I бейвербалды амалдарды зерттеудің теориялық негіздері


Паралингвистикалық мәнмәтін түрлері



бет17/19
Дата22.05.2023
өлшемі223,67 Kb.
#96258
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19
Байланысты:
Диссертация. Назым

2.2 Паралингвистикалық мәнмәтін түрлері
АуЬІ3екі сөйлеу тіліне қарағанда жа3ба мәтінде бейвербальдЬІ элементтердің қолданЬІсЬІ а3, қолданЬІс аясЬІ шектеулі болЬІп отЬІрадЬІ. СондЬІқтан да жа3ба мәтін паралингвистикалЬІқ құралдардЬІң қолданЬІсЬІна шектеу жасайдЬІ деуімі3ге боладЬІ.
АуЬІ3екі сөйлеу тілінде сөйлеуші мен тЬІңдаушЬІ мен ақиқаттЬІқ (реалдЬІ) жағдай қалЬІптасқан. Жа3ба тілмен салЬІстЬІра қарағанда, ауЬІ3ша сөйлеудің ерекшелігі көп болатЬІнЬІ туралЬІ мЬІна пікірге көңіл бөлейік: “Другое дело устная коммуникация в условиях реальной ситуации, в которЬІх находятся говорящий и слушающий. Обилие посторонних факторов, включающих характеристику места, времени, набор окружающих предметов, деятельность говорящего и т.д., со3дает, в противовес письменной речи, бе3граничнЬІй простор для вовлечения всех этих обстоятельств в процесс коммуникации” [57]. ОсЬІндай ерекшеліктерінен туЬІндаған болар, тіпті кейбір сөйленістерде ғана арнайЬІ қолданЬІлатЬІн маркерленген паралингвистикалЬІқ құралдар тілімі3ге еніп, тұрақтанЬІп, қалЬІптасЬІп кеткен. АйталЬІқ, “Құлағым сізде” дегенді айтып қана қоймаймыз, сонымен бірге басымызды қасымызда тұрған екінші адамға қарай сәл қисайтыңқырап, бүкіл денемізбен тыңдауға дайын екенімі3ді білдіретін кешенді әрі тұтас дене қалЬІбЬІмен ишарат жасаймЬІ3. Бұған қосЬІмша қолЬІмЬІ3дЬІң алақанын аша түсіп, қасыңдағы тұлға жақтағы құлағымыздың сыртына қойып, көзімізді төмен түсірген күйдегі кешенді ишараттар жиЬІнтЬІғЬІ маркерленген параамалға айналған деуге әбден сұранЬІп тұрадЬІ.
Тілдік 3ерттеулерде вербальдЬІ мәтін, вербальдЬІ әлем тәрі3ді кеңінен тараған ұғЬІмдардЬІң қалЬІптасуЬІна осЬІ тәрі3ді стандарт параамалдарЬІ бар сөйлеу актілерінің болуЬІ біршама әсер еткен тәрі3ді.
Г.В. Колшанскийдің жоғарЬІ аталған еңбегінде көрсетуінше, осЬІ сөйлеу актілеріне қатЬІсуЬІна орай мәнмәтін екі түрге бөлінеді. ОнЬІң біріншісі - эксплицитті мәнмәтін.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет