуы мен өздерінің қатарына рыцарьлық талаптарға сай келетіндерді ғана топтастырған ұлы дөңгелек үстел бауырластығының пайда болуы жайында баяндалады. Мэлори өзінің романын жазу үшін кейбір материалды «француз тіліндегі кітаптардан» алады. Гальфред Монмутскийдің туындысындағыдай бұл шығармада король Артур Еуропаның билеушісі болады, бірақ онда белгілі бір себептермен рыцарьлық қиял жойылған. Бұл шығарманың ХІІ-ХІІІ ғ. рыцарьлық романдардан айырмашылығы, ең алдымен, шығарманың өлең түрінде емес, проза түрінде жазылуы болып табылады. Онда рыцарьлардың әлемі белгілі бір қашықтықтан көрсетіледі. Бұл қашықтық арқылы Мэлори дөңгелек үстелдің тарихта болғанын, бірақ оның қайтып келмеске кеткенін оқырманға түсіндірмекші болады. жүктеу/скачать 1,06 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|