Глоссарий абсолют



Pdf көрінісі
бет17/19
Дата27.05.2022
өлшемі492,82 Kb.
#35749
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19
УНИВЕРСАЛИЗМ – шындықты танудың философиялық тәсілі. 
УНИВЕРСАЛИИ (лат. universalis - жалпы), жалпы ұғымдар. Универсалийдің 
онтологиялық статусы ортағасырлық философияның басты мәселелерінің 
бірі. (10-14ғ.ғ. универсалийлер туалы дау): мәңгі идеалды бейне ретінде, 
универсалийлер «заттарға дейін» өмір сүреді, (платонизм, соңғы реализм), 
«заттарда» (аристотелизм, қалапыты реализм), «заттардан кейін» адамның 
ойында (номинализм, концептуализм).
ҰЛТ (лат. nati'o - халық) - қандай да бір аумақта тұрақты дамыған немесе бүкіл 
жер шарын жайлаған адамдар жиынтығы. Белгілі бір аумақта тарихи 
қалыптасқан, оның өмір сүруін қамтамасыз етіп, оған өзіндік түр беретін 
субстанционалды-рухани негізі бар, бірыңғай тіл, мәдени, 
психологиялық

ділдік (
менталитет
), өмір салты сияқты ерекшеліктер тән әлеуметтік қауым.
ҰЖЫМДЫҚ БЕЙСАНАЛЫҚ- адамның өткен өміріндегі сананың жасырын 
іздері, сонымен қатар адамға дейінгі хайуандық күй. Ол зафиксировано в 
мифологияда, халық эпосында, діни нанымдарда жазылған және пайда 
болады, яғни қазіргі адамдарда түс көру арқылы сыртқа шығады. (Юнг). 
ХАЛЫҚ- қарапайым мағынада - 
қандай да бір аумақта тұрақты дамыған 
немесе бүкіл жер шарын жайлаған адамдар жиынтығы
; ал ғылыми мағынада, 
адамдард қауымының тарихи өзгергендігі, өзінің обьективті жағдайымен 
білгілі кезеңде белгілі бір мемлекеттің прогрессивті дамуын шешуде қауым 
болып қатысуға қабілетті.
ТАБИҒАТ:
1) 
кері мағынада – өзінің шексіз көптүрлілігімен көрінетін бізді қоршаған 
дүние; Табиғат осы мағынада, материя, универсум, Жер жүзі ұғымдарымен 
бір қатарда тұрады.
2) 
Неғұрлым тар мағынасында – ғылым объектісі, нақтырақ – 
жартылыстанудың тұтас объектісі («табиғат туралы ілім»).
3) 
Табиғат ұғымын талқылаудың неғұрлым кең қолданысы, ол адам 
қоғамының тіршілік ету шарттарының жиынтығы.
ТЕИЗМ (гр. theos - Құдай) – ақыл-ойы мен ерігі бар жұмбақ түрде барлық 
материалдық және рухани процестерге ықпал ететін жаратылыстан тыс 
тіршілік иесі ретіндегі және құдайды иойындайтын діни-философиялық ілім.


Дүниеде болып жатқанның бәрін Т. Құдайдың құдіреті деп қарастырады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет