Реминисценция- алғаш рет қалдырған материалды неғұрлым толық және дұрыс түрде қайта еске түсіру. Р.терминін 1907 жылы серб ғалымы В.Урбанчич ұсынған.
Эйдетизм- бұрын қабылдаған заттар мен құбылыстарды объекті көзден таса жағдайда да көріп тұрғандай қабылдайтын ерекше психологиялық құбылыс.
XII
Абстракция – ойлаудың негізгі операцияларының бірі, субъект зерттеулер үстіндегі объектінің әлдебір белгі-нышанын айрықша бөліп алып, басқаларын назардан тыс қалдырады. Соның нәтижесінде А.терминін білдіретін ақыл-ой өнімі пайда болады.
Гипотеза- бұл белгілі бір проблеманы шешудің болжамданған проектісі.
Дедукция – білімнің көбіне жалпыдан кемірек жалпыға, жекеге қарай қозғалуы, салдардың алғышарттардан шоғырлануы; ғылыми танымда дедукция индукциямен ажырағымсыз байланысты.
Индукция-білімнің жеке-жеке пайымдаулардан жалпы қағидаларға қарай ілгерілеуі. И. дедукциямен тығыз байланысты.
Инсайт- 1)неғұрлым жалпы мағынасы- бір нәрсені іштей сезу, ішкі түйсік; 2) стандартты жағдайда- кез келген өзіндік сана-сезім немесе өзіндік ұғыну; 3) психотерапияда- біреудің бұрын аңғарылмаған психикалық күйін түйсіну немесе білу; 4) еске түсірмей- ақ, бұрынғы тәжірибеге сүйенбей, бір нәрсені жаңадан дұрыс аңғару; 5) гештальтпсихология- проблемалар сол арқылы шешілетін процесс.
Ойлау- ақиқат дүниенің мида жанама түрде ұғымдар арқылы барлық қасиет, байланыс, қатынастармен бейнеленуі. О.адамның сезімін мүшелері арқылы алынған мәліметтерді өндей отырып, адамның сезім дүниесінен тыс құбылыстарды танып-білуіне мүмкіндік жасайды. Ойлаудың дамуы әретпен байланысты.
Көрнекі-бейнелі ойлау –ойлау түрлерінің бірі. Жағдаяттарды және олардағы өзгерістерді елестетумен байланысты. Көрнекі-бейнелі ойлау арқылы заттың іс жүзіндегі әр түрлі сипаттаиалардың бүкіл сан алуандылығы неғұрлым толық қалпына келтіріледі. Бейнеде заттың бірнеше көзқарас тұрғысынан көрінуі бір мезгілде тіркелуі мүмкін. Көрнекі- бейнелі ойлаудың маңызды ерекшелігі заттар мен олардың қасиеттерінің әдеттен тыс, «ерекше» ұштасуларын анықтау болып табылады. Өзінің осы сапсында көрнекі-бейнелі ойлау іс жүзінде елестетуден ажыратқысыхз. Көрнекі-бейнелі ойлау- ойлаудың онтогенездік дамуының бір кезеңі.