Iii бөлім. ТҰтас педагогикалық Үдерістің
жүктеу/скачать 0,67 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сурет-50. Педагогикалық процестің ерекшеліктері
| Педагогикалық процесс әлеуметтік жүйе ретінде «педагог-оқушылар»
- мұғалім іс-әрекетінің объектісі. Педагогикалық процестің белгілері мен сапа-қасиеттері. Мұғалім мен оқушылардың әрекеттестігі іс-әрекет субъектісі ретінде (субъект-субъектілі қатынас) - педагогикалық процестің маңызды сипаттамасы. Педагогикалық процестің ерекшеліктері оның құрамындағы бөліктерінің ішкі байланыстарымен көрінеді. Процесс алға басу, жағдай, белгілі бір нәтижеге жетудегі бірізді әрекеттердің бірлігін білдіреді. Мұнда «процесс» деген ұғымның мағынасы «мұғалім мен оқушы» жүйесіндегі түпкі мақсатқа бірізді әрекеттер бірліктері арқылы жету ұстаздан қандай нақтылы жағдайды өзгерту және осыған сәйкес қандай әрекет істеу керектігін білуі керек. Бұл сұрақтарға жауап өз тарапынан сол байланыстармен оның болатын, өз арасындағы бар байланыстарымен және мұғалімнің педагогикалық процестің бөліктері мен құрылымын білуге тікелей байланысты болатын заңдылықтарымен байланысты. Мәндік, мағыналық тұрғыдан педагогикалық процесс – әлеуметтік құбылыс. Педагогикалық процестің басты мақсаты – қоғамның әлеуметтік тапсырысын іске асыру, яғни өздеріне жүктелінген міндеттерді табысты шеше білетін адамдардың жан-жақты дайындығын қамтамасыз ету (50-сурет). Сурет-50. Педагогикалық процестің ерекшеліктері Педагогикалық процестің мәні туралы қалыптасқан түсініктердің сыртында мұғалім үшін өте маңызды бірқатар мәселелер қалды, ол: не себепті біртұтас педагогикалық процесс оқыту мен тәрбиенің бірлігі (А.Ф.Каптерев, М.А.Данилов); оның оқыту, даму және тәрбиелік қызметтерінің бірлігі қалайша қамтамасыз етіледі (Ю.К.Бабанский) оқушылардың өзара әрекетінің ерекшеліктері қалай анықталады (С.Т.Шацкий, Н.К.Крупская, В.А.Сухомлинский); өзара әрекет тек қана оқудан тыс уақытқа тән бола ма (А.С. Макаренко); біртұтас педагогикалық процестің қандай ерекшеліктерін білу оның бағытты дамуының мәселелерін шешуге көмектеседі (Б.Т.Лихачев) және қызмет істеулерін басқару (В.С.Ильин, И.П.Радченко) және т.б. Педагогикалық процестің негізі тірегі – бұл оқу және тәрбие. Педагогикалық процестің құрылымы екі тұрғыдан қарастырылады: педагогикалық процеске қатысушылардың субъективті құрамы; іс-әрекеттік құрамы. Педагогикалық процестің субъектісі – тәрбиеленуші және тәрбиелеушілер. Педагогикалық процесс субъектілерінің өзара байланысты іс-әрекеттерінің соңғы нәтижесі – тәрбиеленушілердің адамзат жинақтаған тәжірибені игеруі. Педагогикалық процестің мәнін тереңдеу және жан-жақты түсіну үшін тек қана бөліктер құрамын ғана емес, сонымен бірге олардың әр бірінің ерекшеліктерін білу керек. Педагогикалық процесс бөліктерінің ерекшеліктерін түсіну нақтылы оқу орнындағы педагогикалық процесс арасындағы объективті өмір сүретін ішкі байланыстарын анықтауға мүмкіндік береді (51-сурет). жүктеу/скачать 0,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|