Иіс сезу және көру нервтері: құрылысы, қызметі, зақымдану симптомдары, зерттеу әдістері



бет60/87
Дата10.01.2023
өлшемі0,56 Mb.
#60772
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   87
Диагностика - контрасты күшейтумен компьютерлік және / немесе магниттік-резонанстық томография;
функционалды құрылымдарды анықтау үшін трактография жасалады, оның нәтижелері микроскопқа біріктіріледі, бұл ісікті жою кезінде қажет.
Жұлын ісігі. Клиникасы – Корикшоктық - Ауырсыну белгілері, жату жағдайын қабылдау кезінде және іштегі қысымды жоғарылататын және отыру кезінде төмендейтін әрекеттер кезінде күшейеді;
Жарты көлденең зақым - Сенсорлық қабылдаудың бұзылуы; Бұлшықеттер мен буындардың сезімталдығының нашарлауы; Ісіктің астында орналасқан аймақтардың парезі.
Толық көлденең зақымдану - Ісік деңгейінен төмен орналасқан аяқ-қол парезі; Бұлшықеттер мен буындардың сезімталдығының болмауы; Жамбас функциясының бұзылуы.
Диагностикасы - рентгенография, көбінесе бірнеше проекцияларда, бірақ бұл әдіс тек кейінгі кезеңдерде ғана ақпараттандырады;
омыртқаның ғана емес, сонымен қатар жақын орналасқан тіндердің құрылымын анықтауға мүмкіндік беретін компьютерлік томография;
Омыртқаның үш өлшемді суретін алуға мүмкіндік беретін МРТ, егер ол тамыр ішілік контрастпен жүргізілсе,
ісік түрін анықтау үшін оның үлгісінің биопсиясы жасалады;
радионуклидтік диагностика және миелография соңғы уақытта сирек қолданылады;
кейде жұлын пункциясы жасалады.
Емі - Егер ауруды бастапқы кезеңде анықтау мүмкін болса, оны салдарсыз дерлік емдеуге болады. Ісіктердің кейбір түрлері тіпті консервативті терапияға ұшырайды. Емдеу стационарлық режимде, жүктемені шектеу және дәрі-дәрмек терапиясынан тұрады. Глюкокортикоидтар көрсетілген, мысалы," Дексаметазон", ми қан айналымын жақсартуға арналған препараттар – "Ницерголин"," Кавинтон", В дәрумендері және ауырсынуды басатын дәрілер. Көбінесе мұндай терапия симптомдарды жеңілдетуге және науқастың жағдайын жеңілдетуге көмектеседі, бірақ неоплазмадан құтылмайды.
Ісіктерді емдеудің ең тиімді әдісі-оларды хирургиялық жолмен алып тастау. Операцияның сәттілігі неоплазманың түріне, оның мөлшері мен локализациясына ғана емес, сонымен қатар оның қаншалықты ерте жасалғанына да байланысты. Қатерлі ісіктер, әсіресе егер олар жұлынның өзінде болмаса, оңай және негізінен салдарсыз жойылады. Интрамедулярлы ісіктерді жою қиынырақ, өйткені хирургия жұлынның зақымдалуына әкелуі мүмкін. Көбінесе ісік резекциясы бар ламинэктомия жасалады. Оның мақсаты неоплазманы алып тастаумен қатар, жұлынның декомпрессиясы болып табылады.
Қатерлі ісіктерде радиациялық және химиотерапия да тағайындалады. Көптеген жағдайларда метастаздардың болуына байланысты олардан толықтай құтылу мүмкін емес. Ісік айналасындағы тіндерді алып тастау қажет болуы мүмкін, бұл көбінесе жұлынның жанында орналасқандықтан мүмкін емес. Сондықтан ісіктің ішінара резекциясы оның кейінгі сәулеленуімен жүзеге асырылады. Бұл жағдайда олар жұлынның функцияларын бұзбау үшін мүмкіндігінше көп тіндерді сақтауға тырысады.
61. Кенелік энцефалит флавивирустармен қоздырылатын, трансмисссивті механизммен берілетін, клиникасы қызбамен, орталық жүйке жүйесінің зақымдануымен сипатталатын табиғи-ошақтық ауру. Этиологиясы - Кенелі энцефалиттің қоздырғышы (TBEV) флавивирус (В тобы) тегіне, тогавирус тұқымдастығына, арбовирустың экологиялық топтарына қатысы бар. Қоздырғыштың 3 түрі бар:

  • қиыршығыстық (lxodes persulcatus, өлім-жітімділігі 5-20%)

  • батыс-сібірлік - lxodes persulcatus

  • еуропалық (өлім-жітімділігі 1-2%) - lxodes ricinus

  • Термолабилді (пастеризация кезінде тіршілігін жояды)

  • Сүтті тағамдарда ұзақ сақталады

Патогенез - Жұқтыру сатысы. Инфекцияның кіру қақпасы трансмиссивті жолмен жұғу кезінде – тері жабындысы, алиментарлы жолмен жұғу кезінде - ас қорыту жолдарының шырышты қабаты.
Вирусемия сатысы. Вирус гематогенді және лимфогенді жолдармен лимфа түйіндерге, ішкі мүшелерге өтіп, орталық жүйке жүйесіне жетеді.
Вирус организмде ұзақ уақыт сақталуы мүмкін.
Вирустың тасымалдаушылығы, латенттік инфекция, баяу дамитын созылмалы персистентті инфекция ретінде өтуі мүмкін.
Клиникасы - Клинкалық түрлерімен симптомсыз жасырын түрлерінің салыстырмасы 1:300 до 1:1000.

  • Жоғары қызба, бастың ауруы, құсу, ОЖЖ зақымдануы

  • Науқастың беті, мойыны, анқаның шырышты қабықшалары гиперемияланған, склера және конъюнктивалар инъекцияланған

  • Ене шаққан жерде эритема анықталуы мүмкін.

  • ОЖЖ заөымданған науқастардың 1/3 толыө жазылады

  • Өлім-жітімділігі - 20-44%.

Емі - Науқастар ауруханада жатқызылады, аурудың жедел кезеңінде, организмнің улану нышандары жойылғанша, науқасқа төсек тартып жату белгіленеді. Қозғалысқа дерлік толық шек қою қажет, науқасты тасудан сақтау керек.
Этиотропты терапия - Кенелік энцефалитке қарсы гаммаглобулині (күн сайын 6 мл, 3 күн ішінде) белгіленіп, қызбаның 2-ші толқыны пайда болса, препаратты қайталап җүргізуді талап ететіні мәлім. Гамма-глобулинді қаншалықты ерте жүргізсе, соншалықты емнің әсері тез басталатыны айқын. Соңғы жылдары вирусқа қарсы препараттар ретінде, интерферон (реаферон, лейкинферон және т.б.) және эндогендік интерфен индукторы (амиксин, циклоферон, және т.б.) табылып, кең қолданылуда.
Патогенетикалық еміне- дезинтоксикациялық және менингит кезінде дегидратациялық терапия жатады, аурудың ауыр ағымында асқынуларды алдын алу және олармен күресу шаралар тағайындалады. Менингоэнцефалиттік, полиомиелиттік және полирадикулоневриттік түрлерінде кортикостероидтар белгіленетіні анық. Бульбарлы бұзылыстар арқылы дамитын жұтқыншақ пен тыныс алудың зақымдануында, тыныс алудың жетіспеушілігі қалыптасқанда науқасты өкпенің жасанды вентиляция аппаратына қосу керек.
62. Менингококкты инфекция - жедел респираторлы бактериялды қоздырғышы ауа тамшысы механизімімен берілетін, мұрын, жұтқыншақ кілегей қабатының зақымдалуымен, жұмсақ ми қабығының қабынуымен, септицемиямен, аурудың симтомсыз түрінен бастап, іріңді менингококкты сепсиске дейінгі клиникалық түрлерімен сипатталатын жұқпалы ауру.
Этиология -Қоздырғышы - менингокок ( Neisseria meningitidis). Диаметрі 0,6-1 мкм болатын, кофе дәніне ұқсас грам теріс боялатын диплококк. Спора түзбейді, аэроб немесе факультативті анаэроб. Морфотинкториалды қасиеттері тұрақты емес, сарысу қосылған қоректік ортада 36-37 С температурада өседі.
Патогенезі - негізінде 2 компонент басты роль атқарады :

    • Инфекциялық

    • Токсикалық

Клиникасы -Ауру жедел басталады. Дене қызуы 38-40С –қа көтерілу болады. Ауру жалпы әлсіздікпен ,көз алмасының ауырсынуымен, маңдай, самай, сирек шүде аймақтарының ауырсынуымен сипатталады.Ал, кішкентай баланың анасы қай уақытта басталғанына дейін айта алады. Ауру біртіндеп күшейе бастайды, қайта- қайта құсады бірақ құсқанмен жағдайы жақсармайды. Науқасты қараған кезде менингеальды симптомдарды аңғаруға болады. Шүйде бұлшықетінің тартылуы, Керниг, Брудзинский симптомы, жарықтан қорқу, гиперестезия дамиды. Науқас көбіне бір қырынан, аяқ-қолдарын жинап(“ поза легавой собаки) жатады.
Диагностикасы - Белдік пункция:
Сұйықтықтың қысымы жоғарылайды.
Аурудың алғашқы күндерінің соңында ол, әдетте, бұлыңғыр, жасуша-ақуыз диссоциациясы байқалады, глобулиндік реакциялар (Панди, Нонне—Аппелта) тез оң.
Ликвордағы қант пен хлоридтердің мөлшері азаяды.
Айқын нейтрофильді цитоз
Перифериялық қанда:
нейтрофилдердің солға жылжуымен жоғары лейкоцитоз,
екінші күннен бастап-СОЭ күрт өсуі


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   87




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет